مبلغ حقوق بیمه بیکاری در سال ۱۴۰۲ چقدر است؟تامین اجتماعی به شما، ۵۵ درصد متوسط دستمزدتون حقوق میده و اگه متاهل و متکفل باشید، به ازای هر فرد تحت تکفل، ۱۰ درصد به این مبلغ اضافه میشه. مبلغ کلی بیمه بیکاری، نمیتونه از ۸۰ درصد متوسط دستمزد شما بیشتر و از حداقل حقوق مصوب اون سال (۴۱,۷۹۷,۵۰۰ ریال) کمتر باشه.

بیمه شدگان تامین اجتماعی ۱۴۰۲ که بدون میل و اختیار خودشان بیکار می شوند با توجه به مدت زمانی که حق بیمه پرداخت کرده اند ، می توانند حداکثر تا ۳۶ ماه بیمه بیکاری دریافت کنند . مبلغ این بیمه حداقل ۵۵% حقوق روزانه شخص بیمه شده است ، اما کسانی که متاهل هستند یا کسی را تحت تکفل خود دارند در ازای هر نفر ده درصد حداقل دستمزد به مقرری آن ها اضافه می شود .

بیمه بیکاری در سال ۱۴۰۲

مشمولین دریافت مقرری بیمه بیکاری:

این بیمه به چه افرادی تعلق می‌گیرد؟

بر اساس قانون کار، فردی که سابقه بیمه شدن داشته باشد و بدون میل و اراده خود کارش را از دست بدهد؛ می‌تواند واجد شرایط برای دریافت این کمک هزینه باشد. البته شروط دیگری هم بایدرعایت شود تا این مبلغ به فرد بیمه شده پرداخت گردد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.

اگر در سال جدید کارتان را از دست داده‌اید و شرایط زیر را هم دارا هستید؛ می‌توانید برای دریافت  کمک هزینه زمان بیکاری اقدام کنید:

۱-داشتن تابعیت ایرانی

۲-بیکار شدن بدون میل و اراده: این کمک هزینه تنها به افرادی پرداخت می‌شود که ناخواسته کارشان را از دست داده باشند. بنابراین اگر استعفا داده‌اید یا قرارداد شما به پایان رسیده و کارفرما نامه عدم نیاز به شما نداده است؛ واجد شرایط دریافت این مبلغ نیستید. همچنین اگر به دلیل اشتباه خودتان بیکار شده باشید؛ این وجه را دریافت نخواهید کرد.

۳-داشتن حداقل یک سال سابقه بیمه: البته اگر به دلیل وقوع حوادث غیرمترقبه مانند سیل، زلزله، شیوع همه‌گیری و… بیکار شده‌اید؛ با داشتن یک ماه سابقه بیمه هم می‌توانید برای ثبت درخواست خود اقدام کنید.

چگونه باید درخواست خود را ثبت کنید؟

برای دریافت این وجه، تا سی روز پس از بیکار شدن فرصت دارید که مدارک مورد نظر را به اداره کارتحویل دهید. اگر مدارک شما مورد تایید کارشناسان این مرکز قرار بگیرد؛ همراه با معرفی‌نامه کتبی به سازمان تامین اجتماعی فرستاده می‌شوید. بعد از حدود ده روز، این مبلغ برای شما واریز خواهدشد. برای ثبت درخواست، داشتن مدارک شناسایی، دفترچه بیمه، قرارداد کاری و نامه عدم نیازکارفرما ضروری است.

مبلغ دریافتی بیمه بیکاری چه میزان خواهد بود؟

حداقل مبلغی که سازمان تامین اجتماعی به شما خواهد پرداخت؛ برابر با ۵۵% متوسط حقوق سه ماه اخیرتان خواهد بود و حداکثر، ۸۰% از متوسط حقوقتان به شما پرداخت خواهد شد.البته اگر ۵۵% از متوسط حقوق شما کمتر از حقوق پایه وزارت کار باشد؛ مبلغی که دریافت می‌کنیدبرابر با حداقل حقوق در آن سال خواهد بود. عواملی که بر افزایش این کمک هزینه ماهیانه موثرهستند؛ حقوق سه ماه آخر شما و تعداد افرادی است که تحت تکفل دارید. شما می‌توانید تا چهارنفر را تحت تکفل داشته باشید که به‌ازای هر نفر ۱۰ درصد به دریافتی‌تان افزوده می‌شود. البته سقف مبلغ پرداختی به شما همان ۸۰% متوسط حقوق خواهد بود.

سابقه بیمه شما در افزایش این کمک هزینه تاثیری ندارد و تنها مدت زمانی که می‌توانید از این امکان استفاده کنید را افزایش می‌دهد  .

۱-کارگران بیکار تا چه مدت مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری می‌شوند؟

کارگران بیکار به دو دسته شامل بیمه‌شدگان مجرد و بیمه شدگان متاهل تقسیم می‌شوند که براساس آن کارگران مجرد دارای ۶ ماه تا ۲۴ ماه سابقه پرداخت بیمه به مدت ۶ ماه و متاهلین به مدت ۱۲ مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری می‌شوند.افراد مجرد با سابقه پرداخت ۲۵ ماه تا ۱۲۰ ماه حق بیمه به مدت ۱۲ ماه و متاهلین به مدت ۱۸ ماه مشمول دریافت مقرری می‌شوند. همچنین مدت زمان پرداخت مقرری بیمه بیکاری به کارگران باسابقه ۱۲۱ ماه تا ۱۸۰ ماه حق بیمه، ۱۸ ماه و متاهلی ۲۶ ماه است.میزان برخورداری افراد مجرد از مقرری بیمه بیکاری با ۱۸۱ ماه تا ۲۴۰ ماه حق بیمه ۲۶ ماه و افرادمتاهل ۳۶ ماه است. افراد مجرد با پرداخت پرداخت حق‌بیمه ۲۴۱ ماه به بالا، ۳۶ ماه و متاهلین ۵۰ماه از دریافت مقرری بیمه بیکاری برخوردار خواهند شد.

۲- مابه التفاوت بیمه بیکاری به حساب کارگران واریز می شود

آن دسته از مقرری بگیران بیمه بیکاری که در سال‌های قبل از کار بیکار شده‌اند و همچنان در حال دریافت مقرری هستند و کمتر از این مبلغ مقرری دریافت کرده‌اند در فروردین ماه میزان مقرری آن‌هاترمیم شده و با نرخ جدید به حسابشان واریز می‌شود.بیمه بیکاری در ایران از سال ۱۳۶۶ به اجرا در آمده است. این یک نوع حمایت از قشر ضعیف جامعه ومخصوصا کارگرانی است که از کار بیکار شده اند. تمامی کارگران و بیمه شدگان اجباری تحت پوشش این حمایت قرار دارند . طبق آمار های رسمی افراد تحت پوشش تقریبا ۱ سوم جمعیت کشور را دربر می گیرند. میزان بیمه بیکاری در کشور های مختلف متفاوت است. همچنین مدت زمان آن نیز متفاوت می‌باشد.حال اگر دوست دارید بدانید که دقیقا بیمه بیکاری چیست ؟ چند نوع از آن وجود دارد؟ بیمه  کرونا شامل چه کسانی است؟ سایت و سامانه آن چیست ؟ و مدت زمان و مقدار آن چقدراست ؟

بیمه بیکاری چیست؟

از جمله حمایت هایی است که از اوایل قرن بیستم مورد توجه کشور های اروپایی قرار گرفت و به تدریج گسترش یافت. امروزه این حمایت در ۶۵ کشور جهان در حال اجرمی‌باشد.  ابتدابهتراست شخص بیکار را تعریف نماییم تا متوجه بشویم این نوع حمایت به چه کسانی تعلق میگیرد؟

بیکار از نظر قانون کیست؟

بیکار از نظر قانون شخص بیمه شده ای را می‌گویند که بدون اختیار خودش از کار برکنار شده باشد. همچنین این شخص در حال حاضره آمادگی انجام کار را داشته باشد .

پس با این اوصاف میتوان گفت :

چنانچه بیمه شده شمول قانون کار و تامین اجتماعی بدون میل و اراده خود بیکار گردند در صورت معرفی توسط واحدهای تعاون، کار و رفاه اجتماعی و احراز شرایط قانونی به نسبت سوابق پرداخت حق بیمه می توانند از حمایت بیمه بیکاری برخوردار گردند، ضمنا براساس این قانون، چنانچه بیمه شده ای به علت تغییرات ساختار اقتصادی کارگاه مربوطه و به تشخیص وزارتخانه ذیربط وتاییدشورای عالی کار ، بیکار موقت شناخته شود و همچنین بیمه شدگانی که به علت حوادث غیر مترقبه مانند سیل ، زلزله ، جنگ ، آتش سوزی بیکار شوند، می توانند از مقررات این قانون استفاده نمایند.تشخیص ارادی بودن یا غیرارادی بودن بیکاری بیمه شده ، بر عهده کمیته ای متشکل ازنمایندگان این سازمان و اداره کارواموراجتماعی محل اشتغال بیمه شده است .

انواع بیمه بیکاری چیست ؟

با توضیحی که در مورد بیمه بیکاری و شرایط شخص بیکار دادیم حتما متوجه شده اید که این نوع حمایت می‌تواند در شرایط مختلفی صورت بگیرد. نمی توان انواع خاص و محدودی برای آن در نظرگرفت. زیرا در گذر زمان با شرایط مختلف ممکن است که شخص بیمه شده شامل این حمایت گردد.

برای مثال با به وجود آمدن بیماری کرونا و شرایط بد اقتصادی ، مسئولین تصمیماتی را برای کارگرانی که از این بابات آسیب دیده بودند، گرفتند. و عنوانی تحت بیمه بیکاری کرونا شکل گرفت.

بیمه بیکاری کرونا

وزارت تعاون با صدور اطلاعیه ای اعلام کرده بود که تمامی بیمه شدگانی که در اسفند سال ۱۳۹۸ به خاطر کرونا بیکار شده اند، یک پیامک مبنی بر بیمه بیکاری کرونا دریافت خواهند کرد. که در قبال آن باید شماره حساب خود را در سامانه ای که برای این کار مهیا شده وارد نمایند وارد کنند. در صورتی که قرار بود که تامین اجتماعی اسامی بیمه شدگانی که بیکار شده بودند را به سازمان برنامه وبودجه بدهد تا این کارگران از این حمایت برخوردار شوند. در نتیجه با این روشی که اتخاذ شد سنگی جلوی پایه کارگران انداخته شد. توجیه دولت نیز این بود که افراد بیکار شده شماره شبا نداشته اند.در نهایت پس از این کشمکش ها مبلغ ناچیزی در حدود ۶۰۰ هزار تومن به حساب افراد ریخته شد. وتا این لحظه ،  همه افراد هنوز حق خود را دریافت نکرده اند !!!

بیمه بیکاری بعد از مرخصی زایمان

اگر خانمی از مرخصی زایمان استفاده کند و قرارداد وی هنوز تمام نشده باشد. حال ممکن است که به محل کار خود برود ولی کارفرما او را نپذیرد و اخراج کند. باید با طرح دعوی در مراجع حل اختلاف موضوع را مورد پیگیری قرار دهد. اگر مراجع رای به اخراج غیر ارادی بدهند و کارگر سایر شرایط بیمه  بیکاری را داشته باشند می تواند از آن بهره گیرد.

آیا این بیمه به مدیر عامل تعلق می گیرد ؟

به مدیر عاملی که خود کارفرما نباشد این حمایت تعلق می گیرد. اما دقت به چند نکته ضروری است. مدیر عامل طبق قانون شخصیتی حقوقی است که طبق اساسنامه شرکت وظیفه ای به عهده دارد.و در قبال وظایف خودش حقوق دریافت می‌کند که این حقوق باید در اسناد مالی شرکت درج  شده باشد. همچنین در لیست حقوق و بیمه اسم ایشان نیز درج شده باشد. و در نهایت فاقد سهمی ازشرکت باشد و جزو هیئت مدیره هم نباشد.

بیمه بیکاری کارگران ساختمانی

کارگران ساختمانی جویای کار که سر میدان ها می‌ایستند و روزانه حقوق و میگیرند و البته بیمه نیستند ، از این حمایت برخوردار نمی‌شوند. اما اگر کارگری بیمه بوده باشد طبق شرایطی که درابتدای مقاله بیان کردیم بیمه بیکاری می گیرند.

آیا کارگران فصلی مشمول این حمایت می شوند ؟

سازمان تامین اجتماعی با صدور دستورالعملی رسما کارگران مشاغل غیر دائم، فصلی و پروژه‌ای که پس از اتمام کار یا پروژه، بیکار می‌شوند را از شمول دریافت مقرری بیمه بیکاری خارج کرده است.بر اساس بند ۷ دستورالعمل مذکور، «کارکنان شاغل در کارهای با ماهیت غیر دائم مانند طرح‌ها،پروژه‌ها و پیمان‌ها، فعالیت‌های ساختمانی و عمرانی و … صرفاً در صورتی که بر اساس رای مراجع حل اختلاف در اثنای کار و فعالیتی که بابت آن استخدام شده‌اند اخراج شده باشند مشمول استفاده این بیمه خواهند بود.»

طبق این بند، کارگران مشاغل غیر دائم و پروژه ای مانند سدسازی، راهسازی و غیره که بعد از یک بازه زمانی به سرانجام می‌رسند، پس از پایان پروژه نمی توانند بیمه بیکاری بگیرند.

مدارک لازم برای بیمه بیکاری

• اصل و کپی یک سال آخر قرارداد کار یا رای صادر شده

• ۴ قطعه عکس ۴*۳

• اصل و کپی مدرک تحصیلی یا مدرک فنی

• اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه

• اصل و کپی کارت ملی

• اصل و کپی گواهی کار از شرکت

• اصل و کپی کارت پایان خدمت «برای آقایان»

• پوشه روغنی «یک جلد»

• کپی صفحه اول دفترچه بیمه

بیمه بیکاری چند ماه است؟

طبق جدولی که در بالا ارائه شد به ازای هر تعداد ماهی که برای شخص بیمه رد شده باشد اکنون می‌تواند این بیمه را بگیرد. برای مثال افرادی که حداقل ۶ ماه برای آن ها بیمه رد شده باشدمی‌توانند ۶ ماه بیمه بیکاری دریافت کنند ( مجردین ) . متاهلین نیز میتوانند ۱۲ ماه از این امکان استفاده کنند.

بیمه بیکاری چقدر است؟

مقدار آن برابر با ۵۵ درصد متوسط حقوق و دستمزد بیمه‌ شده است. به ازای افراد تحت تکفل تا چهار نفر و هر نفر ده درصد قابل افزایش است.این حمایت نباید از حداقل دستمزد همان سال که توسط شورای عالی کار تعیین می‌شود کمتر باشد.همچنین از ٨٠ درصد حقوق بیمه‌ شده نیز نباید بیشترباشد.

طبق قانون بیمه بیکاری، بیکار به کسی گفته می‌شود که بدون میل و اراده خود بیکار شده باشد ولی آماده به کار باشد. چنانچه فردی بدون میل و اراده خود بدون شغل گردد درصورت معرفی توسط واحدهای تعاون، کار و رفاه اجتماعی و احراز شرایط قانونی و البته با توجه به سوابق پرداخت حق بیمه می‌تواند از حمایت بیمه بیکاری برخوردار گردد، همچنین اگر فردی به علت مشکلات اقتصادی از کار اخراج شود، بیکارموقت شناخته می‌شود.

بیمه شدگانی که به علت حوادث غیر مترقبه مانند سیل، زلزله، جنگ، آتش‌سوزی بیکار شوند، می‌توانند ازمقررات این قانون نیز استفاده نمایند. تشخیص بیکاری بیمه شده، برعهده کمیته ای متشکل از نمایندگان سازمان تأمین اجتماعی و اداره کار و امور اجتماعی محل اشتغال بیمه شده‌است.

نکته مهم : بیمه شدگانی که به علت بروز حوادث غیر مترقبه مانند: سیل، جنگ، زلزله و آتش‌سوزی بیکار می‌شوند، نیاز به داشتن سابقه پرداخت حق بیمه برای مدت زمان خاص ندارند، حتی اگر در روز اول کار براثر این حوادث بیکار شوند.

از مهمترین بیمه‌های اجتماعی، بیمه بیکاری می‌باشد که در اکثر کشورهای پیشرفته جهان برقرار است و اولین طرح ملی بیمه بیکاری اجباری در کشور انگلستان در سال ۱۹۱۱ تصویب گردید و پس از آن دربسیاری از کشورهای اروپائی مورد عمل قرار گرفت.

در ایران در سال ۱۳۶۶ با رشد فزاینده پدیده بیکاری در کشور ناشی از تعطیلی واحدها، مشکلات اقتصادی ناشی از جنگ تحمیلی، رکود سرمایه‌گذاری در بخش خصوصی و حتی دولتی و به منظور حمایت از بیکاران مشمول قانون تأمین اجتماعی، قانون بیمه بیکاری به مدت ۳ سال به‌طور آزمایشی به تصویب رسید. لایحه فوق در سال ۱۳۶۹ با اصلاحاتی به تصویب رسید و به‌طور دائم به اجرا گذاشته شد.

از نظر قانون به چه کسی بیکار گفته می‌شود؟

بر طبق ماده ۲ قانون بیمه بیکاری، به فرد بیمه شده ای که بدون میل و اراده شخصی کارش را از دست داده باشد و آماده به کار باشد و بتواند هر زمان کارش را در محیط کار جدید آغاز کند بیکار گفته می‌شود.بر طبق قانون، چنانچه فرد بیمه شده به دلیل تغییرات ساختار اقتصادی محل کار و ساختمان به تشخیص وزارتخانه مربوطه و تایید شورای عالی کار،شغلش را از دست بدهد به عنوان بیکار موقت شناخته می‌شود و مشمول قانون بیمه بیکاری خواهد شد. این قانون به عنوان مثال در مورد بیمه شدگانی که به دلیل حوادث غیرمترقبه مثل سیل، زلزله، جنگ یا آتش سوزی شغل خود را از دست می‌دهند هم صدق می‌کند.

البته در موارد خاص، ارادی یا غیرارادی بودن بیکاری فرد بیمه شده باید توسط کمیته‌ای متشکل ازنمایندگان سازمان تامین اجتماعی و اداره تعاول، کار و رفاه اجتماعی محل اشتغال فرد مورد تایید قراربگیرد.

بیمه بیکاری چیست؟

قانون بیمه بیکاری در روز دوشنبه مورخ ۲۶ شهریور ۱۳۶۹ در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده و در تاریخ دهم دی ماه ۱۳۶۹ به تایید شورای نگهبان رسیده و جهت اجرا به تمامی سازمانهای مربوطه ابلاغ گردیده است.

براساس ماده ۳ قانون بیمه بیکاری، بیمه بیکاری کمک هزینه و حمایتی از سوی تامین اجتماعی است واین سازمان موظف است در قبال دریافت حق بیمه به بیمه شدگانی که طبق مقررات به عنوان بیکارشناخته میشوند مقرری بیمه بیکاری پرداخت کند.ماده ۵: حق بیمه معادل با ۳% مزد بیمه شده است که کاملا توسط کارفرما تامین و پرداخت خواهد شد.

شرایط دریافت بیمه بیکاری؛ این کمک هزینه به چه کسانی تعلق پیدا می‌‌‌‌کند؟

بر اساس ماده ۶ قانون بیمه بیکاری، کلیه بیمه شدگانی که بدون میل و اراده کارشان را از دست داده باشند و شرایط زیر را داشته باشند مستحق دریافت بیمه بیکاری خواهند بود:

• بیمه شده قبل از بیکاری حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت بیمه مستمر داشته باشد. البته طبق عرف و با توجه به تجربیات افراد، این شرط زمانی معمولا یک سال سابقه بیمه در نظر گرفته می‌‌‌شود.

• بیمه شده مکلف است حداکثر ظرف ۳۰ روز از تاریخ بیکار شدن، مراتب بیکاری را به واحدهای کار و امور اجتماعی اعلام و آمادگی خود برای اشتغال در کار جدید را اطلاع دهد. مراجعه فرد بیکار بعد از ۳۰ روز و با عذر موجه اگر به تشخیص هیئت حل اختلاف برسد تا ۳ ماه امکان‌پذیر خواهد بود.

• بیمه شده بیکار مکلف است در دوره‌‌های کارآموزی و سوادآموزی که توسط وزارت کار و امور اجتماعی یا واحدهای مربوطه تعیین می‌‌شود شرکت کند و هر ۲ ماه یک‌بار گواهی لازم در این باره را به شعب تامین اجتماعی ارائه کند.

تبصره ۲: مدت زمان دریافت بیمه بیکاری جزء سوابق بیمه در نظر گرفته می‌شود و در مواردی چون پرداخت مستمری بازنشستگی، از کارافتادگی و فوت لحاظ می‌شود.

چه کسانی مشمول بیمه بیکاری نمی‌شوند؟

براساس تبصره ماده ۱ قانون بیمه بیکاری گروه های زیر از شمول قانون بیمه مستثنی هستند:

• بازنشستگان و از کارافتادگان

• صاحبان کسب و کارها و مشاغل آزاد و بیمه شدگان اختیاری

• اتباع خارجی

مدت زمان پرداخت و جدول بیمه بیکاری

مدت زمانی که بیمه بیکاری به فرد تعلق می‌یابد به عواملی مثل مجرد یا متاهل بودن و سابقه بیمه فردبستگی دارد. بنابر ماده ۷ قانون بیمه بیکاری، مجموع مدت زمان پرداخت مقرری بیمه بیکاری برای مجردین حداکثر ۳۶ ماه و برای افراد متاهل یا متکلفین حداکثر ۵۰ ماه خواهد بود. شرح جزئیات زمان پرداخت این کمک هزینه را در جدول بیمه بیکاری در زیر مشاهده می‌کنید:

تبصره: بیمه شدگان مسنی که مشمول دریافت بیمه بیکاری هستند و ۵۵ سال یا بیشتر سن دارند درصورتی که در این مدت مشغول به کار نشوند می‌توانند تا زمان رسیدن به موعد بازنشستگی تحت پوشش بیمه بیکاری باقی بمانند.

جدول بیمه بیکاری پرداختی به ازای افراد تحت تکفل

البته این قانون مزایای بیشتری برای متاهلین در نظر گرفته است و به ازای هر نفر تحت تکفل او حدود ۱۰% حداقل حقوق به این مبلغ اضافه می‌شود. در هر صورت، مجموع دریافتی فرد بیکار نباید از حداقل حقوق و دستمزد او کمتر و از ۸۰% میانگین حقوق او بیشتر بشود. حداکثر تعداد افراد تکفل مشمول این قانون، ۴ نفر در نظر گرفته شده است.

لازم به ذکر است طبق این ماده، افراد تکفل مشمول این قانون طبق جدول بیمه بیکاری زیر عبارتند از:

در صورتی که زوجین هردو بیکار شوند مبلغ بیمه بیکاری آنان چطور محاسبه خواهد شد؟

چنانچه زن و شوهری همزمان بیکار شوند تنها یکی از آنها (زن یا شوهر) می‌تواند از افزایش مقرری بیمه بیکاری به ازای هر فرزند برخوردار شود.

در چه شرایطی پرداخت مقرری بیمه بیکاری متوقف خواهد شد؟

بر اساس ماده ۸ قانون بیمه بیکاری، شرایط زیر باعث خاتمه یافتن پرداخت بیمه بیکاری به فرد بیمه شده خواهند شد:

• در صورتی که بیمه شده مجددا مشغول به کار شود.

• چنانچه بیمه شده از پذیرفتن مشاغل پیشنهادی خودداری کند.

• در صورتی که فرد بیمه شده بیکار به سن بازنشستگی برسد یا از کارافتاده شود.

تبصره ۱

چنانچه پس از پرداخت بیمه بیکاری مشخص شود که بیکار شدن با میل و اراده شخصی فرد بیمه شده اتفاق افتاده است، کارگر مکلف است تمامی مبالغ و وجوهی که تا آن زمان دریافت کرده را به سازمان  تامین اجتماعی عودت کند.

تبصره ۲

در صورتی که بیمه شده مجدد مشغول به کار شود و با عدم اعلام اشتغال، همچنان مبلغ بیمه بیکاری را دریافت کند، هر زمان که این موضوع محرز شود موظف است مبالغ دریافتی از تاریخ اشتغال را به سازمان  تامین اجتماعی برگرداند.

آیا مدیرعامل در صورت بیکار شدن مشمول دریافت بیمه بیکاری خواهد بود؟

طبق قانون، صاحبان کسب و کار و کارفرماها مستحق دریافت این کمک هزینه نیستند. اما در صورتی که مدیرعامل برای فرد دیگری کار کند و خود کارفرما نباشد همانند سایر بیمه شدگان می‌تواند در صورت بیکاری از این حق استفاده کند. البته برای این که مدیرعامل مشمول این مستمری قرار بگیرد لازم است این فرد سهمی از شرکت نداشته باشد، عضو هیئت مدیره نباشد و نامش نیز در لیست حقوق و بیمه ثبت شده باشد.

بیمه بیکاری کرونا چیست و به چه کسانی تعلق پیدا می‌کند؟

در قانون ذکر شده که چنانچه به دلایل حوادث غیرمترقبه و پیش بینی نشده، فرد بیکار شود مشمول دریافت بیمه بیکاری خواهد بود. شیوع بیماری پاندمی کرونا در حدود ۲ سال گذشته صدمات جبران ناپذیری به اقتصاد و کسب و کارها زد و منجر به بیکار شدن افراد زیادی شد. به همین دلیل این سوال پیش آمد که آیا این بیکار شدگان نیز مستحق دریافت بیمه بیکاری خواهند بود؟ پس از مدتی وزارت تعاول با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد که تمامی بیمه شدگانی که به خاطر کرونا شغل خود را از دست داده اند و بیکار شده اند نیزمشمول دریافت کمک هزینه بیمه بیکاری قرار خواهند گرفت وپیامکی در این رابطه دریافت خواهند کرد.

از جزئیات مراحل اداری و پرداخت آن اطلاعی در دست نیست، ولی به نظر میرسد برخلاف وعده‌های داده شده هنوز تمامی بیکار شدگان ناشی از کرونا نتوانسته‌اند این کمک هزینه را دریافت کنند.

مراحل ثبت نام و ارائه درخواست برای دریافت بیمه بیکاری

بیمه شدگان عزیز ظرف مدت ۳۰ روز از تاریخ بیکار شدن فرصت دارند درخواست خود را در سامانه جامع روابط کار ثبت نمایند تا طبق جدول بیمه بیکاری مشمول پرداخت مستمری شوند. مراحل ثبت نام ودرخواست برای این کمک هزینه به این شرح است:

فرد بیمه شده بیکار باید ابتدا به دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کند تا احراز هویت شود و نام کاربری و گذرواژه دریافت کند؛ سپس لازم است مدارک لازم را تهیه و از آنها اسکن بگیرد تا بتواند در سامانه جامع روابط کار آنها را بارگذاری کند.

مدارک لازم برای ثبت نام عبارتند از:

مدارک عمومی شامل: کارت پایان خدمت یا معافیت، آخرین مدرک تحصیلی، صفحه اول دفترچه درمانی یا ارائه شماره بیمه، یک قطعه عکس ۳*۴

مدارک اختصاصی شامل: آخرین قرارداد یا نامه عدم نیاز از سوی کارفرما چنانچه کارگر در حین قرارداد ازسوی کارفرما اخراج شده باشد نیاز به برگه اولین دادخواست-دادنامه مراجع حل اختلاف کار دارد.پس از تهیه مدارک، بیمه شده باید به سامانه جامع روابط کار به آدرس اینترنتی https://prkar.mcls.gov.ir مراجعه کند و با تکمیل اطلاعات و همینطور بارگذاری مدارک لازم، درخواست بیمه بیکاری خود را ثبت نماید.پس از اتمام مراحل، بیمه شده باید منتظر بماند و نتیجه از طریق پیامک به او اطلاع رسانی خواهد شد. درصورتی که اطلاعات یا مدارک اشتباه یا ناقص باشند پس از بررسی درخواست توسط اداره تعاون، کار ورفاه اجتماعی پیامکی مبنی بر ناقص بودن مدارک به بیمه شده بیکار ارسال خواهدشد و فرد لازم است با مراجعه به سایت سامانه، اطلاعات و مدارک را تکمیل کند.

برای بهره بردن از بیمه بیکاری، فرد باید شرایط آن را داشته باشد. این شرایط بر اساس قوانینی تعیین می‌شوند که به آن‌ها قوانین بیمه بیکاری می‌گویند. قوانینی که سازمان تأمین اجتماعی اعلام کرده است. در خصوص این نوع بیمه، به طور کامل در مقاله بیمه بیکاری چیست توضیح داده‌ایم . در این مقاله قوانین بیمه بیکاری را برای شما شرح می‌دهیم. این قوانین در ۱۴ ماده و ۲۱ تبصره است که در سال ۱۳۶۹ درمجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده‌اند. برای مطالعه و آشنایی کامل با این قوانین در ادامه همراه ما باشید.

معرفی کامل قوانین بیمه بیکاری

قوانین بیمه بیکاری، شامل چند ماده و تبصره است که در دامه به شرح هر کدام از آن‌ها می‌پردازیم.

ماده ۱

تمام افرادی که تابع  قوانین کار و کار کشاورزی و همچنین مشمول قوانین تأمین اجتماعی هستند، مشمول قوانین بیمه بیکاری خواهند شد.

تبصره 

گروه‌هایی مانند: بازنشستگان، ازکارافتادگان، صاحبان حِرف و مشاغل آزاد، بیمه‌شدگان اختیاری و اتباع خارجی مشمول این قانون نمی‌شوند.

ماده ۲

فردی که بدون میل و اراده خود، کارش را از دست داده است، بیکار به حساب می‌آید.

تبصره ۱

افرادی که به دلیل تغییرات به وجود آمده در ساختار اقتصادی و به تشخیص وزارتخانه ذیربط و تائید شورای عالی به صورت موقف بیکار شده‌اند، بیکاربه حساب نخواهند آمد. به‌عبارتی ‌دیگر، مشمول این قانون نخواهند شد.

تبصره ۲

اشخاصی که به دلیل بلایایی طبیعی مانند سیل، زلزله و دیگر حوادثی مانند جنگ بیکار می‌شوند، با معرفی واحد کار و امور اجتماعی، می‌توانند از این مزایای قانون استفاده کنند.

ماده ۳

بیمه بیکاری، یکی از خدمات حمایتی سازمان تأمین اجتماعی به حساب می‌آید. از این رو، این بیمه به افرادی که حق بیمه مقرر خود را پرداخت می‌کردند، تعلق خواهد گرفت.

مطلب پیشنهادی : بیمه تامین اجتماعی و تمام مزایای آن

ماده ۴

بیمه‌شده باید معرفی‌نامه کتبی از واحد کار و امور اجتماعی محل خود، داشته باشد تا از مزایای این بیمه، بهره‌مند شود.

تبصره

بیمه‌شدگان بیکار، کلیه حقوق، مزایا و خسارت‌های تعریف شده در این قانون را دریافت خواهند کرد.

ماده ۵

پرداخت حق بیمه بیکاری بر عهده کارفرما است. این حق بیمه جزو همان ۲۳% حق بیمه‌ای که از طرف کارفرما پرداخت می‌شود. میزان حق بیمه بیکاری ۳% است.

تبصره

مواردی از جمله ،مزد بیمه‌شده و چگونگی تعیین حق بیمه بیکاری، چگونگی دریافت آن، مشخص کردن تکلیف بیمه‌شده و کارفرما و همچنین مراحل و چگونگی رسیدگی به اعتراض، تخلف در قوانین بیمه بیکاری تأمین اجتماعی، مشخص شده است.

ماده ۶

بیمه‌شدگان باید شرایط زیر را به منظور دریافت بیمه بیکاری داشته باشند:

• شخص متقاضی قبل از اعلام کردن خود به عنوان بیکار، باید حداقل یک سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد. (البته به جز تبصره ۲ ماده ۲)

• فرد متقاضی حداکثر باید تا ۳۰ روز بیکاری و همچنین آمادگی خود را برای پذیرش شغل تخصصی و متناسب اعلام کند. در صورت داشتن عذر موجه بعد از ۳۰ روز و با تائید هیئت حل اختلاف تا ۳ ماه امکان‌پذیر خواهد بود.

•  متقاضی باید در دوره‌های آموزشی و سوادآموزی شرکت کند و هر دو ماه یک‌بار، گواهی لازم را به شعب تأمین اجتماعی ارائه دهد.

تمام قوانینی که منجر به دریافت بیمه بیکاری می‌شود.

تبصره ۱

در صورتی که کارگر بیکار در مکانی با حقوق کمتر از حق بیمه بیکاری مشغول به کار شود، مابه‌التفاوت دریافتی بیمه‌شده از حساب صندوق بیمه بیکاری به او پرداخت می‌شود.

تبصره ۲

مدت زمانی که فرد از بیمه بیکاری استفاده می‌کند، جزو سوابق بیمه‌ای به حساب خواهد آمد.

ماده ۷

مدت پرداخت بیمه بیکاری به صورت زیر است:

از زمان شروع برخورداری از بیمه بیکاری، جمع مدت پرداخت مقرری از جمله شرکت در دوره‌های آزمایشی یا دائمی برای افراد مجرد حداکثر ۳۶ ماه و برای افراد متأهل حداکثر ۵۰ ماه و بر اساس شرایط زیر است:

• ۶ تا ۲۴ ماه، برای مجردین ۶ ماه و برای متأهلین یا متکفلین ۱۲ ماه

• ۲۵ تا ۱۲۰ ماه، برای مجردین ۱۲ ماه و برای متأهلین یا متکفلین ۱۸ ماه

• ۱۲۱ تا ۱۸۰ ماه، برای مجردین ۱۸ ماه و برای متأهلین یا متکفلین ۲۶ ماه

• ۱۸۱ تا ۲۴۰ ماه، برای مجردین ۲۶ ماه و برای متأهلین یا متکفلین ۳۶ ماه

• ۲۴۱ ماه به بالا، برای مجردین ۳۶ ماه و برای متأهلین یا متکفلین ۵۰ ماه

تبصره

افراد بیش از ۵۵ سال سن تا زمان سن بازنشستگی مشمول قانون بیکاری خواهند بود.

میزان مقرری دریافتی بیمه بیکاری

مقدار مقرری دریافتی بیمه بیکاری به شرح زیر است:

• مقرری دریافتی روزانه برای شخص بیکار برابر با ۵۵% میانگین مزد، حقوق یا کارمزد دریافتی او خواهد بود. به میزان مقرری برای افراد متأهل یا متکفل، حداکثر تا ۴ نفر و به ازای هر نفر، برابر با ۱۰% حداقل دستمزد اضافه خواهد شد. میزان مقرری بیمه بیکاری، بین حداقل دستمزد و ۸۰% متوسط مزد یا حقوق است. (در حقیقت نباید از این مقادیر کمتر یا بیشتر باشد.)

• مقرری از روز اول قابل محاسبه و پرداخت است.

تبصره ۱

متوسط مزد یا حقوق روزانه، به این صورت محاسبه می‌شود: جمع کل دریافتی بیمه‌شده (مأخذ دریافتی حق بیمه در آخرین ۹۰ روز قبل از بیکار شدن) تقسیم بر روزهای کار. برای بیمه‌شدگان کارمزدی، شامل جمع کل دریافتی بیمه‌شده (مأخذ دریافتی حق بیمه در آخرین ۹۰ روز قبل از بیکار شدن) تقسیم بر ۹۰. اگربیمه‌شده کارمزدی در مدت سه ماه مشخص از مبلغ دستمزدی خود استفاده کرده باشد، متوسط مزدی که بر مبنای محاسبه غرامت دستمزد محاسبه شده است، به عنوان دستمزد روزهای بیکاری در نظر گرفته خواهد شد.

تبصره ۲

همسر (زن و شوهر)، فرزندان دختر (تا زمانی که ازدواج نکرده و شغلی ندارند.)، فرزندانی زیر ۱۸ سال (یا محصل و دانشجو یا طبق نظر پزشک ازکارافتاده)، پدر و مادر با سن بالای ۶۰ برای پدر (یا اینکه ازکارافتاده باشند. البته باید پزشک معتمد تأمین اجتماعی این مساله را تائید کند. همچنین اینکه معاششان توسط بیمه، تأمین می‌شود.)، خواهر و برادر تحت تکفل (در صورت داشتن شرایط مربوط به فرزندان اناث و ذکور،نوشته شده در بندهای (۲) و (۳) این تبصره.) افراد تحت پوشش این ماده هستند.

تبصره ۳

دریافت بیمه بیکاری، ارتباطی با مستمری جزئی بیمه ندارد و مانع قطع شدن آن نخواهد شد.

تبصره ۴

در صورتی که هر دو زوج بیکار شوند، فقط یکی از آن‌ها می‌تواند به ازای تعداد فرزندان از بیمه بیکاری استفاده کند.

پنجمین تبصره

بیمه‌شدگان بیکار و افراد تحت تکفل آن‌ها می‌توانند از خدمات درمانی بندهای الف و ب ماده ۳ استفاده کنند.

تبصره ۶

بیمه بیکاری معاف از مالیات است.

ماده ۸ قانون بیمه بیکاری

در شرایط زیر، بیمه بیکاری قطع خواهد شد:

• اشتغال به کار مجدد بیمه‌شده

• شرکت نکردن بدون عذر موجه در دوره‌های کارآموزی یا سوادآموزی

• قبول نکردن شغل پیشنهادی تخصصی یا مرتبط به حرفه او

• در صورت استفاده از مستمری بازنشستگی یا ازکارافتادگی

• اعاده گشتن بیمه‌شده از انحا با دریافت مزد روزهای بلاتکلیفی به کار مربوطه

تبصره ۱

در صورتی که اثبات شود که بیمه‌گزار به میل و خواست خود بیکار است، وی موظف به بازگرداندن مستمری دریافتی در دوران بیمه بیکاری خواهد بود.

تبصره ۲

در صورتی که بیمه‌شده در جایی به کار مشغول شود و از بیمه بیکاری هم استفاده کند، از زمان تاریخ اشتغال باید مبلغ‌های دریافتی را بازگرداند.

سومین تبصره

در صورتی که کمک هزینه حین کارآموزی دریافت کند، بیمه بیکاری او تحت تأثیر قرار نخواهد گرفت.

ماده ۹

کارفرمایان باید محل‌های خالی از شغل را با هماهنگی شورای اسلامی و نمایندگان کارگران به مراکز خدمات اشتغال معرفی کنند.

تبصره ۱

دولت باید هر سال بودجه مشخصی را برای طرح‌های اشتغال‌زایی برای اشتغال به کار بیکاران در نظربگیرد. تعیین این بودجه باید از طریق سیستم بانکی، منابع اعتباری سازمان تأمین اجتماعی و اعتبارات قرض‌الحسنه باشد. یا اینکه از طریق شرکت‌های تعاونی یا خصوصی و تحت نظر وزارت کار و امور اجتماعی پیاده‌سازی و اجرا کند.

تبصره ۲

در اخذ پروانه‌های کسب‌وکار و دریافت موافقت‌نامه‌های اصولی و تأسیس واحدهای اقتصادی، بیکاران مشمول قوانین بیمه بیکاری در اولویت قرار خواهند گرفت.

تبصره ۳

آموزش مهارت‌های مورد نیاز برای افزایش توانایی‌های بیکاران، تحت پوشش بیمه بیکاری بند ج ماده ۷ باید توسط سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای وزارت کار و امور اجتماعی فراهم شود. هزینه‌های مربوط از محل اعتبارات حساب صندوق بیمه بیکاری و بر اساس آیین‌نامه پیشنهادی سازمان‌های آموزش فنی و حرفه‌ای و تأمین اجتماعی و تائید وزارت کار و امور اجتماعی و بهداشت، پرداخت می‌شود.

تبصره ۴

تشکیل کلاس برای مشمولان بی‌سواد، وظیفه نهضت سوادآموزی با همکاری کارفرمایان و وزارتخانه‌های ذیربط است.

ماده ۱۰

حساب‌های درآمد بیمه بیکاری و پرداخت آن باید جداگانه باشد و هر سال گزارش عملکرد مالی آن به وزیر بهداشت و وزیر کار اعلام شود.

ماده ۱۱

مجری این قانون مربوط به بیکاری و بیمه آن،  وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تأمین اجتماعی است.

ماده ۱۲

هزینه‌های مرتبط باید فقط از محل درآمدها توسط سازمان تأمین اجتماعی تأمین شود. در صورتی که هزینه‌های اداری و پرسنلی از ۱۰% میزان مقرری پرداختی به بیمه‌شدگان بیشتر نشود، می‌توان این هزینه‌ها را تعیین و تخصیص داده خواهند شد.

قوانین بیمه بیکاری و تمام شرایط آن

ماده ۱۳

زمان اجرای این قانون از پایان زمان آزمایشی قانون بیمه بیکاری (۰۶/۰۵/۱۳۵۹) لازم‌الاجرا است.

ماده ۱۴

آیین‌نامه اجرایی در مدت یک ماه توسط وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تأمین اجتماعی تعیین و به تصویب مجلس شورای اسلامی خواهد رسید.قوانین بیمه بیکاری در ۱۴ ماده و ۲۱ تبصره در تاریخ ۱۰/۰۷/۱۳۶۹ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است که ما در این مطلب به شرح آن‌هاپرداختیم.اگر همچنان در این مورد ابهام یا سوالی دارید، می‌توانید سوالات خود را در انتهای همین مطلب بنویسید تا کارشناسان ما در اسرع وقت پاسخگوی شما باشند.