به منظور ایجاد محیطی سالم در جهت افزایش کارآیی و بهبود کمی و کیفـی فعالیـت هـا و بـر حـذرداشتن کارکنان از بی نظمی و کم کـاري و تنبیـه کارکنـان خـاطی، آیـین نامـه انضـباطی کـارگران شرکت مبنا مشاور بر اساس «مقررات اصلاحی تعیین موارد قصـور و نقـض دستورالعملها و آیین نامه هاي انضباط کار در کارگاههـا، موضـوع تبصـره ۲ مـاده۲۷ قـانون کـار» مصوب۱۵/۱۰/۱۳۸۸ وزیر کار و امور اجتماعی، مشتمل بر شش فصل به شرح زیر تـدوین گردیـده و پس از تایید اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی اجرایی گردیده .

نحوه تشکیل کمیته انضباطی کارگران

نحوه تهیه و تنظیم آیین نامه انضباطی

‍ درخصوص نحوه تایید آئین نامه انضباط کار ( آیین نامه انضباطی) بیشتر بدانیم :

این روزها سوالی که به وفور در کلاسها و یا جلسات مشاوره مطرح می شود این است که چطور می شود یک آیین نامه انضباطی در کارگاه, یا در شرکت داشت ؟
اولا بر اساس تبصره ۲ ماده ۲۷ قانون کار هدف از پیش بینی آیین نامه انضباطی در کارگاههای مشمول قانون کار ، ارتقاء بهره وری ، حفظ انسانی کارکنان ، بر حذر داشتن کارکنان از بی نظمی و کم کاری ،و تنبیه کارکنان خاطی است که کارفرمایان پس از تایید اداره کار محل می توانند آن را به اجرا در آورند.
اما چند نکته :
۱- لازم به توضیح است که اعمال تنبیهات ریالی در آیین نامه های انضباطی خلاف مقررات بوده و صرفا تنبیهات انضباطی و اداری قابل وضع می باشد.
۲- پیشنهاد می کنم در راستای افزایش بهره وری , ممنوعیت های زیر در کارگاه (محل کار ) درنظر گرفته شود : استعمال دخانیات (در محل کار ) ، انواع مواد مخدر سنتی و صنعتی ( روانگردان ) , ممنوعیت استفاده از تلفن همراه حین کارکرد .
۳- در غالب اوقات ,با شنیدن عبارت “آیین نامه انضباطی ” بیاد تنبیهات و تحذیرات می افتیم در حالی که پیشنهاد میکنم به منظور ایجاد انگیزه بیشتر در کارکنان ، تشویقات نیز در آیین نامه های انضباطی لحاظ گردد .

اما اگر بخواهید بدانید مراحل اخذ تصویب و تأیید آیین نامه انضباطی چیست ,باید عرض کنم آئین نامه انضباطی کارگاهها پس ازتدوین در کارگاه و امضای اعضاء کمیته انضباطی ذیل کلیه اوراق آن ، به انضمام صورت جلسه انتخاب نماینده سرپرستان و نمایندگان کارگران یا اعتبارنامه نمایندگی ایشان ، می بایستی جهت بررسی اولیه به اداره کار محل ، ارائه گردد .
پس از بررسی توسط اداره مذکور ایرادات و نقائص احتمالی به طور مکتوب به کارگاه ( جهت رفع نقص ) اعلام می شود .
پس از رفع نقص و تایید اولیه آیین نامه مبنی برعدم مغایرت مواد آن با مقررات قانونی و صحت مدارک تسلیمی، نسخه ای از آیین نامه که تمام صفحات آن به امضاء فرد_فرد اعضاء کمیته انضباطی کارگاه رسیده ، جهت تایید نهایی توسط اداره کار محل به اداره کل تعاون ,کار و رفاه اجتماعی استان مربوطه ارسال می شود .

پس از طی مراحل مذکور و تایید نهایی آیین نامه ، یک نسخه (که تمام صفحات آن به مهر اداره ممهور گردیده ) ، جهت ابلاغ به کارکنان و اجرا ، به کارفرما ارائه می شود ( و البته نسخه دیگر در بایگانی اداره کار بایگانی می شود ).
اما مدارک لازم جهت بررسی وتایید آیین نامه های انضباط کار (به نقل از روش اجرایی منتشره از سوی وزارت کار) بشرح زیر است :
۱- تصویر صورتجلسه انتخابات نماینده کارگران یا اعتبارنامه اعضای تشکل کارگری کارگاه ( شورای اسلامی کارگاه) .
۲-صورتجلسه انتخاب نماینده سرپرستان
۳- معرفی نامه نمایندگان کارفرما در کمیته انضباطی
۴-دو نسخه از آیین نامه که تمام صفحات آن به امضاء تک تک اعضا کمیته انضباطی رسیده باشد .
۵- تکمیل فرم مشخصات آیین نامه انضباط کار

لازم به ذکر است که یکی از خدمات شرکت توسعه منابع انسانی مبنا مشاور، طراحی و تدوین آیین نامه انضباطی ( و درصورت لزوم، اخذ تایید اداره کار) می باشد که درصورت نیاز جهت بهره مندی از این خدمات، می توانید با ما تماس بگیرید .

همچنین نحوه تدوین آیین نامه انضباطی، نحوه تشکیل جلسات کمیته انضباطی، مستندسازی و مدیریت انضباطی کارگاه ، در یک کارگاه آموزشی ( دوره آموزشی مدیریت انضباطی منابع انسانی) از سوی شرکت توسعه منابع انسانی مبنا مشاور برگزار می گردد که در صورت تمایل به ثبت نام در این دوره ، می توانید با شرکت توسعه منابع انسانی مبنا مشاورتماس بگیرید.

نحوه رسیدگی در کمیته انضباط کار و چگونگی اعتراض به آراء آن : در اینجا به بررسی نحوه رسیدگی و چگونگی اعتراض به آن می پردازیم .

۱- نحوه رسیدگی در کمیته انضباطی کار

رسیدگی در کمیته انضباطی براساس ماده ۲۰ نمونه آئین نامه انضباط کار تهیه شده توسط وزارت کار قطعی ویک مرحله ای می باشد. به این صورت که این مرجع به صورت نهاد مستقل عمل می کند. و رای صادر شده به فوریت حداکثر ظرف ۱۰ از تاریخ اتخاذ تصمیم، ابلاغ وازتاریخ ابلاغ اجرا می گردد. همچنین نحوه رسیدگی با لحاظ سایر مواد آئین نامه نمونه بشرح ذیل می باشد :

۱- ماده ۱۵ نمونه آیین نامه انضباط کار (با لحاظ ماده۱۸ قانون کار) در صورت وقوع جرم مقرر می دارد:

چنانچه کارگری به دلیل ارتکاب جرم وشکایت کارفرما علیه نامبرده در مراجع ذیصلاح توقیف گردد. در مدت توقیف ،قرارداد کارگر به حالت تعلیق در می آید و چنانچه مدت توقیف در مراجع مذکور منتهی به حکم محکومیت کارگر نگردد. مدت فوق جزء سابقه خدمت کارگر محسوب می شود. و کارفرما مکلف است علاوه بر جبران ضرر وزیان وارده که مطابق حکم اداره کار به کارگر می پردازد. مزد و مزایای کارگررا نیز پرداخت نماید.. در غیر این صورت و محکومیت کارگر در  مدت توقیف جزء سنوات خدمت کارگر محاسبه نمی شود . و مزد و مزایایی به کارگر تعلق نمی گیرد.

۲-ماده ۱۹ نمونه آئین نامه کمیته انضباط کار

در صورت وقوع تخلف. (غیبت غیر موجه و تعجبل و تاخیر کارگر) و اعلام مدیر مستقیم به کمتیه انضباطی، کمیته پس از اتمام رسیدگی و ملاحظه اسناد و مدارک موجود در پرونده و توجه به دفاعیات متهم. پس از تشخیص نوع تخلف با در نظرگرفتن مواردی از جمله میزان زیان وارده، آثار سوء اجتماعی واداری، وجود و فقدان سوء نیت و با توجه به موقعیت و سوابق کارگر به طور مستدل و مستند اتخاذ تصمیم می نماید.

۳- با وقوع تخلف توسط کارگر با گزارش ارجاعی سرپرستان، روسا و مدیران

کارگر متخلف به کمیته انضباطی معرفی می گردد. و در صورت ارتکاب تخلف واجد عناوین جزایی (جرم) یا حقوقی (مسئولیت مدنی) مانند جعل، الحاق یا مخدوش و تحریف کردن اسناد و مدارک. به قصد سوء استفاده – اهمال وقصوری که موجب بروز حادثه واز بین رفتن و یا آسیب دیدن تجهیزات شرکت. یا منجر به مرگ یا نقص عضوکارکنان –ایراد ضرب وجرح در محل کار- رشوه دادن ورشوه گرفتن، اختلاس، سرقت – تهمت و افتراء به مدیران و سایر کارکنان علاوه بر رسیدگی در کمیته انضباطی به واحدهای حقوقی نیز جهت طرح در مراجع قضایی اقدام خواهد شد .

اعضاء کمیته کار انضباطی در اولین جلسه از میان خود ۱ نفر را بعنوان رئیس ۱نفر را به عنوان دبیر جلسه انتخاب می کنند. و پس از اولین جلسه باید مشخصات اعضائ وموجودیت خود را کتبا به اداره کارو امور اجتماعی محل اعلام کند.

لیکن با عنایت به این امرکه درکارگاه های خصوصی تدوین آئین نامه انضباطی بنا به اختیارات قانونگذار در ماده ۲۷ وتبصره ۲ آن به کارفرما ومصلحت وعرف کارگاه یا براساس « تعداد کارگران آن کمتر یا بیشتر از ۳۵ نفر» توسط کارفرما تهیه می شود. اشخاص حقیقی و حقوقی نیز در صورت مشاهده تخلف هر یک از کارگران موضوع را می توانند به بالاترین مسئول کارگاه گزارش نمایند. بالاترین مسئول کارگاه تخلف را بررسی و چنانچه در حیطه صلاحیت آنها نباشد. مراتب را برای رسیدگی واخذ تصمیم گیری به کمیته ارجاع می نمایند.

لیکن برای نمونه براساس آئین نامه کمیته انضباطی شرکت مخابرات مدیر عامل، اعضاءهیات مدیره، معاونین مدیر عامل و مدیران کل می توانند بدون ارجاع موضوع به کمیته، نسبت به تذکر کتبی (در یک نوبت برای هر موضوع تخلف فرد بی انضباط ) اقدام کنند.

اقدامات دبیر کمیته

دبیر کمیته پس از دریافت گزارش نسبت به دعوت اعضاء جهت تشکیل جلسه اقدام می نماید. کمیته با توجه به شواهد و مدارک مستند بررسی و تحقیقات لازم به عمل آورده وبا رعایت مفاد آئین نامه تصمیم مقتضی را اتخاذ می کند.

کمیته انضباطی کار درصورت احراز تخلف یا تخلفات در مورد هر پرونده صرفا یکی از تنبیهات ماده ۹ نمونه آئین نامه انضباطی کاررا اعمال خواهند نمود. و چنانچه تخلفات احراز شده از طبقات مختلف باشد. از تنبیهات مقرر در طبقه بالاتر منظور می گردد.

پس تصمیمات کمیته نباید مغایر با قانون کار، آئین نامه ها ومقررات باشد. و جلسات کمیته با حضور ۳ نفر رسمیت یافته و تصمیمات کمیته در کلیه موارد با اکثریت آراء اعضا حاضر معتبر است. و نتیجا در صورت وقوع تخلف واجد عناوین جزائی (جرم) یا حقوقی (مسئولیت مدنی) کارفرما راسا یا از طریق دفاتر اداری  تعقیب خواهدشد .

۲- قطعی بودن تصمیمات کمیته انضباط کار

به صراحت ماده ۲۰ نمونه آیین نامه انضباط کار که اشاره شد:

«تصمیمات کمیته انضباطی کار قطعی وفوری بوده و واحد اداری موظف است تصمیمات مزبور را حداکثر ظرف مدت ده روز از تاریخ اتخاذ تصمیم، ابلاغ و از تاریخ ابلاغ اجرا نماید.»

همانطور که مشخص است در این ماده آئین نامه نسبت به قابلیت تجدیدنظر خواهی اظهار نظر نشده است. ولی قطعی بودن احکام صادره نشان از آن دارد که رسیدگی دو درجه ایی در این نهاد موضوعیت نخواهد داشت. از طرف دیگر اجرای رای نیز براساس سازوکارهای مشخص شده در حکم انضباطی مشخص خواهد شد.

لیکن براساس رویه جاری و وفق بند دودستور العمل شماره ۱۶ روابط کار که کارفرمایان مجاز به تدوین آئین نامه انضباطی کار با استفاده از نمونه آئین نامه انضباطی روابط کار بوده، می توانند در آن موارد و موضوعات مورد نظر وتغییرات لازم را لحاظ وبه تائید وزارت کار وامور اجتماعی برسانند.

برای مثال

به عنوان نمونه شرکت مخابرات ایران در آئین نامه انضباطی خود که با الهام از نمونه آئین نامه انضباط کار می باشد پیش بینی نموده است. چنانچه هریک از طرفین به تصمیمات کمتیه انضباط کار معترض باشند. می توانند به مراجع حل اختلاف کار (موضوع فصل نهم قانون کار ) و دیوان عدالت اداری نسبت به رای صادره اعتراض که این امر مانع اجرای حکم نمی باشد.

حتی در خصوص حکم اخراج که در صورت صدور رای توسط کمیته علاوه بر رعایت مقررات ماده ۲۷ قانون کار کارفرما حق دارد اعلام نظر مثبت شورای اسلامی کارو در صورت نبود در کارگاه انجمن صنفی و در صورت نبود نماینده کارگر موضوع تبصره ۴ ماده ۱۳۱ قانون کار را اخذ. و در غیر این صورت با تائید و اعلام نظرمثبت هیات تشخیص (موضوع ماده ۱۵۸ قانون کار) در فسخ قرارداد کار الزامی است. که درنهایت اعتراض محکوم علیه قابل طرح درمراجع حل اختلاف کارگری ودیوان عدالت اداری می باشد .

نتیجتا آراء صادره در کمیته انضباط کاروفق نمونه آئین نامه روابط کار ماده ۲۰ قطعی و به فوریت قابل اجرا می باشد. زیرا اساسا فلسفه وجودی آئین نامه انضباطی کار ایجاب می کند اثر آراء صادره به نحو آنی به منصه ظهور برسد.

چنانکه در آئین نامه انضباطی کار شرکت مخابرات ایران (بعنوان نمونه )در مواد ۱۰و۱۷ پیش بینی شده است:

تمامی آراء صادره و تصمیمات ونظرات کمیته انضباط کار که در چارچوب مقررات قانون کار و موازین آئین نامه انضباط با اکثریت. (باحضور ۳عضو رسمی واخذ تصمیم با اکثریت آراء ) اخذ گردیده اثر فوری داشته و به فوریت قابلیت اجراءخواهد داشت. و بر اساس ماده ۱۷چنانچه هریک از طرفین به تصمیمات کمیته انضباط کار معترض باشند. می توانند به مراجع حل اختلاف (موضوع فصل نهم قانون کار) مراجعه ودر خواست رسیدگی کنند.

فصل اول – كليات وتعاريف

ماده يك

اين ايين نامه براي كليه كارگران مشمول قانون كار قابل اجرا است .

ماده دو

به منظور حسن اجراي آيين نامه انضباط كار در هر كارگاه شركت كميته اي به نام « كميته انضباط كار» كه براي سهولت در ايين نامه منبعد كميته ناميده مي شود تشكيل مي گردد .

تبصره

هرواحد … شهرستان تايعه شركت اعم از امور، قسمت، اداره در صورت لزوم يك كارگاه محسوب مي شود .

ماده سه

اين ايين نامه بعد زا تاييد سازمان كل كار و امور اجتماعي استان جهت آكاهي كارگران بايد در تابلوي اعلانات كارگاه نصب شود و در صورت لزوم به تشخيص كميته جهت مفاد آن و يا ساير مقررات جلسات توجيهي تشكيل شود.

ماده چهار

منظور از انضباط عبارت است از بروز هرگونه رفتار و اعمالي كه موجبات تسهيل در اجراي مقررات فرهنگي و اجتماعي داراي محيط كار، بالابردن روحيه همكاري، رشد و تعالي فرهنگ اسلامي و انساني و نهايتا اجراي برنامه هاي شركت و رعايت مقررات پرسنلي و توسعه فعاليتهاي جاري و محيط كاررا فراهم آورد.

ماده پنج

هرگونه كوتاهي در انجام وظايف محوله و ياهرگونه فعل و ترك فعل كه موجب نقض مقررات انضباطي كارگاه، بروز اختلال و بي نظمي در روند طبيعي كار ، كاهش كمي و كيفي خدمات توليد ، عدم توجه و رعايت مسايل ايمني ، افزايش ضايعات و ضرر و زيان و نقض شئون اسلامي دركارگاه شود تخلف ناميده مي شود.

ماده شش

اقدام انضباطي عبارت است از اعمال تنبيهات متناسب با مراتب و تكرار تخلف يا عدول از مقررات انضباطي هريك از كارگران.

فصل دوم – چگونگي انتخاب اعضاي كميته انضباط كار و تشكيل جلسات آنها

ماده هفت

اعضاي كميته هر كارگاه شركت عبارتند از:

الف – در كارگاه هايي كه تعداد كارگران آنها كمتر از ۳۵ نفر باشد.

– يك نفر نماينده شوراي اسلامي كار يا انجمن صنفي و يا نماينده كارگران

– يك نفر نماينده كارفرما

– يك نفر نماينده به انتخاب دو نفر اعضاي اخيرالذكر (در صورت عدم توافق نظر اداره كار و امور اجتماعي در مورد انتخاب نفر سوم لازم الرعايه است).

ب- در كارگاه هايي كه تعداد كارگران آنها بيش از ۳۵ نفر باشد.

– دو نفر نماينده شوراي اسلامي و يا انجمن صنفي و يا كارگران

– دو نفر نماينده كارفرما

– يك نفر نماينده از ميان سرپرستان كارگاه به انتخاب سرپرستان

تبصره

اعضاي كميته در اولين جلسه يك نفر را از بين خود به عنوان دبير جلسه انتخاب مي نمايند كه دعوت نامه و كليه مكاتبات مربوط توسط وي انجام مي پذيرد.

ماده هشت

مدت عضويت هر يك از اعضاي كميته دو سال مي باشد كه انتخاب و انتصاب مجدد آنها بلامانع است.

ماده نه

تصميمات كميته كه در چارچوب مقررات قانون كار و موازين اين آيين نامه با اكثريت آراء (در كميته هاي سه نفره حداقل دو رأي و در كميته هاي پنج نفره حداقل سه رأي موافق اتخاذ مي شود) پس از تأييد بالاترين مدير مسئول كارگاه يا جانشين وي قابليت اجراء خواهد داشت.

تبصره ۱

در شرايط خاص و استثنايي، بالاترين مسئول كارگاه مي تواند با اعطاي يك درجه تخفيف تصميمات كميته رااجراء نمايد.

تبصره ۲

چنانچه هر يك از طرفين (كارگر يا بالاترين مسئول كارگاه) به تصميمات كميته معترض باشند مي توانند از طريق مراجع حل اختلاف پيش بيني شده در فصل نهم قانون كار درخواست رسيدگي نمايند.

ماده ده

هرگاه يكي از اعضاي كميته در اثر فوت، استعفاء، فسخ قرارداد كار، محروم شدن از عضويت و يا به هر دليل ديگر قادر به حضور در جلسات نباشد نماينده ديگري با توجه به ماده هفت براي باقي مانده مدت دوره انتخاب  ومسئوليت محوله را عهده دار خواهد شد.

ماده يازده

اشخاص حقيقي يا حقوقي در صورت مشاهده تخلف هر يك از كارگران كارگاه موضوع را به طريق مقتضي براي بالاترين مسئول كارگاه يا جانشين وي گزارش مي نمايند. بالاترين مسئول كارگاه يا جانشين وي تخلف را بررسي و در صورتي كه رسيدگي و اخذ تصميم در صلاحيت وي نباشد مراتب را براي رسيدگي و تصميم گيري به كميته ارجاع مي نمايند. دبير كميته پس از دريافت گزارش نسبت به دعوت اعضاء جهت تشكيل جلسه اقدام مي نمايد و كميته با توجه به شواهد و مدارك مستند بررسي و تحقيقات لازم را به عمل آورده با رعايت مفاد اين آيين نامه تصميم مقتضي را اتخاذ مي نمايد.

ماده دوازده

جلسات كميته با حضور حداقل چهار نفر از اعضاء رسميت مي يابد.

ماده سيزده

چنانچه هر يك از اعضاي كميته بدون عذر موجه دو جلسه متوالي در جلسات كميته حضور نيابند كميته مي تواند براي اين عضو اخطار كتبي ارسال نمايد و در صورت ادامه غيبت، با پيشنهاد كميته و تصويب مديرعامل عضويت وي در كميته خاتمه و فرد جديدي طبق ضوابط تعيين شده قبلي انتخاب و به اداره كل كار و امور اجتماعي معرفي خواهد گرديد.

ماده چهارده

كميته مي تواند در جلسات خود از نظرات مشورتي سرپرست مستقيم كارگر يا كارگران، اشخاص صاحب نظر و يا شهود ذيربط استفاده نمايد. سرپرست مذكور در اين جلسات فاقد حق رأي خواهد بود مگر آنكه خود  عضو كميته باشد.

تبصره

بالاترين مسئول كارگاه تسهيلات و امكانات لازم براي اجرايي نمودن ماده چهارده را فراهم مي آورد.

ماده پانزده

كليه تخلفات اعلام شده به كميته بايستي حداكثر ظرف مدت ۱۵ روز مورد رسيدگي قرار گيرد.

تبصره

در شرايطي كه اتخاذ تصميم در خصوص موارد تخلف به دليل تفحص و بررسي نياز به زمان بيشتري داشته باشد مدت مذكور با نظر كميته حداكثر يك هفته ديگر تمديد مي شود.

ماده شانزده

صورت مذاكرات و تصميمات كميته كه با رعايت مفاد ماده نه اتخاذ مي گردد در پنج نسخه تنظيم و پس از امضاي اعضاي حاضر در جلسه و ثبت در دفتر ويژه به ترتيب زير توزيع مي گردد:

– يك نسخه جهت اطلاع كارگر يا كارگران ذيربط

– يك نسخه جهت اطلاع بالاترين مسئول كارگاه به منظور ابلاغ به واحد ذيربط جهت انجام اقدامات اجرايي و ضبط در پرونده پرسنلي كارگر

– يك نسخه جهت نماينده كارگران

– يك نسخه جهت اطلاع واحد كار و امور اجتماعي ذيربط

– يك نسخه جهت ضبط در بايگاني كميته

بررسي يك تحول اداري و عملياتي

فصل سوم – وظايف و اختيارات كميته انضباط كار

ماده هفده

كميته در چارچوب موازين اين آئين نامه و مقررات جاري شركت داراي وظايفي به شرح زير مي باشد :

۱-بررسي و مطالعه گزارشات دريافتي ، سوابق عملكرد و مراتب اعمال تشويقات و تنبيهات دوران خدمت كارگر.

تبصره

اطلاعات و مدارك مورد نياز كميته از پرونده پرسنلي كارگر توسط امور اداري يا نماينده او به كميته ارائه خواهد گرديد .

۲-حصول اطمينان از صحت اسناد و مدارك تنظيمي و سوابق قبلي اقدامات انضباطي مراتب مادون با توجه به توع تخلف.

۳-تحقيق پيرامون چگونگي وقوع تخلف و انگيزه آن ، وضعيت مالي ، معيشت و افراد تحت تكفل كارگر در صورت لزوم.

۴-استفاده از نظرات همكاران نزديك به تخلف و عنداللزوم بهره گيري از نظرات و پيشنهادات رؤسا و مقامات مافوق وي.

۵-بهره گيري از تخصص و نظرات كارشناس افراد مطلع راجع به ميزان خسارت وارده در موارد وقوع ضرر و زيان مالي به شركت.

۶-دعوت كارگر يا كارگران به جلسه كميته و استماع دفاعيات و ادله آنها در رابطه با موضوع تخلف.

۷-اجراي ساير مواردي كه بر حسب مورد به نوعي در اجراي مقررات انضباطي موثر واقع خواهد شد .

ماده هجده

كميته انضباطي در اجراي مأموريت محوله داراي اختياراتي به شرح زير خواهد بود .

۱-اتخاذ تصميم راجع به تعيين تنبيهات با مورد تخلف كارگر خاطي با توجه به درجه تخلف ارتكابي در اين‌آئين نامه.

۲-تخفيف در اعمال اقدامات انضباطي با توجه به اظهار ندامت، عدم آگاهي كارگر متخلف و صداقت وي درهمكاري با كميته.

۳-اغماض در اعمال اقدام انضباطي شديد و صدور رأي متناسب با ميزان تخلف نظير تغيير محل خدمت كارگر خاطي به شرط ندامت و اخذ تعهد خدمت در محل و شغل جديد .

فصل چهارم ـ موارد تخلف و تنبيهات

ماده نوزده‌

به موجب تعريف‌ مشخصه‌ در ماده پنج‌ فصل اول اين آئين ‌نامه‌،  موارد تخلف‌ و نقض ‌ مقررات  انضباطي‌ به ترتيب مشروحه زير معين مي‌ شود:

 الف) تخلفات‌ درجه يك :

۱-بستن هر گونه تهمت‌ و افترا به سايرين .

۲-وارد كردن خسارت به ماشين ‌آلات و تأسيسات برق رساني يا ضرر و زيان  به اموال و دارايي ‌هاي  شركت .

۳-رشوه گرفتن‌، رشوه دادن، سرقت و اختلاس.

۴-سوء استفاده از اموال اداري و ابزار كار تحت اختيار‌ به منظور تأمين‌ منافع  شخصي .

۵-افشاي مطالب‌ اسناد محرمانه‌ با كپي برداري از اين گونه از اسناد به منظور‌ استفاده  غير اداري‌ .

۶-ارائه اسناد  جعلي‌ براي  استخدام  يا تسليم هر گونه گواهي‌ غير مستند‌ به  منظور برخورداري از مزاياي استخدامي‌ و شغلي.

۷-بي ‌حرمتي‌ به موازين شرع مقدس اسلام يا عدم رعايت شئونات نظام جمهوري اسلامي.

۸-ايجاد نزاع و ايراد ضرب و جرح‌ در محل كار نسبت به همكاران‌ و مراجعين.

۹-تشويق و ترغيب‌ سايرين‌ به كم ‌كاري و يا ايجاد‌ رفتارهاي‌ تحريك آميز به منظور جلب‌ مشاركت  همكاران ‌ به منظور جلب مشاركت همكاران به كم كاري.

۱۰- از كار انداختن سيستم هاي حفاظتي‌، ماشين‌آلات و شبكه‌‌هاي برق.

۱۱- گرايش‌ به مفاسد اجتماعي‌ كه اثر سوء درمقررات انضباطي‌ كارگاه دارد.

ب) تخلفات‌ درجه دو :

۱-ترك محل كار بدون اطلاع‌ و بدون مجوز.

۲-شايعه‌ پراكني در محيط كار.

۳-امتناع‌ از حضور در جلسات‌ و يا خودداري‌ در ارائه‌ اطلاعات و گزارشات‌  اداري  با قصد يا سوء  نيت  قبلي.

۴-ارائه اطلاعات خلاف‌ واقع و استنكاف در تأمين اطلاعات صحيح.

۵-سرپيچي‌ از دستورات  اداري و امتناع‌ از دريافت‌ احكام و ابلاغات سازماني.

۶-هرگونه‌ سوء استفاده از اختيارات شغلي.

۷-اهانت و بي ‌حرمتي‌ نسبت به سايرين‌ و انجام هر گونه حركت‌ ورفتار مغاير با شئونات‌ اجتماعي‌، شغلي‌ و سازماني در محيط كار .

۸- استفاده از موقعيت‌ و محيط كار به منظور انجام معاملات شخصي.

۹- دخل و تصرف‌ در ثبت‌ كارت حضور و غياب ديگران و مشاركت در ثبت حضور افراد غايب.

۱۰-عدم استفاده از موارد و وسايل ايمني در موقع انجام كار .

۱۱- اهمال و قصوري كه موجب‌ بروز حوادث‌ ويانقص در تأسيسات‌ برق و يا جراحت‌ ديگران گردد .

۱۲-خوابيدن در محل كار .

ج) تخلفات درجه سه:

۱-امتناع از حضور  در دوره ‌هاي آموزشي و غيبت غير موجه در حين گذراندن دوره آموزشي.

۲-جلو‌گيري غير موجه‌ از حضور كارگر‌ در دوره ‌هاي ‌آموزش مورد نياز ضروري .

۳-عدم  توجه به دستورات و مقررات مربوط به ورود و خروج به كارگاه.

۴-تسامح‌ و تعلل‌ در انجام وظايف‌ و عدم  همكاري با ديگران.

۵-ايجاد بي ‌نظمي‌ و اخلال‌ در امر برگزاري‌ مجامع عمومي‌ و اجتماعي مربوط به شركت  نظير‌ تيمهاي‌ ورزشي‌، اردوها‌، سرويس‌ اياب و ذهاب‌، كانتين‌ و غيره.

د)تخلفات درجه چهار:

۱-عدم احساس مسئوليت  نسبت به حفظ و نگهداري ابزار و وسايل تحت اختيار .

۲-بي ‌اعتنايي‌ نسبت به توجيه‌ و تذكرات‌ مجريان‌ مقررات انضباطي‌،حفاظتي و ايمني‌.

۳-عدم رعايت‌ سلسله مراتب اداري در رفتار و كردار سازماني.

۴-ايجاد مزاحمت‌ و سر و صدا به نحوي‌ كه آرا مش‌ عمومي را مختل و بر هم خوردگي‌ محيط طبيعي كار را فراهم نمايد.

۵-عدم استفاده از لباس كار و البسه‌ و تجهيزات‌ متناسب با شغل‌ كه از طرف‌ كارفرما وا گذار شده  است‌.

هـ ) تخلفات درجه پنج:

۱-تأخير ورود غير موجه‌ به ميزان ۲ تا ۱۲ ساعت درماه .

۲-تأخير‌ ورود غير موجه‌ به ميزان ۱۲ ساعت به بالا.

۳-غيبت غير موجه تا ۳ روز در ماه.

۴-غيبت غير موجه‌ از ۴ روز  به بالا در ماه .

ماده بيست

تنبيهات و اقدامات انضباطي‌ كه با تصويب‌ كميته‌ به مورد اجرا‌ گذارده مي‌‌‌شود‌ عبارتند از :

الف: تذكر شفاهي با انعكاس‌ در شناسنامه‌ رفتاري فرد و اعلام مراتب  به صورت كتبي به كميته انضباطي‌ و واحد اداري و محل خدمت كارگر .

ب: تذكر كتبي با درج در پرونده پرسنلي.

ج:اخطار  كتبي‌ با درج در پرونده پرسنلي.

د: توبيخ كتبي‌ با درج در پرونده  پرسنلي.

تعليق‌ موقت قرارداد‌ كار تا مدت شش ماه .

فسخ قرارداد كار و اخراج كارگر .

 تبصره‌۱

تنبيهات‌ متناسب با تخلفات موضوع بند «هـ» ماده  نوزده و دفعات تكرار آنها طبق  مفاد‌  مندرج  در جداول‌ ۱ و ۲‌ اين آئين‌نامه مي‌باشد.

 تبصره‌۲

بالاترين‌ مسئول كارگاه‌ مي‌تواند تنبيهات‌ موضوع بندهاي( ۱ـ ۲ـ ۳و۴ ) را رأسا‌ و بدون  مراجعه به كميته در مورد كارگران‌ متخلف‌ تعيين و اعمال‌ نمايد و اختيار اعمال مجازات‌ بندهاي‌ مذكور را نيز به مسئولين تابعه‌ خود تفويض كند.

فصل پنجم – مقررات وضوابط اجرايي

ماده بيست و يك

در اجراي مطلوب موازين آئين نامه و حفظ حقوق استخدامي افراد، مسئولين واحدها مي توانند پرونده هاي اختصاصي تحت عنوان شناسنامه رفتاري و عملكرد جهت هر يك از افراد تحت سرپرستي در حوزه مسئوليت خود ايجاد و در صورت بروز موارد تخلف يا اقدام انضباطي مراتب را در آن منعكس نمايند.

 ماده بيست و دو

شناسنامه رفتاري و عملكرد كارگران به عنوان معياري براي سنجش ارزشيابي سالانه، ارتقاء گروه ، انتصابات، ترفيعات، تشويقات و احتمالا اعمال اقدامات انضباطي بعدي مورد ملاك قرار خواهد  گرفت.

 ماده بيست و سه

واحد كارگزيني موظف خواهد بود مراتب تشويقات و اقدامات انضباطي كارگران را ( به استثناي تنبيه موضوع  بند الف ماده بيست) به صورت مكتوب در پرونده هاي پرسنلي ثبت و ضبط نمايد.

 ماده بيست و چهار

رسيدگي به تخلفاتي كه در صلاحيت محاكم قضايي مي باشد از شمول موازين اين آئين نامه مستثني  بوده و بالاترين مسئول كارگاه نيز مي تواند به منظور رعايت نظم و انضباط كارگاه اقدام انضباطي متناسب را در حوزه اختيارات خود پس از صدور رأي محاكم قضايي اعمال نمايد.

 فصل ششم – تشويقات

 ماده بيست و پنجم

چنانچه هريك از كاركنان در انجام وظيفه محوله آن چنان كوشا باشند كه موجبات تعالي جسم وروح و گسترش اخلاق اسلامي و ايجاد نظم در امور و حسن شهرت و رشد فعاليتهاي اقتصادي شركت را فراهم آورد اقدام تشويقي به يكي از اشكال زير در موردي اعمال خواهد گرديد.

 الف:  تشويق كتبي با درج در پرونده پرسنلي و يا تقدير شفاهي  در جمع كاركنان بنا به پيشنهاد سرپرست مستقيم كارگر و تصويب بالاترين مسئول كارگاه

ب: اعطاي پاداش حداكثر تا معادل سه ماه حقوق و مزاياي مستمر در سال به صورت نقدي و غير نقدي و مسافرتي ( سياحتي يا زيارتي) بنا به پيشنهاد مسئول مستقيم كارگر و تأييد بالاترين مسئول كارگاه و تصويب  مدير عامل و تصويب هيئت مديره

ج : خارج ازموارد فوق بنا به تشخيص و پيشنهاد بالاترين مسئول كارگاه يا مديرعامل و تصويب هيئت مديره

 تبصره

تشويق دسته جمعي بنا به پيشنهاد بالاترين مسئول كارگاه و تأييد مدير عامل و تصويب هيئت مديره امكان پذير خواهد بود.

 ماده بيست و شش

هر گونه اصلاحات و ملحقات بعدي كه از طرف اداره كار و امور اجتماعي در مورد آئين نامه انضباط كار ابلاغ گردد و يا تغييرات مورد نياز كارگاه كه با توافق  اداره كل كار و امور اجتماعي خراسان صورت گيرد در اين آئين نامه موثر خواهد بود و مواردي كه در اين آئين نامه پيش بيني نشده است، طبق نظر اداره كل عمل خواهد شد.

جدول تخلفات و تنبيهات تأخير ورود (۱)

توضيح ۱ )

در مورد اجراي جدول فوق وضع سرويس كاركنان و بعد مسافت و مشكلات رفت وآمد كارگران در نظر گرفته شده و تأخير ورود ناشي از اتفاقاتي از قبيل حوادث و سوانح غيرمترقبه ، برف و باران و يخبندان و كولاك شديد و ناگهاني كه موجب كندي يا توقف رفت و آمد شود موجه تلقي مي شود .

توضيح ۲ )

در صورتي كه كارگري در هر ماه تا دو ساعت تأخير ورود داشته باشد . بالاترين مسئول كارگاه مي تواند براي هر بار به نسبت تأخير غيرموجه از مزد و مزاياي جنبي و يا در صورت درخواست كارگر از مرخصي استحقاقي وي كسر نمايد .

توضيح ۳ )

در احتساب نوبتهاي فوق الذكر جدول تخلفات تأخير ورود از ابتداي هر سال تا پايان همان سال ملاك عمل خواهد بود .

توضيح ۴ )

در واحدهايي كه تأخير ورود يا تعجيل خروج كاركنان موجب اختلاف در فعاليتهاي شركت مي شود و يا در مورد كساني كه پستهاي كليدي و حساس دارند . كميته مي تواند اين گونه موارد را مشخص و اعلام نموده و تنبيهات كاركنان ذيربط را تأخير ورود غيرموجه تعيين نمايد .

جدول تخلفات و تنبيهات غيرموجه  (۲)

توضيح ۱ )

در احتساب نوبتهاي فوق الذكر ، جدول تخلفات و تنبيهات غيبت غيرموجه (۲) از ابتداي هر سال تا پايان همان سال ملاك عمل خواهد بود .

توضيح ۲ )

غيبت غيرموجه بيش از ۸ روز به منزله ترك كار تلقي و با نظر كميته انضباطي طبق ماده ۲۷ قانون كار اقدام خواهد شد .

توضيح ۳ )

موارد ذيل غيبت موجه محسوب مي شود :

الف – تولد فرزند به مدت ۲ روز

ب – ازدواج دائم براي بار اول به مدت ۲ روز .

ج – فوت بستگان درجه يك ( پدر – مادر- همسر – فرزند ) حداكثر به مدت ۳ روز .

د – بيماري براساس گواهي يا تأييد سازمان تأمين اجتماعي به مدت ۲ روز .

هـ – احضار فرد توسط مراجع قضايي و قانوني جهت اداي شهادت و مشابه آن به مدت مورد لزوم با ارائه برگ احضاريه و با گواهي مراجع قضايي و قانوني مربوط .

و – ساير موارد پيش بيني نشده به تشخيص كميته

تبصره ۱

در كليه موارد بايد مراتب به طريق ممكن به اطلاع مسئول مستقيم كارگر و يا بالاترين مسئول كارگاه رسانيده شود .

تبصره ۲

تشخيص صحت و سقم موارد فوق ابتدا مسئول مستقيم كارگر و يا بالاترين مسئول كارگاه و در صورت و جود اختلاف با كميته خواهد بود .

تبصره ۳

در صورت درخواست كارگر غيبت موجه از مرخصي استحقاقي وي كسر مي گردد و در غير اين صورت نسبت به ايام غيبت مزدي پرداخت نمي گردد .

فصل اول – کمیته انضباط کار

 ماده ۱

به منظور رسیدگی به تخلفات انضباطی تمامی کارگران ، کمیته هایی تحـت عنـوان «کمیتـه انضباط کار» مرکب از اعضاي زیر تشکیل خواهد شد.

الف- یک نفر نماینده کارفرما

ب – یک نفر نماینده کارگران

ج- یک نفر نماینده از میان سرپرستان

تبصره ۱

منظور از سرپرستان، کارگرانی هستند که تحت هر عنـوان، مسئوولیت اداره یـک یـا چنـد کارگر را بر عهده داشته باشند.

تبصره ۲

در هنگام انتخاب نمایندگان، افرادي نیز به عنوان اعضاي علی البدل تعیین می شوند که در صورت قطع رابطه عضو اصلی، براي باقیمانده دوره، حسب مورد ، جایگزین می گردند.

ماده ۲

مدت عضویت اعضاي کمیته انضباط کار در کمیته مزبور یک سال است و انتخاب مجـدد آنان بلامانع می باشد.

ماده۳

جلسات کمیته انضباط کار با حضور سه عضو رسمیت یافته و تصمیمات آنان بـا اکثریـت آراء معتبر است. چنان چه کمیته انضباط کار به دلیل عدم حضور اعضا در دو جلسه متـوالی رسـمیت پیدا نکند ، موضوع بـه طـور مسـتقیم از طـرف ذي نفـع (کـارگر یـا کارفرمـا ) قابـل طـرح در مراجـع حل اختلاف خواهد بود.

ماده ۴

کمیته انضباط کار در اولین جلسه از بین اعضاي خود، یک نفر به عنوان رییس، یک نفر بـه عنوان نایب رییس و یک نفر به عنوان دبیر انتخاب نموده و مشخصات، سمت اعضا و موجودیت خود را به طور کتبی به واحد تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل اعلام می نماید.

ماده ۵

اعضاي کمیته انضباط کار علاوه بر تابعیت ایران و تدین به دین مبـین اسـلام و یـا یکـی از ادیان رسمی کشور و تعهد به نظام و قانون اساسی جمهوري اسلامی ایران ، باید داراي حـداقل مـدرك تحصیلی لیسانس حداقل ۳۰ سال سن و حداقل ۵ سال سابقه کار باشند.

ماده ۶

انجام وظیفه در کمیته انضباط کار با حفظ سمت می باشد.

ماده ۷

تصمیمات کمیته انضباط کار در شش نسخه تنظیم و به ترتیب زیر ابلاغ می گردد:

الف- یک نسخه براي ابلاغ به کارگر

ب- یک نسخه براي اطلاع کارفرما

ج- یک نسخه براي ضبط در بایگانی کمیته انضباط کار

د- یک نسخه براي ضبط در پرونده استخدامی کارگر

ه- یک نسخه براي اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل

فصل دوم – تخلفات

ماده ۸

طبقات تخلفات به قرار زیر است :

الف- طبقه اول

۱ -کم کاري یا سهل انگاري در انجام وظایف محوله.

۲ – عدم رعایت شئون اسلامی و عدم رعایت پوشش مناسب با محیط کار.

۳ -اعمال و رفتارخلاف شئون شغلی یا اداري .

۴ – امتناع از حضور در دوره هاي آموزشی و غیبت غیر موجه در حین گذراندن دوره هاي آموزشی

۵ -سهل انگاري روسا و مدیران در ارایه گزارش تخلفات کارگران تحت امر .

۶ -تسامح در حفظ وجوه، اموال، اسناد، ماشین آلات و ابزارآلات که منجر به ایراد خسارت شود .

۷ -تعطیل خدمت در خلال ساعات موظف کاري.

۸ -استعمال دخانیات در محل کار .

۹-عدم انجام رویه های اداری مربوط به ماموریت و مرخصی و ترک کار بدون هماهنگی و اطلاع قبلی

۱۰- صحبت کردن و کار با گوشی تلفن همراه در محل کار

ب- طبقه دوم

۱ -ایجاد نارضایتی برای ارباب رجوع ، انجام ندادن و یا تاخیر در انجام امور قانونی آن ها بدون دلیل .

۲ -تبعیض یا اعمال غرض یا روابط غیر کاري در اجراي قوانین و مقررات نسبت به همکاران .

۳ -سرپیچی از اجراي دستور مقام مافوق در حدود وظایف کاري .

۴ -ارایه گواهی یا گزارش خلاف واقع در امور کاري .

۵ -سوء استفاده از مقام، موقعیت یا شئون شغلی.

۶ -عدم استفاده از وسایل حفاظت فردي .

۷ -عدم رعایت اصول ایمنی کار با ماشین آلات .

۸ -استعمال مواد مخدر و مشروبات الکلی در محل کار یا اعتیاد به آن ها .

۹ -ایراد تهمت، افترا و هتک حیثیت.

۱۰- ضبط صدا با تلفن همراه یا هر وسیله با قابلیت ضبط صدا در جلسات و مکالمات

ج- طبقه سوم

۱ -جعل یا دست زدن در اسناد و اوراق یا استفاده از سند مجعول .

۲ -اختفاء، نگهداري، حمل، توزیع و خرید و فروش مواد مخدر و مشروبات الکلی .

۳ -گرفتن وجه مالی یا غیر آن چه در قوانین و مقررات تعیین شده است .

۴ -هر نوع استفاده غیر مجاز از اموال شرکت یا مشتري .

۵ -هر نوع تصاحب غیر مجاز اموال شرکت یا مشتري .

۶ -توقیف، اختفاء، بازرسی یا باز کردن پاکت ها و محمولات پستی یا معدوم کردن آن هـا و اسـتراق سمع بدون مجوز قانونی.

۷ -افشاي اسرار ، اسناد ،نقشه ها و اطلاعات مشتریان و روابط کاری شرکت .

۸-کارشکنی، وادار ساختن یا تحریک دیگران به کارشکنی یا کم کاري و اعمال فشارهاي فردي بـراي تحصیل مقاصد غیر قانونی .

۹- عکس برداری و یا تصویربرداری با گوشی تلفن همراه یا هر وسلیه با همین قابلیت

د- طبقه چهارم

۱ -عضویت در سازمان ها یا گروه هایی که مرام نامه یا اساس نامه آن ها مبتنی بـر نفـی ادیـان الهـی اسـت یـا طرفداري و فعالیت به نفع آن ها با تایید مراجع ذيصلاح .

۲ -عضویت در گروه هاي محارب یا طرفداري و فعالیت به نفع آن ها با راي مراجع قانونی.

۳ -تحریک به برپایی یا شرکت در تحصن، اعتصاب، تظاهرات غیر قانونی و اعمـال فشـارهاي گروهـی براي مقاصد غیر قانونی در کارگاه.

فصل سوم- تنبیهات

ماده ۹

تنبیهات اداري به ترتیب عبارتند از:

الف – تذکر کتبی براي بار اول.

ب – تذکر کتبی براي بار دوم.

ج – عدم پرداخت تمام یا بخشی از پاداش ها یا تسهیلات آن سال.

د- تنزل مقام و یا محرومیت از انتصاب به پست هاي بالاتر تا یک سال.

ه- اخراج با رعایت ماده ۲۷ قانون کار.

تبصره

تنبیهات اداري قابل اعمال در خصوص هر یک از طبقات تخلفات اداري به قرار زیر است :

 ماده ۱۰

در خصوص تاخیر، تعجیل و غیبت غیر موجه کارگران ، تنبیهات به شرح ذیل می باشد:

تبصره

موارد زیر غیبت موجه محسوب می شوند:
۱- فوت بستگاه درجه یک(پدر – مادر – همسر – فرزند) تا ۳ روز
۲- تولد فرزند تا ۲ روز
۳- ازدواج دائم برای بار اول تا ۳روز
۴- بیماری بر اساس گواهی پزشک یا تایید سازمان تامین اجتماعی به مدت ۲ روز
۵- احضار فرد توسط مراجع قضایی و قانونی و مشابه آن با ارائه برگ  احضاریه یا گواهی مرجع مربوطه

ماده ۱۱

کمیته انضباط کار پس از رسیدگی به اتهام یا اتهامـات کـارگر در صـورت احـراز تخلـف یـا تخلفات در مورد هر پرونده صرفاً یکی از تنبیهات فوق را اعمال خواهد نمود و چنان چه تخلفات احراز شده از طبقات مختلف باشد، از تنبیهات مقرر در طبقه بالاتر منظور می گردد.

ماده ۱۲

هر گاه کارگري که به موجب تصمیم کمیته انضباط کار محکومیـت یافتـه اسـت، از تـاریخ محکومیت، به مدت ۶ ماه مرتکب تخلف اداري نشود، سابقه مذکور جزء مراتب تخلفاتی وي محسوب نمی گردد.

فصل چهارم- رسیدگی

ماده۱۳

کمیته انضباط کار بر اساس گزارش ارجـاعی از سـوي سرپرسـتان، روسـا، مـدیران و سـایر مقامات بالاتر شروع به رسیدگی می نماید.

ماده ۱۴

هر گاه رسیدگی به اتهام کارگر به تشخیص کمیته انضـباط کـار مسـتلزم اسـتفاده از نظـر کارشناسی و یا بازرسی باشد، موضوع حسب مورد بـه کارشـناس ذيربـط یـا واحـد بازرسـی ارجـاع می شود.

ماده ۱۵

چنان چه کارگر به سبب شکایت کارفرما از سوي مراجع قضـایی توقیـف گـردد، در مـدت توقیف، قرارداد وي به حال تعلیق در می آید. کارفرما مکلف است در ایام تعلیق تـا تعیـین تکلیـف از سوي مراجع ذيصلاح، براي رفع احتیاجات خانواده او، حداقل ۵۰ درصـد حقـوق ماهیانـه وي را بـه صورت علی الحساب پرداخت نماید. اگر این توقیف در مراجع مذکور منتهی به محکومیت نشود، مدت تعلیق جزء سابقه خدمت وي محسوب و حقوق و مزایاي او پرداخت می گردد.

ماده ۱۶

کمیته انضباط کار، مـوارد اتهـامی را تعیـین و بـرگ تفهـیم اتهـام را جهـت ابـلاغ تنظـیم می نماید.

تبصره

واحد امور اداري کارگاه موظف است ، اوراق تفهیم اتهام صادره توسـط کمیتـه انضـباط کـار را حداکثر ظرف مدت ۵ روز به کارگر ابلاغ نماید. در صورت عدم وجود واحد اداري ، کمیته خود اقدام به این امر می نماید.

ماده ۱۷

متهم باید ظرف مدت ۵ روز از تاریخ ابلاغ برگ تفهیم اتهام، دفاعیه خود را کتباً ارایه نماید. این مدت در صورت تقاضاي مهلت، بنا به تشخیص کمیته تا ۵ روز دیگر قابل تمدید می باشد.

تبصره ۱

در صورتی که متهم جهت دفاع، درخواست مداركی از قبیل پرینت حساب حقوقی و یا گزارش حضور غیاب نماید، کمیته انضباط کـار مکلـف اسـت مدارك مزبور را در اختیار وي قرار دهد.

تبصره ۲

چنان چه متهم در مهلت مقرر، دفاعیه خود را ارایه ننماید ، کمیته انضـباط کـار بـر اسـاس مدارك موجود به موارد اتهامی رسیدگی می نماید.

ماده ۱۸

کمیته انضباط کار مکلف است، متهم را براي حضـور در تمـام جلسـات رسـیدگی دعـوت نماید. عدم حضور متهم مانع از رسیدگی و اتخاذ تصمیم نخواهد بود.

تبصره

وقت جلسه باید طوري تعیین شود که فاصله بـین ابـلاغ وقـت و روز جلسـه، کمتـر از دو روز نباشد. در صورت وجود معاذیر قانونی جهت حضور در جلسه به تشخیص کمیته، وقت دیگري تعیـین می گردد .

فصل پنجم- اتخاذ تصمیم، ابلاغ و اجراي تصمیم کمیته انضباط کار

ماده ۱۹

کمیته انضباط کار پس از اتمام رسیدگی و ملاحظه اسـناد و مـدارك موجـود در پرونـده و توجه به دفاعیات متهم پس از تشخیص نوع تخلف با در نظر گـرفتن مـواردي از جملـه میـزان زیـان وارده، آثار سوء اجتماعی و اداري وخسارات وارد کردن به برند و نام شرکت، وجود یا فقدان سوء نیت و با توجه به موقعیت و سـوابق کـارگر بـه طور مستدل و مستند اتخاذ تصمیم می نماید.

تبصره

در صورتی که کمیته انضباط کار بر اساس مدارك موجود، ارتکـاب تخلـف از سـوي مـتهم را احراز نکند، او را تبرئه می نماید.

ماده ۲۰

واحد امور اداري موظف است ، تصمیمات کمیته انضباط کار را حداکثر ظرف مدت ۱۰روز از تاریخ اتخاذ تصمیم، ابلاغ و از تاریخ ابلاغ اجرا نماید.

تبصره ۱

هر گونه خودداري یا جلوگیري از ابلاغ یا اجراي تصمیمات کمیته انضباط کار ممنـوع و بـا متخلفان طبق مقررات این آیین نامه رفتار خواهد شد.

تبصره ۲

در صورتی که محکوم علیه در وضعیتی باشد که اجراي فوري تصمیم کمیتـه انضـباط کـار درباره وي ممکن نباشد، مراتب به کمیته صادر کننده تصمیم گزارش شده و به محض حصول امکـان ، اجرا می گردد.

تبصره ۳

تصمیمات کمیته انضباط کار قابل اعتراض در مراجع حل اختلاف کار می باشد.

فصل ششم- سایر مقررات

ماده ۲۱

اصلاح یا تغییر تصمیمات کمیته انضباط کار، صرفاً در مواردي که کمیته تصمیم گیرنده بـا اکثریت آرا تشخیص دهد که مفاد تصمیم متخذه از لحاظ شکلی یا ماهوي مخدوش است امکان پذیر می باشد.

ماده ۲۲

چنان چه تخلف کارگر پس از بازنشستگی کشف شود، قابلیت طرح در کمیته انضباط کـار را نداشته و در صورت ضرورت، مراتب از طریق مراجع ذي صلاح ، قابل پیگیري می باشد.

ماده ۲۳

مرگ متهم قبل از اتخاذ تصمیم کمیته انضباط کـار ، موجـب توقـف رسـیدگی و مختومـه شدن پرونده می گردد. حکم این ماده در صورت ضرورت مانع پیگیري از طریق سایر مراجع ذيصلاح نمی باشد.

ماده ۲۴

تمامی کارگران و واحدهاي کارگاه مکلفند ، همکاري هاي لازم را با کمیتـه انضـباط کـار و دبیرخانه آن به عمل آورده و مدارك، اسناد و اطلاعات مورد نیاز را در مهلت تعیـین شـده در اختیـار آن ها قرار دهند.

ماده ۲۵

در صورتی که هر یـک از اعضـاي کمیتـه انضـباط کـار مرتکـب تخلفـات منـدرج در ایـن آیین نامه گردد، عضویت او در مدت رسیدگی به تخلف وي ، به حالت تعلیـق درخواهـد آمـد . در ایـن صورت یکی از اعضاي علی البدل هم سو با سمت عضو معلق شده، در کمیته انضباط کار حضور خواهد داشت. چنان چه که تخلف عضو معلق شده احراز نشود، در این صـورت بعـد از اتمـام رسـیدگی و بـه مدت باقی مانده از دوره عضویت، مجدداً به عضویت کمیته انضباط کار در خواهد آمد.

ماده ۲۶

کارفرما مکلف است ، مفاد این آیین نامه را به نحو مقتضی به اطلاع تمامی کارگران رسانده و نسخه اي از آن را در مکان هاي عمومی کارگاه نصب نماید.

ماده ۲۷

این آیین نامه مشتمل بـر ۲۷ مـاده و ۱۲ تبصـره، در مـورخ ۱۹ آبان ۱۳۹۸ بـه تاییـد کمیته انضباطی شرکت مبنا مشاور رسیده و پس از تایید  اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی  از تـاریخ مـذکور قابل اجرا بوده و هرگونه تغییرات بایستی به تایید مرجع مذکور برسد.

نمونه آیین نامه انضباطی قانون کار (ابلاغی از سوی اداره کل روابط کار و جبران خدمت)

کارفرمایان محترم؛

۱- برای استاندارد سازی آیین نامه های انضباط کار در کارگاه ها، این آیین نامه به صورت نمونه تهیه شده و در صورت ضرورت، مطابق با شرایط کارگاه، می توان تغییرات لازم را در آن انجام داد.

۲- آیین نامه انضباط کار به طرق ذیل تایید می شود:

الف- چنان چه کارگاه صرفا در محدوده یک شهرستان باشد، در صورت تفویض اختیار از طرف اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان، تایید آیین نامه انضباط کار، از طریق اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل صورت می گیرد.

ب- در صورتی که کارگاه دارای شعباتی در محدوده یک استان باشد، کارفرما می تواند، آیین نامه انضباط کار واحدی برای تمامی شعبات تهیه و به تایید اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان برساند.

ج- در صورتی که کارگاه دارای شعباتی در محدوده چند استان باشد، کارفرما می تواند ، آیین نامه انضباط کار واحدی برای تمامی شعبات تهیه و به تایید اداره کل روابط کار و جبران خدمت برساند.

فصل اول- کمیته انضباط کار

ماده ۱

به منظور رسیدگی به تخلفات انضباطی تمامی کارگران، کمیته هایی تحت عنوان “کمیته انضباط کار” مرکب از اعضای زیر تشکیل خواهد شد.

الف- …….. نفر نماینده کارفرما ب- ……. نفر نماینده کارگران ج- یک نفر نماینده از میان سرپرستان به انتخاب سرپرستان.

تبصره ۱

منظور از سرپرستان، کارگرانی هستند که تحت هر عنوان، مسوولیت اداره یک یا چند کارگر را بر عهده داشته باشند.

تبصره ۲

در هنگام انتخاب نمایندگان، افرادی نیز به عنوان اعضای علی البدل تعیین می شوند که در صورت قطع رابطه عضو اصلی، برای باقیمانده دوره، حسب مورد، جایگزین می گردند.

ماده ۲

مدت عضویت اعضای کمیته انضباط کار در کمیته مزبور …………. سال است و انتخاب مجددآنان بلامانع می باشد.

ماده ۳

جلسات کمیته انضباط کار با حضور ……….. عضو رسمیت یافته و تصمیمات آنان با اکثریت آراء معتبر است. چنان چه کمیته انضباط کار به دلیل عدم حضور اعضا در دو جلسه متوالی رسمیت پیدا نکند، موضوع به طور مستقیم از طرف ذی نفع (کارگر یا کارفرما) قابل طرح در مراجع حل اختلاف خواهد بود.

ماده ۴

کمیته انضباط کار در اولین جلسه از بین اعضای خود، یک نفر به عنوان رییس، یک نفر به عنوان نایب رییس و یک نفر به عنوان دبیر انتخاب نموده و مشخصات، سمت اعضا و موجودیت خود را به طور کتبی به واحد تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل اعلام می نماید.

ماده ۵

اعضای کمیته انضباطی کار علاوه بر تابعیت ایران و تدین به دین مبین اسلام و یا یکی از ادیان رسمی کشور و تعهد به نظام و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، باید دارای حداقل مدرک تحصیلی …………..، حداقل …………….. سال سن و حداقل …………………. سال سابقه کار باشند.

ماده ۶

انجام وظیفه در کمیته انضباط کار با حفظ سمت می باشد.

ماده ۷

تصمیمات کمیته انضباط کار در شش نسخه تنظیم و به ترتیب زیر ابلاغ می گردد:

الف- یک نسخه برای ابلاغ به کارگر

ب- یک نسخه برای اطلاع کارفرما

ج- یک نسخه برای اطلاع تشکل کارگری (در صورت وجود)

د- یک نسخه برای ضبط در بایگانی کمیته انضباط کار

ه- یک نسخه برای ضبط در پرونده استخدامی کارگر

و- یک نسخه برای اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل.

فصل دوم- تخلفات

ماده ۸

طبقات تخلفات به قرار زیر است:

الف- طبقه اول

۱- کم کاری یا سهل انگاری در انجام وظایف محوله.

۲ – عدم رعایت شئون اسلامی و عدم رعایت پوشش مناسب با محیط کار.

۳- اعمال و رفتار خلاف شئون شغلی یا اداری.

۴ – امتناع از حضور در دوره های آموزشی و غیبت غیر موجه در حین گذراندن دوره های آموزشی.

۵- سهل انگاری روسا و مدیران در ارایه گزارش تخلفات کارگران تحت امر.

۶- تسامح در حفظ وجوه، اموال و اسناد که منجر به ایراد خسارت شود.

۷- تعطیل خدمت در خلال ساعات موظف کاری.

۸- استعمال دخانیات در محل های ممنوع.

ب- طبقه دوم

۱- ایجاد نارضایتی در ارباب رجوع یا انجام ندادن یا تاخیر در انجام امور قانونی آن ها بدون دلیل.

۲- تبعیض یا اعمال غرض یا روابط غیر کاری در اجرای قوانین و مقررات نسبت به اشخاص.

۳- سرپیچی از اجرای دستور مقام مافوق در حدود وظایف کاری.

۴- ارایه گواهی یا گزارش خلاف واقع در امور کاری.

۵- سوء استفاده از مقام، موقعیت یا شئون شغلی.

۶- عدم استفاده از وسایل حفاظت فردی.

۷- عدم رعایت اصول ایمنی کار با ماشین آلات.

۸- استعمال مواد مخدر و مشروبات الکلی در محل کار یا اعتیاد به آن ها.

۹- ایراد تهمت، افترا و هتک حیثیت.

ج- طبقه سوم

۱- جعل یا دست زدن در اسناد و اوراق یا استفاده از سند مجعول.

۲- اختفاء، نگهداری، حمل، توزیع و خرید و فروش مواد مخدر و مشروبات الکلی.

۳- گرفتن وجه مالی یا غیر آن چه در قوانین و مقررات تعیین شده است.

۴- هر نوع استفاده غیر مجاز از اموال شرکت یا مشتری.

۵- هر نوع تصاحب غیر مجاز اموال شرکت یا مشتری.

۶- توقیف، اختفاء، بازرسی یا باز کردن پاکت ها و محمولات پستی یا معدوم کردن آن ها و استراق سمع بدون مجوز قانونی.

۷- افشای اسرار و اسناد محرمانه کاری.

۸-کارشکنی، وادار ساختن یا تحریک دیگران به کارشکنی یا کم کاری و اعمال فشارهای فردی برای تحصیل مقاصد غیر قانونی.

د- طبقه چهارم

۱- عضویت در سازمان هایی که مرام نامه یا اساس نامه آن ها مبتنی بر نفی ادیان الهی است یاطرفداری و فعالیت به نفع آن ها با تایید مراجع ذیصلاح.

۲- عضویت در گروه های محارب یا طرفداری و فعالیت به نفع آن ها با رای مراجع قانونی.

۳- تحریک به برپایی یا شرکت در تحصن، اعتصاب، تظاهرات غیر قانونی و اعمال فشارهای گروهی برای مقاصد غیر قانونی در کارگاه.

فصل سوم- تنبیهات

ماده ۹

تنبیهات اداری به ترتیب عبارتند از:

الف – تذکر کتبی برای بار اول.

‌ب – تذکر کتبی برای بار دوم.

‌ج – عدم پرداخت تمام یا بخشی از پاداش ها یا تسهیلات تا ………. ماه/ سال.

د- تنزل مقام و یا محرومیت از انتصاب به پست های بالاتر تا …………. ماه/ سال.

‌ه- اخراج با رعایت ماده ۲۷ قانون کار.

تبصره

تنبیهات اداری قابل اعمال در خصوص هر یک از طبقات تخلفات اداری به قرار زیر است:

ماده ۱۰

در خصوص تاخیر، تعجیل و غیبت غیر موجه کارگران، تنبیهات به شرح ذیل می باشد:

ماده ۱۱

کمیته انضباط کار پس از رسیدگی به اتهام یا اتهامات کارگر در صورت احراز تخلف یا تخلفات در مورد هر پرونده صرفاً یکی از تنبیهات فوق را اعمال خواهد نمود و چنان چه تخلفات احراز شده از طبقات مختلف باشد، از تنبیهات مقرر در طبقه بالاتر منظور می گردد.

ماده ۱۲

هر گاه کارگری که به موجب تصمیم کمیته انضباط کار محکومیت یافته است، از تاریخ محکومیت، به مدت ………. ماه/ سال مرتکب تخلف اداری نشود، سابقه مذکور جزء مراتب تخلفاتی وی محسوب نمی گردد.

فصل چهارم- رسیدگی

ماده۱۳

کمیته انضباط کار بر اساس گزارش ارجاعی از سوی سرپرستان، روسا، مدیران و سایرمقامات بالاتر شروع به رسیدگی می نماید.

ماده ۱۴

هر گاه رسیدگی به اتهام کارگر به تشخیص کمیته انضباط کار مستلزم استفاده از نظر کارشناسی و یا بازرسی باشد، موضوع حسب مورد به کارشناس ذیربط یا واحد بازرسی ارجاع می شود.

ماده ۱۵

چنان چه کارگر به سبب شکایت کارفرما از سوی مراجع قضایی توقیف گردد، در مدت توقیف، قرارداد وی به حال تعلیق در می آید. کارفرما مکلف است در ایام تعلیق تا تعیین تکلیف از سوی مراجع ذیصلاح، برای رفع احتیاجات خانواده او، حداقل ۵۰ درصد حقوق ماهیانه وی را به صورت علی الحساب پرداخت نماید. اگر این توقیف در مراجع مذکور منتهی به محکومیت نشود، مدت تعلیق جزء سابقه خدمت وی محسوب و حقوق و مزایای او پرداخت می گردد.

ماده ۱۶

کمیته انضباط کار، موارد اتهامی را تعیین و برگ تفهیم اتهام را جهت ابلاغ تنظیم می نماید.

تبصره

واحد امور اداری کارگاه موظف است، اوراق تفهیم اتهام صادره توسط کمیته انضباط کار راحداکثر ظرف مدت ۵ روز به کارگر ابلاغ نماید. در صورت عدم وجود واحد اداری، کمیته خود اقدام به این امر می نماید.

ماده ۱۷

متهم باید ظرف مدت ۵ روز از تاریخ ابلاغ برگ تفهیم اتهام، دفاعیه خود را کتباً ارایه نماید.

این مدت در صورت تقاضای مهلت، بنا به تشخیص کمیته تا ۵ روز دیگر قابل تمدید می باشد.

تبصره ۱

در صورتی که متهم جهت دفاع، درخواست مدارک نماید، کمیته انضباط کار مکلف است مدارک مزبور را در اختیار وی قرار دهد.

تبصره ۲

چنان چه متهم در مهلت مقرر، دفاعیه خود را ارایه ننماید، کمیته انضباط کار بر اساس مدارک موجود به موارد اتهامی رسیدگی می نماید.

ماده ۱۸

کمیته انضباط کار مکلف است، متهم را برای حضور در تمام جلسات رسیدگی دعوت نماید. عدم حضور متهم مانع از رسیدگی و اتخاذ تصمیم نخواهد بود.

تبصره

وقت جلسه باید طوری تعیین شود که فاصله بین ابلاغ وقت و روز جلسه، کمتر از دو روز نباشد. در صورت وجود معاذیر قانونی جهت حضور در جلسه به تشخیص کمیته، وقت دیگری تعیین می گردد.

فصل پنجم- اتخاذ تصمیم، ابلاغ و اجرای تصمیم کمیته انضباط کار

ماده ۱۹

کمیته انضباط کار پس از اتمام رسیدگی و ملاحظه اسناد و مدارک موجود در پرونده وتوجه به دفاعیات متهم پس از تشخیص نوع تخلف با در نظر گرفتن مواردی از جمله میزان زیان وارده، آثار سوء اجتماعی و اداری، وجود یا فقدان سوء نیت و با توجه به موقعیت و سوابق کارگر به طور مستدل و مستند اتخاذ تصمیم می نماید.

تبصره

در صورتی که کمیته انضباط کار بر اساس مدارک موجود، ارتکاب تخلف از سوی متهم رااحراز نکند، او را تبرئه می نماید.

ماده ۲۰

واحد امور اداری موظف است، تصمیمات کمیته انضباط کار را حداکثر ظرف مدت ۱۰روز از تاریخ اتخاذ تصمیم، ابلاغ و از تاریخ ابلاغ اجرا نماید.

تبصره ۱

هر گونه خودداری یا جلوگیری از ابلاغ یا اجرای تصمیمات کمیته انضباط کار ممنوع و بامتخلفان طبق مقررات این آیین نامه رفتار خواهد شد.

تبصره ۲

در صورتی که محکوم علیه در وضعیتی باشد که اجرای فوری تصمیم کمیته انضباط کار درباره وی ممکن نباشد، مراتب به کمیته صادر کننده تصمیم گزارش شده و به محض حصول امکان، اجرا می گردد.

تبصره ۳

تصمیمات کمیته انضباط کار قابل اعتراض در مراجع حل اختلاف کار می باشد.

فصل ششم- سایر مقررات

ماده ۲۱

اصلاح یا تغییر تصمیمات کمیته انضباط کار، صرفا در مواردی که کمیته تصمیم گیرنده با اکثریت آرا تشخیص دهد که مفاد تصمیم متخذه از لحاظ شکلی یا ماهوی مخدوش است، امکان پذیر می باشد.

ماده ۲۲

چنان چه تخلف کارگر پس از بازنشستگی کشف شود، قابلیت طرح در کمیته انضباط کار را نداشته و در صورت ضرورت، مراتب از طریق مراجع ذی صلاح، قابل پیگیری می باشد.

ماده ۲۳

مرگ متهم قبل از اتخاذ تصمیم کمیته انضباط کار، موجب توقف رسیدگی و مختومه شدن پرونده می گردد. حکم این ماده در صورت ضرورت مانع پیگیری از طریق سایر مراجع ذیصلاح نمی باشد.

ماده ۲۴

تمامی کارگران و واحدهای کارگاه مکلفند، همکاری های لازم را با کمیته انضباط کار و دبیرخانه آن به عمل آورده و مدارک، اسناد و اطلاعات مورد نیاز را در مهلت تعیین شده در اختیار آن ها قرار دهند.

ماده ۲۵

در صورتی که هر یک از اعضای کمیته انضباط کار مرتکب تخلفات مندرج در این آیین نامه گردد، عضویت او در مدت رسیدگی به تخلف وی، به حالت تعلیق درخواهد آمد. در این صورت یکی از اعضای علی البدل هم سو با سمت عضو معلق شده، در کمیته انضباط کار حضور خواهد داشت. چنان چه که تخلف عضو معلق شده احراز نشود، در این صورت بعد از اتمام رسیدگی و به مدت باقی مانده از دوره عضویت ،مجدداً به عضویت کمیته انضباط کار در خواهد آمد.

ماده ۲۶

کارفرما مکلف است، مفاد این آیین نامه را به نحو مقتضی به اطلاع تمامی کارگران رسانده و نسخه ای از آن را در مکان های عمومی کارگاه نصب نماید .

ماده ۲۷

این آیین نامه مشتمل بر ……. ماده و ……… تبصره، در مورخ ……… به تایید ……….. رسیده و از تاریخ مذکور قابل اجرا بوده و هرگونه تغییرات بایستی به تایید مرجع مذکور برسد .