در آغاز این تشریفات، کارگران باید به دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کرده و جهت شکایت از کارفرما بابت ساعت کاری کد احراز هویت دریافت نمایند و بعد از آن به سامانه جامع اداره کار وارد شوند و دادخواست خود را با عنوان مطالبه اضافه کار کارگر به ثبت برسانند و در ادامه این پروسه منتظر تعیین وقت رسیدگی بمانند.
بر اساس قوانین کار و رفاه اجتماعی، کارگران و کارمندان باید مطابق قرارداد کار ساعتهای مشخصی را به کار برای کارفرمای خود مشغول باشند و طبق آن ساعات مزد دریافت نمایند.
محاسبه ساعات کاری کارگران بر عهده معاونت مالی شرکت یا سازمان کارفرما است. کارگران در ازای میزان ساعتی که برای کارفرما کار میکنند، حقوق دریافت خواهند کرد و در تعدادی از روزهای هفته ممکن است که از ساعات کاری مقرر در قانون، بیشتر فعالیت کرده که در این حالت مشمول اضافه کاری خواهند شد و باید متناسب با ساعات کارکرد اضافه حقوق دریافت کنند.
معمولاً کارگران شاغل در بسیاری از کارگاهها و شرکتهای خصوصی از این موضوع همواره گلهمند هستند که کارفرمایان ساعات قانونی کار را رعایت نمیکند و حتی در صورت انجام اضافه کاری از پرداخت مزد اضافه به کارگران شانه خالی مینمایند.
بنابراین لازم است در ابتدای امر کلیه کارگران به حقوق قانونی خود در خصوص ساعات کاری آگاهی کامل داشته باشند تا در صورت هر گونه اجحاف در این موارد بتوانند به راحتی یا با مذاکره با کارفرما یا نهایتا طرح شکایت قانونی در ادارات کار، حقوق از دست رفته خود را به راحتی به دست آورند .
در این مقاله قصد داریم ضمن آشنایی تمام کارگران و کارفرمایان به مفاهیم شکایت از کارفرما بابت ساعت کاری به جهت احقاق حق از دست رفته را نیز در این خصوص بازگو نماییم.
شکایت از کارفرمابابت ساعت کاری
قانون کار چیست ؟
قانون کار برای اولين بار هم زمان با انقلاب صنعتی و افزایش رشد تولیدات برای تنظیم یک سری قوانین بین کارگر و کارفرما به وجود امد تا از هر گونه مشکل احتمالی جلوگیری کند .کار یا قانون استخدام مناسبات بین کارگر، موسسات استخدام کننده و دولت را مشخص می کند. قانون کار انفرادی حقوق کارگر را در مقابل کارفرما در قرارداد کار بین آنها راتعریف می کند.
در این مقاله به سوالات شما درباره قانون کار پرداخته ایم:
ساعت کاری در قانون کار
منظور از ساعت کاری طبق ماده ۵۱ قانون کار، مدت زمانی است که کارگر ، نیرو یا وقت خود را برای انجام کار در اختیار کارفرما قرار میدهد و در مقابل آن حقوق قانون کاردریافت میکند.یعنی ساعات صرف صبحانه و ناهار جزء ساعت کاری به حساب نمیآید .حداکثر ساعت کارروزانه طبق ماده ۵۶ در چهار هفته متوالی باید ۱۷۶ ساعت باشد.
ساعت کار معمولا به شکل هفتگی مشخص میشود. در کارهای سخت و زیان آور و زیرزمینی میزان ۳۶ساعت، و ۴۴ ساعت برای سایر کارگران تعیین شده است.
قراردادکار چیست؟
بر اساس ماده ۷ قانون کار: قرارداد کار عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حقالعمل، کاری را برای مدت موقت یا مدت غیرموقت برای کارفرما انجام میدهد. تمام قراردادهای کاری ۲ طرف دارند. طرف اول قرارداد کارفرما و طرف دیگر انجام دهنده کار می باشد. درقراردادهای کاری، سمت کارفرما می تواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد، اما در طرف انجام دهنده کارکه یک کارگر یا کارمند است حتما یک شخص حقیقی یعنی انسان قرار دارد. قرارداد کار یک عقد غیرتشریفاتی محسوب می شود.
انواع قراردادهای کار به شرح ذیل می باشند:
۱) قرارداد کار دائم:
در این نوع قراداد زمانی برای پایان کار وجود ندارد و به آن قرارداد از نوع دائمی گفته میشود. دراین نوع قرارداد تنها تاریخ شروع به کار ثبت میشود و پایانی برای آن در نظرگرفته نمیشود.
قرارداد کار در این حالت برای مدت نامحدود و غیر موقتی بین طرفین تنظیم و امضا میشود.قرارداد کار دائم از بهترین نوع قرارداد برای کارگران بوده که فوایدزیادی برای آنها به همراه دارد وامنیت شغلی آنها را به مخاطره نمیاندازد.
اگر کارفرما قصد اخراج کارگری را داشته باشد که با آن قرارداد کار دائمی بسته، باید ازفرایند وتشریفات خاصی که در قانون ذکر شده است استفاده کند و یک دلیل موجه نیزداشته باشد که شورای اسلامی کاربا آن موافق باشند.
۲) قرار داد کار موقت:
برای مدت معین نیز میگویند و به این صورت تعریف میشود که بین کارفرما و کارگر،قراردادی برای مدت محدود بر سر انجام کاری که توافق شده، منعقد میشود. مهمترین مشخصه قرارداد کار موقت این است که زمان شروع و پایان کار یا سررسید برای آن تعریف میشود و طبق آن درتاریخ معینی قرارداد کار بین کارگر و کارفرما خاتمه پیدامیکند. قرارداد کار موقت جزو قراردادهای معین بوده و قانونگذار برای حفظ حقوق کارگران، شرایط معینی را برای آن در نظر گرفته است.
۳) قرار داد کار ساعتی:
بر اساس تبصره ۱ ماده ۳۵ قانون کار: چنانچه مزد با ساعات انجام کار مرتبط باشد، مزدساعتی و چنانچه براساس میزان انجام کار یا محصول تولید شده باشد، کارمزد و چنانچه براساس میزان انجام کار یا محصول تولید شده در زمان معین باشد، کارمزد ساعتی نامیده میشود.
از سوی دیگر طبق بند الف ماده ۳۷ قانون کار: چنانچه بر اساس قرارداد یا عرف کارگاه مبلغ مزدبه صورت روزانه یا ساعتی تعیین شده باشد، پرداخت آن باید پس از محاسبه در پایان روز یاهفته یا پانزده روز یکباربه نسبت ساعات کار و یا روزهای کارکرد صورت بگیرد و در نهایت طبق ماده ۳۹ قانون کار، مزد و مزایای کارگرانی که به صورت نیمهوقت یا کمتراز ساعات قانونی تعیین شده به کار اشتغال دارند، به نسبت ساعات کار انجام یافته محاسبه و پرداخت میشود.
۴) قرار داد پیمانکاری:
در قراردادهای پیمانکاری، یک خط مشی کلی از سوی کارفرما برای پیمانکار ترسیم میشود وتنها نتیجه و سرانجام طرح برای کارفرما اهمیت دارد؛ به این ترتیب کارفرما به طور مستقیم برنحوه انجام کار مدیریت ندارد. بنابراین در این نوع از قراردادها، پیمانکار دارای آزادی عمل بیشتری است که به هر نحوی که مورد نظرش بوده طرح را به انجام برساند. در این نوع از قرارداد باید تمام خدماتی که مورد نیاز کارفرما است به طور دقیق ذکر شود.
قانون کار ، حقوق قانون کار
مزایای قانون کار
طبق ماده ۳۴ قانون کار، کلیه پرداختهای قانونی به کارگر (حقوق قانون کار) به اعتبارقرارداد کار اعم ازمزد یا حقوق، کمک به عائله مندی، هزینه های مسکن، خواروبار، ایاب وذهاب، مزایای غیرنقدی، پاداش افزایش تولید، سود سالانه است که می توان از مزایا قانون کار از آنها نام برد.
بر اساس ماده ۳۵ قانون کار، وجود نقدی یا غیر نقدی و یا مجموع آن ها که در مقابل انجام کار کارگر پرداخت می شود، مزد نامیده می شود. پس طبق تعریف مزد ثابت یا حقوق ثابت (حقوق قانون کار)،بخش عمده پرداخت های کارفرما به کارگر جهت انجام کار می باشد، که محاسباتی مانند اضافه کاری،کسر کار، سنوات خدمت، مرخصی و افزایش حقوق بر مبنای حقوق ثابت است.
مزایای مستمر و غیر مستمر قانون کار چیست؟
مزایا مستمر از مواردی هستند که چندین ماه متوالی همراه با حقوق ثابت به کارگران پرداخت می شود.مانند اشتغال خارج از مرکز، شرایط محیط کار، حق اولاد، حق مسکن و…
و مزایای غیر مستمر از مواردی هستند که مدت پرداخت ثابتی ندارد و ممکن است هر چندماه یکبار به کارگر پرداخت شود. مانند اضافه کاری، عیدی، پاداش آخر سال، بازخریدخدمت، خسارت اخراج، پاداش انجام کار و …
حق اولاد به چه کسانی تعلق می گیرد؟
براساس ماده ۸۹ قانون تامین اجتماعی، پرداخت حق اولاد یکی از وظایف کارفرماست اماحق اولاد برای تمامی کارگرانی که فرزند دارند واریز نمی شود و لازمه ی واریزحق اولاد ۲سال سابقه ی کاری برای کارگر است. طبق قانون در موارد ذیل حق اولاد به کارگران تعلق می گیرد.
سابقه مورد نیاز یک فرد برای دریافت حق اولاد ۷۲۰ روز است.
حق عائله مندی تنها به مشمولان قانون تامین اجتماعی و قانون کار تعلق می گیرد.
فرزند دارای بیماری یا نقص عضو باشد، با دریافت گواهی کمیسیون پزشکی میتوانند اثبات کنند که آنها شرایط کار کردن را ندارد و میتواند حق اولاد را دریافت نماید.
در صورتی که فرزند در حال تحصیل ازدواج کند و پس از ازدواج نیز به تحصیل خود ادامه دهد حق اولاد قطع نخواهد شد و به کارگر پرداخت می شود.
طبق قانون حق اولاد تا ۱۸ سالگی پرداخت می شود و درصورتی که فرزند بعد از ۱۸ سالگی به ادامه تحصیل مشغول باشد، سرپرست خانوار می تواند با ارائه گواهی اشتغال به تحصیل تا مادامی که فرزند مشغول تحصیل است، حق اولاد را دریافت نماید.
زن و شوهری که در کارگاهای جداگانه مشغول به کار باشند، در صورت پرداخت دوسال حق بیمه، حق اولاد، به هر دو والدین پرداخت می شود.
پرداخت حق اولاد به جنسیت فرزند بستگی ندارد و شرایط برای هردوی آنها یکسان است.
تفاوت حق عائله مندی با حق اولاد بر این است که پرداخت حق اولاد بابت فرزندان است وهمسر را شامل نمی شود.
حق بیمه چیست؟
بر اساس ماده ۲ قانون تامین اجتماعی، حق بیمه مبلغی است که کارفرما به دلیل بیمه کردن کارمندان، ازحقوقشان کم کرده، سهم خودش را به آن اضافه میکند و به اداره بیمه تامین اجتماعی میپردازد. کل مبلغ حق بیمه ۳۰ درصد از حقوق هر فرد است که از این ۳۰ درصد، ۲۳درصد را کارفرما باید به اداره بیمه پرداخت کند و ۷ درصد مابقی از حقوق فرد بیمه شده کسرمیشود.
محاسبه حق بیمه:
(تعداد روزهای کار کرد × پایه حقوق روزانه) + حق مسکن + بن کارگری × ۳۰%
سهم کار فرما: از مجموع ۳۰ درصد حق بیمه، ۲۳ درصد سهم کارفرما تعیین شده است. بر این مبنا، سهم کارفرما در شش ماهه اول ۸۷۲۶۲۲۶ ریال و در شش ماهه دوم ۸۵۲۲۶۳۹ ریال است.
سهم کارگر: مبلغ ۷ درصد باقیمانده سهم بیمه، از حقوق کارگر کسر و با سهم کارفرما، در مجموع به حساب سازمان تامین اجتماعی واریز میشود. بر مبنای حداقل حقوق، سهم کارگر در شش ماهه اول ۲۶۵۵۸۰۸ و در شش ماهه دوم ۲۵۹۳۸۴۷ ریال است.
حقوق قانون کار برای بانوان
طبق ماده ۳۸ قانون کار، برای انجام کار مساوی در شرایط مساوی در یک کارگاه باید مزدزن ومرد به طورمساوی پرداخت شود و تبعیض در تعیین میزان مزد ممنوع است.
قانونگذار و برای بانوان کارگر از نظر شرایط کاری در نظر گرفته است:
۱) انجام دادن کارهای خطرناک و سخت و زیان آور، حمله بار بیش از ۲۰ کیلو با دست وبدون استفاده ازدستگاه ممنوع است.
۲) مرخصی بارداری و زایمان کارگر ۶ ماه است، پس از پایان مرخصی زایمان، کارگر بازمی گردد این مدت باتایید سازمان تامین اجتماعی جزء سابقه ایام تعلیق از کار محسوب می شود.
۳) پرداخت غرامت و دستمزد در ایام مرخصی زایمان بابت وضع حمل و زایمان به کارگران خانم تعلق می گیرد.
۴) در کارگاه هایی که دارای کارگر خانم هستند، مادران شیرده بعد از شروع کار مجددحداکثر تا ۲۴ ماهگی کودک هر سه ساعت نیم ساعت می تواند به کودک خود شیر دهد.
بازنشستگی بانوان بر اساس بند ۱ ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی ۵۵ سال است، که در این حالت فردبیمه شده با داشتن حداقل ۲۰ سال سابقه پرداخت بیمه بازنشسته میشود.
قانون کار ، حقوق قانون کار
حقوق قانون کار برای کودکان
کودکان کار به گروهی از کودکان گفته میشود که به کار در بیرون از خانه اشتغال دارند. این نوع فعالیت طیف وسیعی از فعالیت ها از جمله انواع کار واقعی و کاذب، کارگری غیرحرفهای، واکس زدن، فروش کالاهای کم ارزش، و غیره را شامل میشود. کارکردن درشرایط ذیل برای کودکان ممنوع است
۱) طبق ماده ۷۹ قانون کار: به کار گماردن افراد کمتر از ۱۵سال تمام ممنوع است.
۲) طبق ماده ۸۲ قانون کار: ساعت کاری روزانه کارگر نوجوان نیم ساعت کمتر از ساعت کار معمولی کارگران است.
۳) ارجاع کار اضافی انجام کار در شب، کارهای سخت و زیان آور ، حمل بار با دست بدون استفاده از وسایل مکانیکی برای کارگر نوجوان ممنوع است.
مزایای وجود وکیل در پرونده های قانون کار
در بیشتر مواقع کارگران بعد از شکایت از کارفرما به دلیل ارائه نکردن مدارک و اطلاعات کافی درزمینه قوانین کارگر و کارفرما نمی توانند به درستی شکایت مطروحه خود دفاع کرده و حق وحقوق خود رابازگرداند. با وجود یک وکیل متخصص روند پرونده در مدت زمان کوتاه تری انجام می پذیرد؛ ضمن اینکه به دلیل هزینه های بالا وجود یک وکیل مجرب در پرونده های شکایت از کارفرما می توان در هزینه ها صرفه جویی کرد. با مراجعه و تماس با مشاوره آنلاین یک وکیل مجرب و متخصص قانون کار می توانید پرسش های خود را مطرح کرده و از اطلاعات ایشان بهره مند شوید.
اقدامات و نحوه شکایت از کارفرما
قبل از هرگونه اقدامی بهتر است با مشاوره اداری اداره کار و یا وکیل متخصص قانون کارتماس بگیرید و از او به جهت رسیدگی به شکایت مشاوره بگیرید. چرا که در برخی موارد قبل ازشکایت می توان با کمک وکیل جهت مصامحه با کارفرما موضوع را حل کرد. ودر صورتی که کارفرمامصامحه را قبول نکرد می توانید جهت ثبت شکایت خود مراحل زیررا انجام دهید.
۱) به اداره ی کار بروید و از واحد ارجاعات یک نامه برای شعبه بیمه گذاری تان بگیرید.
۲)نامه را به کارگزاری بیمه تامین اجتماعی که شما را در آنجا ثبت نام بیمه انجام ببرید وسوابق بیمه ها را جمع آوری کنید.
۳) سوابق را به اداره کار ببریم فرم دادخواست را دریافت نمایید و شرح دادخواست واطلاعات شخصی خود را بنویسید.
۴) اداره کار نامه ای با توجه به دادخواست شما به عنوان نامه سازش می دهد را به کارفرما بدهید تا درجلسه سازش نماید.
۵) جلسه سازش در اداره کار انجام می شود و باید در این جلسه مدارک و دلایل خود را با توجه به دادخواست ابراز نمایید.
نمونه رای دادخواست هیئت اداره کار
دادنامه شماره : …… تاریخ: ۱۳۹۲ کلاسه پرونده: ……….
مرجع رسیدگی:شعبه …. هیات تشخیص اداره تعاون،کارورفاه اجتماعی جنوب تهران
خواهان: آقای ……… به نشانی: تهران به شماره ملی : ……….خوانده: آقای ………… به نشانی : تهران به شماره ملی : …..خواسته:تفاوت دستمزد – حق مسکن – بن کارگری – حق اولاد – اضافه کاری و ……گردش کار:خواهان دادخواستی بطرفیت خوانده فوق الذکر تسلیم اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی جنوب نموده است که پس از ثبت و سیر مراحل قانونی ، پرونده در هیات تشخیص موضوع ماده ۱۵۸ قانون کار مطرح گردیده و هیات به تصدی امضاء کنندگان ذیل تشکیل و پس از بررسی اوراق و محتویات پرونده تنظیمی به اتفاق آراء بشرح ذیل مبادرت بصدور رای می نماید .
در خصوص رسیدگی به دادخواست مطروحه فوق هیات پس از بحث وتبادل نظر واستماع اظهارات طرفین و با عنایت به بررسی محتویات پرونده با احراز رابطه کارگری وکارفرمائی موضوع مواد ۲و۳ قانون کار فی مابین متداعیین از تاریخ ۸۷/۰۷/۰۲ لغایت۹۲/۰۶/۰۲ با دستمزد ثابت ماهیانه ۷۵۰/۹۵۸/۵ریال (با احتساب افزایشات قانونی) وقطع همکاری ناشی از عدم نیاز از سوی خوانده که هیات باتفاق آراء با عنایت به بررسیهای معموله خواهان را مستحق دریافت.
مطالبات ذیل دانسته و مقرر می دارد کارفرمای موصوف جمعا به مبلغ ————ریال (———ریال)به شرح زیر در وجه خواهان پرداخت نماید.
۱ – مبلغ —— ریال بابت سنوات خدمت باستناد ماده ۱۵۸ قانون کار
۲ – مبلغ —— ریال از بابت عیدی و پاداش ۹۲باستناد مصوبه مورخ ۷۰/۱۲/۰۶ مجلس شورای اسلامی
۳ – مبلغ —— ریال از بابت حقوق و مزایای معوقه ایام کارکرد با کسر مبالغ دریافتی باستناد ماده ۳۷قانون کار
۴ – مبلغ —– ریال از بابت مانده مرخصی استحقاقی باستناد مواد ۶۶و ۷۱ قانون کارضمنا کارفرما موظف است باستناد ماده ۱۴۸قانون کار نسبت به واریز حق بیمه خواهان به سازمان تامین اجتماعی وفق مقررات ان سازمان در صورت عدم پرداخت اقدام نماید.
ضمن رد سایر خواسته های خواهان در دادخواست از بابت اضافه کاری و حق اولاد و تفاوت دستمزد بدلیل فقد مدارک مثبته و دریافت بن و مسکن و حقوق ماهیانه، کارگر بادریافت مبلغ فوق هیچگونه حقی در پرونده نسبت به کارفرما نخواهد داشت.
این رای باستناد ماده ۱۵۹ قانون کار ظرف مدت ۱۵ روز پس از ابلاغ از سوی طرفین قابل اعتراض می باشد.
شکایت از کارفرما بابت ساعت کاری
شکایت از کارفرما برای ساعات کاری
شکایت از کارفرما برای کار در پنج شنبه ها. بیمه ای سابقه بیمه اختیاری سابقه ناشی ازبازرسی ساعات کاری کارگر ساعت کاری بابت هزینه ازدواج یا همان کمک هزینه عقد کافی است ۲ سال سابقه بیمه قبل
مدارک لازم برای شکایت از کارفرما در اداره کار
شکایت از کارفرما بابت ضمن اینکه بنده دارای بیماری خاص می باشم و دارای معافیت کاهش ساعت کاری و همچنین عدم اخراج هستم طبق قانون کاهش ساعت کار بانوان دارای بیماری خاص, باید اشاره کنم در شرکت ما آیا می توان برای ساعت کاری زیاد و عدم پرداخت اضافه کاری ازبرای پیگیری شکایت از کارفرما بابت اشتغال همزمان در چند شغل با یک قرارداد کاری چه کنم ؟ سوال شده ۲سال قبل در شکایت از کارفرما یا کارگر توسط Sabannet ( 100 امتیاز)
شکایت از کارفرما بابت نپرداختن عیدی . حق شبکاری و عدم
کارفرما نامه ای تحت عنوان رضایت ازشیفت بودن ساعت کاری باسکول بود داد و من امضا کرده بعد یکسال بنده از شغل خود به خاطر مناسب نبودن ساعت کاری انصراف دادم.تا سال ۹۷عیدی و ثنوات دادن ولی امسال که شکایت از کارفرما بدون داشتن قرارداد کتبی امکان پذیر است.
نحوه شکایت از کارفرما بابت حقوق – مراحل – دستمزد معوقه
کارگر برای شکایت از کارفرما بابت ۱۳۹۱۲۹ در یک شرکت به عنوان مدیر مالی مشغول بکاربودم در تعدادی از ماهها اضافه کاری بنده را کمتر دادند و همچنین در شش ماهه آخر سال ۱۳۹۷بدلیل تغییرمدیریت بنده راسامانه جامع روابط کار : ثبت شکایت اینترنتی از کارفرمادر مقاله شکایت کارگر از کارفرما درباره روابط کاری بین کارگر و کارفرما و حق و حقوقی که نسبت به هم دارند صحبت کردیم. در این مقاله درباره شکایت اینترنتی از کارفرما و طریقه استفاده از سامانه جامع روابط کار را بررسی میکنیم .
کارگران به عنوان قشر زحمتکش جامعه توسط قانونگذار از حمایت هایی بهره مند می باشند که اصولاً غیر قابل اغماض و اسقاط محسوب می گردد. در عالم حقوق این قوانین را آمره می دانند.
آمره به این معنا که خلاف آن نمی توان توافق نمود. پس قرارداد کاری که مشخص کننده اصول کلی وتعهدات طرفین است، نیز نمی تواند برخلاف احکام قانون مطلبی داشته باشد.
این قوانین حمایتی در حوزه حقوق کار، شامل مرخصی ها، فوق العاده های مزد، بیمه، شرایط کار، حداقل دستمزد و غیره می باشد. چنانچه کارفرما حقی کمتر از آنچه قانون مشخص نموده برای کارگر قائل باشد؛ متخلف محسوب می گردد و امکان شکایت از وی وجود دارد. در این حالت کارگر وارد مرحله شکایت از کارفرما می شود.
اختلاف میان کارگر و کارفرما (شکایت از کارفرما) از طریق سازش یا طرح دعوا در هیأت های تشخیص و حل اختلاف کار قابل بررسی می باشد. کارگر برای طرح شکایت در این هیأت ها می بایست حسب مورد با به همراه داشتن مدارک و مستندات مربوط به قراداد کار و بیمه خود به انضمام مدارک شناسایی به اداره کار مراجعه نماید.
شکایت علیه کارفرما
برای ورود به بحث شکایت از کارفرما، لازم است توجه داشته باشید که، موضوع مورد بحث دراین مقاله،بررسی تخلفات کارفرمای بخش خصوصی مشمول قانون کار و شکایت از کافرمای متخلف به جهت انجام این تخلفات خواهد بود. پس کارفرمای مدنظر ما کارفرمای قانون کار وکاری که برمبنای رابطه کارگر و کارفرما شکل می گیرد می باشد.
رابطه کارگر و کارفرما رابطه ای است که بر پایه قرارداد کتبی یا بدون داشتن قرارداد و برمبنای توافق شفاهی، تنظیم می شود. این قرارداد یا توافق، تا حدودی تعیین کننده حدود اختیارات، وظایف و حقوق کارگران و کارفرمایان در قبال یکدیگر است.
به جهت اهمیت رابطه کارگر و کارفرما، دولت دخالت های مثبتی برای تعیین حداقل ها و بایدهای این رابطه نموده و بر همین مبنا امکان شکایت از کارفرما فراهم شده است.
در مواردی مشاهده می گردد که کارفرمایان به جهت برخورداری از موضع قدرت و جایگاه اقتصادی، نسبت به کارگران خویش مرتکب تخلفاتی می گردند و حقوق ایشان را پایمال می کنند. این حقوق می تواندشامل دستمزد، مرخصی، پرداخت فوق العاده شب کاری و اضافه کاری و بیمه کارگر و … باشد.
کارگران نیز غالباً به جهت عدم اطلاع از حق و حقوق خویش و راهکارهای احقاق آن و مشکلات ومسایل اقتصادی، به این شرایط تن در می دهند و منصرف از شکایت از کافرما می شوند. فلذا درجهت احقاق حق خود اقدامی نمی نمایند.
قرارداد کار
قرارداد کار، قراردادی است که نشان دهنده رابطه کارگر و کارفرما و حقوق و تعهدات هریک از ایشان می باشد. این قرارداد، در بررسی حق و حقوق کارگر و اثبات رابطه ایشان با کارفرما وطرح شکایت از کافرما بسیار حایز اهمیت می باشد.
بنابراین، کارگر شخصی است که بر پایه یک قرارداد یا توافق، به درخواست شخصی که کارفرمامحسوب می گردد؛ کارهایی انجام داده و از وی حقوق دریافت می نماید. این یک رابطه دو سویه است؛ از سویی کارفرما خواهان انجام کار و از سویی کارگر خواهان مزد یا حق السعی می باشد.
برخی روابط کاری بدون انعقاد قرارداد کتبی و با توافق شفاهی شکل می گیرند؛ اما باید بدانید که حتی این توافقات کارگر و کارفرما که نگارش قراردادی نشده نیز،مورد حمایت قانونگذارمی باشد و همچنان می توان شکایت از کارفرما را طرح نمود.بنابراین کارگری که بدون داشتن قرارداد کتبی، در سوپر مارکت شخص کارفرما به کار مشغول می باشد، همانقدر می تواند مورد حمایت های قانونی و قضایی قرارگیرد که یک کارگر کارگاه خیاطی یا کارخانه،دارای قرارداد می تواند داشته باشد.
توجه داشته باشید که، قرارداد کار بخش اندکی از حقوق قانونی کارگر را مشخص می نماید که می تواند دربردارنده موضوعاتی همچون مزد، مرخصی و ساعت کار باشد. اما بخش عمده حقوق حقه کارگر، درقوانین و مقررات مصوب گنجانده شده است.
نکته حایز اهمیت این مطلب است که، تا وقتی قرارداد معتبر خواهد بود؛ که برخلاف قانون کارنباشد.درغیر اینصورت خود، وسیله ای برای شکایت از کارفرمای متخلف محسوب می گردد.
چه بسا، قرارداد کار منعقده می تواند برخلاف قانون کار و از موجبات شکایت علیه کارفرمای متخلف باشد. بنابراین آگاهی نسبت به قانون کار، برای هر کارگری امری ضروری بنظر می رسد.
حقوق کارگران
مطابق «قانون کار» و «قانون تامین اجتماعی» و سایر مقررات وضع شده در حوزه حقوق کارگران،حداقل های حمایت های قانونی برای کارگران مشخص شده است که توافق برخلاف آن ها ازموجبات تخلف وشکایت از کارفرما محسوب می گردد.
درواقع حداقل های مورد حمایت قوانین و مقررات؛ باید ها و نبایدهایی است که برای کارفرمادررابطه ایشان با کارگران تعیین شده است؛ که به کارفرما این اجازه را نخواهد داد که غیر از آن رفتاری با کارگر نماید.
مثلاً حداقل دستمزد کارگران هر ساله بر اساس ساعت کار مشخص می گردد؛ کافرما حق نخواهدداشت که کمتر از آن حداقل را به کارگر بپردازد. یا درخصوص ساعات کار در شب که نبایدپیوسته و پیاپی طی چندین روز باشد و از این قبیل حقوق مورد حمایت قانونگذار که تخطی از آن می تواندمبنای شکایت ازکارفرما قرارگیرد.
بطور کل این حمایت های قانونی برای کلیه کارگران درنظر گرفته می شود؛ اما نوجوانان و بانوان ازبرخی حمایت های اختصاصی نیز برخوردارند. حال به بررسی تعدادی از مهمترین حقوق کارگران در قانون کار خواهیم پرداخت که عدم مراعات آن می تواند زمینه شکایت از کافرما گردد. برای ایشان درنظرگرفته است:
۱- کارفرما ملزم به پرداخت مزد کارگر در فواصل زمانی مرتب و در روز غیر تعطیل و ضمن ساعات کاربه کارگر می باشد. مزد یا حقوق شامل کمک عائلهمندی، هزینه مسکن، خواربار، ایاب و ذهاب،مزایای غیرنقدی و… می باشد که نباید از حداقل قانونی کمتر باشد و الا امکان شکایت از کارفرما مفروض است.
۲- کارگران، حق دریافت مزد برای ایام تعطیل هفته و تعطیلات رسمی، مرخصی استحقاقی ومواردی که تعطیلی موقتی کارگاه حادث می گردد را دارند.
۳- کارگرانی که در روز تعطیل جمعه کار می کنند(مگر کارگرانی که تعطیلی ایشان در روزمشخص دیگری از هفته می باشد) می بایست ۴۰ درصد اضافه بر مزد برای آن دریافت نمایند.همچنین برای شب کاری واضافه کاری و نوبت کاری(بخشی از کار در شب یا عصر و بخشی درصبح بصورت گردشی انجام می گیرد) باید اضافه مزد درنظر گرفته شود.
۴- کارفرما باید کارگر خود را بیمه نماید و ماهانه حق بیمه او را به سازمان تأمین اجتماعی واریزکند؛در غیر اینصورت کارگر برای بیمه شدن می تواند شکایت از کارفرما را بخواهد و سپس سازمان تأمین اجتماعی دریافت حق بیمه را.
۵- در صورت دور بودن کارگاه(مثلاً کارخانه های خارج از شهر که اطراف آن کمتر مسکونی است) وکمبود وسیله نقلیه عمومی، کارفرما باید برای رفت و برگشت کارگران وسیله نقلیه مناسب تهیه کند.
۶- کارگران می توانند برای یکبار بمنظور رفتن به حج واجب از ۱ ماه مرخصی استحقاقی یا بدون حقوق استفاده نمایند؛ این حق قانونی مورد حمایت قانونگذار از کارفرماست.
۷- پس از قطع رابطه کاری کارفرما با کارگر درصورت درخواست کارگر، کارفرما باید گواهی انجام کاربه اوبدهد. کارگر می تواند از کارفرما درخواست نماید تا به او قرارداد کتبی بدهد؛ یا یک نسخه ازقرارداد رابخواهد.
۸- درخصوص کارگران زن، انجام کارهای خطرناک، سخت و زیانآور و نیز حمل بار بیشتر از حدمجاز بادست و بدون استفاده از وسایل مکانیکی ممنوع است و درصورت ارجاع این کارها کارگر زن می تواندشکایت ازکارفرما را طرح کند.
۹- کارفرما باید به بانوان باردار مرخصی بارداری و زایمان با حقوق به مدت ۹ ماه، اعطاء و پس ازمرخصی وی را به کار سابق بازگرداند. عدم اعطای مرخصی از موجبات شکایت از کارفرما خواهدبود.
۱۰- برای انجام کار مساوی با شرایط مساوی برای کارگر زن و مرد، می بایست مزد مساوی پرداخت شود و هرگونه تبعیض به جهت اختلاف نژادی و قومیتی و… ممنوع می باشد.
۱۱- ساعات کار روزانه کارگران نوجوان(۱۵ تا ۱۸ سال) باید نیم ساعت کمتر از ساعات کارمعمول کارگران باشد که برای نحوه اعمال آن، کارگر و کارفرما توافق نمایند.
۱۲- ساعت اشتغال به کار کارگران در شبانه روز نباید از ۸ ساعت و در هفته از ۴۴ ساعت بیشترباشد مگردر کارهای نوبت کاری که کار در طی ۴ هفته نباید بیشتر از ۱۷۶ ساعت باشد.
شکایت از کارفرما و نکات قانونی که باید درباره آن بدانید
کارفرما موظف است حقوق حقه کارگر را که شامل دستمزد، پاداش، عیدی، مرخصی، حق اولاد، حق مسکن، خواروبار و امثال آن میباشد در موعد مقرر پرداخت نماید و قانون هیچگونه تعللی در این موارد راجایز نمیداند. بنابراین، اگر به هر دلیلی کارفرما برخی از حقوق کارگر را ضایع نماید کارگر میتواند درجهت احقاق حقوق خود از کارفرما شکایت کند. در اداه به موضوع شکایت از کارفرما و جزئیات بیشتر دراین زمینه خواهیم پرداخت.
کارگر کیست؟
بر اساس قانون کار، کارگر کسی است که به هر عنوان در مقابل دریافت دستمزد به درخواست کارفرماکار میکند. کارفرما میتواند حقالسعی کارگر را در قالبهایی همچون مزد، حقوق، سهم سود و حتی بن خرید کالا پرداخت کند. به عبارت دیگر تمام افرادی که به قصد امرار معاش برای دیگران کار میکنند، کارگر محسوب شده و از این نظر، تفاوتی میان کارگر ساختمانی، برنامهنویس و تحلیلگر بازار سرمایه و … وجودندارد.
کارفرما کیست؟
کارفرما شخصی حقیقی یا حقوقی است که کارگر در مقابل دریافت حقالسعی برای او کار میکند و در برار پرداخت حقوق کارگر مسئول است.
کارگر در چه مواردی می تواند از کارفرما شکایت کند؟
به طور کلی شکایت از کارفرما، عمدتا در زمینههای مشخصی صورت میگیرد و میان پروندههای مختلف شکایت از کارفرما شباهت های زیادی وجود دارد که نشان دهنده وجود نقصهای بنیادین در قانون کار می باشد. در ادامه، به تعدادی از زمینههای شکایت از کارفرما اشاره خواهیم کرد.
عدم عقد قرارداد کارفرما با کارگر
بر اساس قانون کار، «قرارداد کار عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگردر قبال دریافت حقالسعی کاری را برای مدت موقت یا مدت غیر موقت برای کارفرما انجام میدهد.»
عدم عقد قرارداد کاری، یکی از رایجترین شکایتها در محیط های کاری در ایران است. قانون کاردر این زمینه حق را بهشکل عمده به کارگر میدهد. بر این اساس، هر چند قرارداد کار بایدکتبی باشد، حتی قول و قرار شفاهی برای آغاز همکاری هم میتواند حکم قرارداد کاری راداشته باشد.
بنابراین، در صورتی که کارگر سندی مبنی بر اشتغال نزد کارفرما در قبال تعهدات دوطرفه مشخص داشته باشد شانس موفقیت پرونده شکایت اواز کارفرما بالا خواهد بود. علاوه بر این،هر سندی که بتواند ارتباط کاری میان کارگر و کارفرما را اثبات کند، در جلسه حل اختلاف مورداستماع قرارمیگیرد. پرینت ورود وخروج به کارگاه، پرینت دریافت حقوق و … نمونه هایی از اسنادی است که می تواند نشان دهنده رابطه کارگر و کارفرماباشد.
تعیین مزایایی کمتر از قانون کار برای کارگر توسط کارفرما
کارفرما نمیتواند در جریان تداوم کارِ کارگر، حقوق و مزایایی کمتر از قانون کار برای او منظور کند.به عبارت دیگر، بر اساس ماده ۸ قانون کار،«شروط مذکور در قرارداد کار یا تغییرات بعدی آن درصورتی نافذخواهد بود که برای کارگر مزایایی کمتر از امتیازات مقرر در این قانون منظورننماید.» با این حال معمولا آندسته از کارفرمایانی که میخواهند کارگری را با مزایایی کمتر ازمزایای تعیین شده در قانون کار به استخدام درآورند، اساسابه سمت عقد قرارداد، بیمهکردن کارگر و حتی ثبت همکاری شغلی میان خود و کارگر نمی روند.
عدم پرداخت حقوق کارگر پس از فوت کارفرما
سوالی که گاها در این زمینه مطرح می شود این است که آیا در صورتی که کارفرما فوت کند، ورثه او میتوانند کارگر را اخراج کنند؟ در پاسخ به این سوا ل می توان گفت خیر. به عبارت دیگر در صورت وجود قرارداد کاری قطعی، ورثه یک کارفرما، تمامی تعهداتی را که او به کارگرداشته، برعهده خواهند داشت. علاوه بر این، هر گونه تغییر حقوقی در وضع مالکیتِ کارگاه (مانند فروش یااجاره کارگاه به دیگری، ادغام در موسسات و سازمانهای دیگر و امثال آنها)تغییری در وضعیت کارگرانی که قراردادشان قطعیت یافته، ایجاد نمیکند.
اخراج کارگر توسط کارفرما به دلیل عدم انجام وظیفه
اختلاف در محیط کار بر سر شیوه انجام وظیفه، رخدادی است طبیعی که معمولا به وقوع میپیوندد. با این حال، حتی اگر این اختلاف به پایان همکاری میان کارگر و کارفرما منجر شوند،کارفرما موظف به پرداخت مطالبات مالی کارگر است.
بر اساس ماده ۲۷ قانون کار، اگر کارگر در انجام وظایف محوله (که باید به صراحت و دقت در متن قرارداد کاری ذکر شده باشند) کوتاهی کند و یا آییننامههای انضباطی کارگاه را پس از تذکرات کتبی نقض کند،کارفرما میتواند همکاری کاری خود با او را قطع کند. با این وجود، حتی در این شرایط هم کارفرما موظف است مطالبات، حقوقِ معوق و همینطور «حق سنوات» کارگر را به اوپرداخت کند.
کاهش حقوق پرداختی به کارگر توسط کارفرما
یکی از شکایت های کارگر از کارفرما که در موعد پرداخت حقوق مطرح می شود، کمشدن حقوق در مقایسه با توافق اولیه میان دوطرف است. به عبارت دیگر، طبق قانون کار، کارفرما تنهادر برخی شرایط خاص میتواند از مزد کارگر برداشت کند و به عبارت سادهتر، حقوقی کمتر ازتعهد به او بدهد و در غیر این صورت گارگر می تواند در این زمینه از کار فرما شکایت کند.
اولین مورد، برداشتهای قانونی است. توضیح اینکه حقوق توافقی کارگر با کارفرما، ممکن است شامل مالیات و حق بیمه هم باشد و بر این اساس، دریافتی کارگر پس از کسر این مبالغ به حساب او ریخته میشود. در اینجا، شکایت کارگر عمدتا وارد نیست، چرا که احتمالا کارفرما،حقوق توافقی اولیه را با احتساب بیمه و مالیات در نظر گرفته است.
به عنوان نمونه، ممکن است کارگر وجه مساعده ۱۰ میلیون تومانی را ۵ ماهه و یا ۱۰ ماهه به کارفرما برگرداند. علاوه بر این، اگر کارفرما برای کارگر خانه سازمانی تهیه کرده باشد، میتواندمبلغ اجاره را از دریافتیِ کارگر کسر کند.
کارفرما از کارگر میخواهد بیشتر از حد معمول کار کند
بر اساس ماده ۵۱ قانون کار، ساعات کار کارگران به غیر از موارد مطرح شده در قانون، نباید از ۸ساعت در شبانه روز تجاوز کند. با این همه، کارفرما میتواند در توافق با کارگران و یا نماینده قانونی آنها، میزان کاردر برخی روزهای هفته را کمتر و میزان کار در بقیه روزهای هفته رابیشتر کند. البته مجموع ساعات کاری در هفته نباید از ۴۴ ساعت تجاوز کند.
با این حال استثنائاتی در این زمینه وجود دارد؛ به عنوان مثال ماهیت برخی مشاغل (مانندمشاغل حوزه کشاورزی و مشاغل فصلی) ایجاب میکند که فشار کاری در برهه خاصی از زمان بیشتر باشد مانند فصل برداشت یا کاشت.
کار کردن کارگر در روزهای جمعه
قانون کار میگوید کارگران باید یک روز در هفته را تعطیل باشند و تعداد روزهای کاری باید درنهایت ۶ روز هفته را در بر بگیرند. با این همه، الزامی وجود ندارد که حتما جمعهها روز تعطیلی کارگران باشد و کارفرمامیتواند مثلا یکشنبهها را به عنوان روز تعطیل اعلام کند.
با این همه، تحت هر شرایطی، اگر کارفرما از کارگران بخواهد که روزهای جمعه هم در محل کارحضورداشته باشند، موظف است ۴۰ درصد اضافهمزد به ازای هر ساعت کار برای آنها در نظربگیرد. از طرف دیگر، قانون کار توصیه میکند برای مشاغل سخت، تعطیلات تابستانی هم درنظر گرفته شود.
مرخصی استحقاقی سالانه کارگران با استفاده از مزد و احتساب چهار روز جمعه، جمعا یک ماه است. با این همه، اگر کارگر کمتر از یک سال در یک کارگاه مشغول به کار باشد، تعداد روزهای مرخصی او به نسبت مدت حضور و بر اساس میزان کار او محاسبه میشود. (به ازای شش ماه کار ۱۵روز مرخصی و به ازای سه ماه کار ۷٫۵ روز مرخصی)
تاریخ استفاده از مرخصی با توافق کارگر و کارفرما تعیین میشود، اما اگر این دو با هم اختلافنظر داشته باشند، نظر نهایی با اداره کار و امور اجتماعیِ محل خواهد بود.
اگر ماهیت کار به گونهای باشد که همواره نیاز به حضور عدهای از کارگران در محل احساس شود، کارفرماموظف است جدول زمانی مرخصی کارگران را در سه ماه آخر سال، برای سال بعداعلام کند تا مرخصی کارگران در ایام مختلف توزیع شود.
زنان شاغل نیز شرایط کار ویژهای دارند. به عنوان نمونه، آنها در مجموع ۹۰ روز مرخصی بارداری و زایمان دارند و زایمان توامان هم ۱۴ روز به این مدت اضافه میکند. بعد از این مدت، زنان شاغل به کار سابق خودبر میگردند و حقوق ایام مرخصی خود را مطابق مقررات قانون تامین اجتماعی دریافت میکنند.
برای شکایت از کارفرما چه قداماتی باید صورت گیرد؟
به منظور شکایت از کارفرما باید مراحلی را طی کرد. این مراحل به ترتیب عبارتند از:
شعبه بیمه گذار تامین اجتماعی خود را پیدا کنید. سپس از همین طریق شعبه اداره کار و امور اجتماعی را پیدا خواهید کرد.
به اداره کار مربوطه رفته و از واحد ارجاع آن یک نامه برای شعبه بیمه گذارتان بگیرید.
پس از دریافت نامه به کارگزاری بیمه تامین اجتماعی که شما از انجام ثبت نام بیمه را انجام دادید رفته و مرحله به مرحله سوابق بیمه خود را جمع آوری کنید.
سوابق را به اداره کار برده و فرمهای دادخواست را دریافت کنید. این فرم حاوی پرسش اطلاعات شخصی شما، محل کار و دلایل تنظیم دادخواست شکایت از کارفرما بابت حقوق را نمایش میدهد که شما در پایین آن علت دادخواست یا شرح دادخواست شکایت از کارفرما بابت حقوق را مینویسید.
اداره کار نامه ای را با توجه به دادخواست شما به عنوان نامه سازش میدهد و از شما میخواهد که آن را به کارفرما بدهید تا در جلسه سازش که معمولاً ۲ هفته زمان میبرد تا برگزار شود، بدهید تا آنها در جریان کار قرار بگیرند.
جلسه سازش در همان اداره کار انجام میشود و دو طرف دلایل و مدارک خود را با توجه به دادخواست کارگر ابراز میکنند و اگر به نتیجه برسند، دامنه شکایت از کارفرما بابت حقوق به پایان میرسد و اما اگر به هر دلیلی مثلاً کارفرما به جلسه سازش نیامد یا اینکه سازشی حاصل نشد کار به جلسه تشخیص و شکایت از کارفرما بابت حقوق میرسد.
جلسه تشخیص معمولا به فاصله دو هفته بعد از جلسه سازش صورت میگیرد، نامه تشخیص به کارگر وکارفرما توسط اداره کار ابلاغ میشود. در جلسه تشخیص رای که کارشناسان درجلسه سازش صادرکرده اند به طرفین ابلاغ میشود، اگر یکی از دو طرف اعتراضی داشته باشد و به توافق نرسند، به جلسه حل اختلاف پرونده ارجاع میشود.
جلسه حل اختلاف آخرین جلسه ارائه شکایت در اداره کار است، دو طرف حاضر و مدارک و اسناد خود را در رابطه با پرونده مطرح میکنند. سپس رای نهایی صادر میشود.
شکایت علیه کارفرما
برای ورود به بحث شکایت از کارفرما، لازم است توجه داشته باشید که، موضوع مورد بحث در این مقاله، بررسی تخلفات کارفرمای بخش خصوصی مشمول قانون کار و شکایت از کافرمای متخلف به جهت انجام این تخلفات خواهد بود. پس کارفرمای مدنظر ما کارفرمای قانون کار وکاری که برمبنای رابطه کارگر و کارفرما شکل می گیرد می باشد.
رابطه کارگر و کارفرما رابطه ای است که بر پایه قرارداد کتبی یا بدون داشتن قرارداد و برمبنای توافق شفاهی، تنظیم می شود. این قرارداد یاتوافق، تا حدودی تعیین کننده حدود اختیارات، وظایف و حقوق کارگران و کارفرمایان در قبال یکدیگر است.
به جهت اهمیت رابطه کارگر و کارفرما، دولت دخالت های مثبتی برای تعیین حداقل ها و بایدهای این رابطه نموده و بر همین مبنا امکان شکایت ازکارفرما فراهم شده است.
در مواردی مشاهده می گردد که کارفرمایان به جهت برخورداری از موضع قدرت و جایگاه اقتصادی، نسبت به کارگران خویش مرتکب تخلفاتی می گردند و حقوق ایشان را پایمال می کنند.
این حقوق می تواند شامل دستمزد، مرخصی، پرداخت فوق العاده شب کاری و اضافه کاری و بیمه کارگرو … باشد.کارگران نیز غالباً به جهت عدم اطلاع از حق و حقوق خویش و راهکارهای احقاق آن و مشکلات و مسایل اقتصادی، به این شرایط تن در می دهند ومنصرف از شکایت از کافرما می شوند. فلذا در جهت احقاق حق خود اقدامی نمی نمایند.
موارد متعددی از تخلفات کارفرما وجود دارد که در ذیل دو مورد از عمده مواردی که موجب اختلاف کاری و شکایت از کارفرما می گردد را بررسی می نماییم:
۱- نپرداختن حقوق کارگر
کارفرما ملزم به پرداخت حقوق کارگر بصورت ماهانه، ساعتی و یا برمبنای توافق می باشد. پس نمی تواند به بهانه کمبود سود ماهانه یا افزایش مخارج تولید و ادعای ورشکستگی و.. از پرداخت حقوق کارگرامتناع ورزد.
برای شکایت از کارفرما درخصوص عدم پرداخت حقوق یا دستمزد راه هایی وجود دارد؛ در مرحله اول،کارگر باید به سازمان بیمه تأمین اجتماعی مراجعه نماید و مدارک بیمه ای خود را از آن سازمان دریافت نماید.
سایر مدارک لازم برای کارگر شامل مدارک شناسایی، قرارداد کار و سایر مدارک مربوطه خواهد بود که کارگر برای مراجعه به اداره کار و طرح شکایت در آن، به این مدارک نیاز خواهد داشت.
اولین مرحله برای رسیدگی به اختلافات میان کارگر و کارفرما اصولاً سازش از طریق اداره کار می باشد.چنانچه سازش حاصل نشود؛ در گام بعدی امکان شکایت از کارفرما از طریق طرح شکایت در شعب تشخیص اداره کار وجود دارد که مرجع بدوی محسوب می شود.
اصولاً از آرای شعبه بدوی، که هیأت تشخیص اختلافات کارگر و کارفرما خوانده می شود؛ می توان در مرجعه تجدیدنظر آن که هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما محسوب می شود؛ شکایت نمود.
۲- بیمه نکردن کارگر:
یکی دیگر از مواردی که منجر به اختلاف و شکایت از کارفرما می گردد؛ مسأله بیمه کارگران می باشد. مطابق ماده ۱۴۸ قانون کار و همچنین بند الف ماده ۴ قانون تأمین اجتماعی، کارفرما موظف به بیمه کردن کارگر می باشد.
قانون این الزام را برای کارفرما درنظر گرفته است که؛ که از بدو استخدام کارگر می بایست وی را بیمه نماید وگرنه موجب شکایت از کارفرما خواهدبود. پرداخت حق بیمه به سازمان تأمین اجتماعی براساس روز و ساعت انجام کار تعیین می شود، اصولاً برای ۸ ساعت کار یک روز بیمه در نظرگرفته می شود.
حال، چنانچه کارفرما کارگر را بیمه ننماید مطابق با قانون امکان شکایت کارگر از کارفرما وجوددارد؛ اما درصورتی که پس از بیمه نمودن کارگر حق بیمه ماهانه وی را نپردازد؛ دیگر با سازمان تأمین اجتماعی طرف خواهد بود.درصورتی که کارگر مشغول به کار برای کارفرما باشد اما وی ازبیمه نمودن او خودداری کند یا طی توافقی عدم بیمه کارگر را شرط کند؛ مرتکب تخلف شده است و کارگر می تواند با مراجعه به واحدهای اداره کار شکایت از کارفرما را مطرح نموده و درخواست برقراری بیمه را از هیأت تشخیص بخواهید.
قانونگذار به وضوح روابط کارکرد کارفرما را تعریف نموده است که کارفر مکلف است طبق تعرفه هاومشخصه هائیکه بابت حقوق و دستمزد، عیدی و پاداش، مرخصی ، حق اولاد، حق مسکن،خوار و بار وسایر موارد حقوق حقه کارگر را به موقع پرداخت نماید و اگر چنانچه به نحوی از انحاءکارفرما از ادای آن موارد استنکاف یا تعلل نماید کارگر حق دارد با مراجعه به اداره کار محل نسبت به اعلام شکایت و استیفای هر نوع از حقی که داشته شکایت کند.
مراحل شکایت از کارفرما
فرم هایی مخصوص از طریق اداره کار و امور اجتماعی تهیه شده که در ستونهای مختلف کلیه حقوقی که از طریق کارفرما به کارگر باید داده شود. بصورت مرجع و اطاله نشدن نوشتیجات در متن شکایت شخص کارگر با ضربدر در ستون مربوطه هر نوع حقی که از وی تضییع شده است علامت گذاری کند و در اینگونه موارد بدواً شکایت به هیئت تشخیص (بدوی ) ارائه میشود که باتوجه به اسناد و یا اعزام بازرس به محل نسبت به صحت و سقم ادعای کارگر رسیدگی وسپس رأی داده شود. اما در صورتیکه دارای بیمه باشید.
ابتدا از طریق شعبه بیمه گذار تامین اجتماعی خود، شعبه اداره کار و امور اجتماعی را پیدا کنید . سپس از واحد ارجاع آن یک نامه برای شعبه بیمه گذارتان بگیرید . با مراجعه به کارگزاری بیمه تامین اجتماعی که شما از انجا ثبت نام بیمه را انجام دادید و مراحل سوابق بیمه خود را جمع آوری کنید. بعد سوابق را به اداره کار ببرید.
شکایت از کارفرما بابت بیمه نکردن
از جمله حقوقی که به کارگر تعلق میگیرد. بیمه شدن وی می باشد که کارفرما مکلف است به محض شروع بکار در پایان هر ماه لیست بیمه را براساس میزان حقوق و تعرفه ایکه تعیین شده است به تامین اجتماعی ارسال و در موازات آن مالیات را هم به دارائی بدهد و چنانچه کارفرما از انجام این تکلیف امتناع یا تعلل نماید کارگر می تواند شکایت خود را برای برقراری بیمه تسلیم نماید.
شکایت از کارفرما بابت اخراج
در رابطه با اخراج کارگران همواره تجربیان نشان داده است یا تعلل و قصور و تخلف و ناکارآئی کارگران باعث میشود که کارفرما نسبت به اخراج آنان اقدام نماید یا بعلت مشکلات انتقادی ولزوم تقلیل نیرو و یا تغییر کاربری و عوامل آن اخراج کارگر توسط کارفرما انجام شود که مباحث دیگری نیز در این زمینه بصورت جنبی وجود دارد که ذکر آنان طولانی به نظر می رسد.
آیا کارفرما حق بستن قرارداد موقت را دارد؟
معمولاً بعضی از کارفرمایان برای اینکه جذب نیروی کارآمد داشته باشند میتوانند به منظور آزمایش قرارداد موقت با کارگر تنظیم نمایند که در کوران کارکرد و آزمایش چنانچه توانائی وقابلیت کار از ناحیه کارگر راتائید نمودند باید نسبت به جذب نیرو و پرداخت حق بیمه از تاریخ شروع کار اقدام و طبق مطالباتی که قانون کار برای کارگران تعیین و مشخص نموده است وارد عمل شود.
مهلت شکایت از کارفرما
مهلت شكايت از كارفرمايان بابت مطالبه حقوق و مزاياي پرداخت نشده و همچنين بيمه معوقه،باتوجه به اینکه اينگونه دعاوي مشمول مرور زمان نمیشوند، هیچگونه محدودیت زمانی برای اقامه دعوی وجودندارد. و در هر زمان، كارگر و حتي بعد از فوت كارگر وراث قانوني وي مي توانند عليه كارفرما اقامه دعوي نمايد .
آیا گرفتن وکیل برای شکایت از کارفرما لازم است؟
تنها محلی که ممکن است نیاز به وکیل رسمی در دعاوی بین کارگر و کارفرما نیاز باشد اداره کار است که کارگر یا کارفرما میتوانند هر فرد عادی یا واجد شرایط را بعنوان نماینده به اداره کارمعرفی نمایند و حضورنماینده آنان به منزله وکیل تلقی می شود و هرگونه دفاع یا مواردی که نیازباشد در جلسه مطرح و قابلیت رسیدگی خواهد داشت.
در روابط بین کارگر و کارفرما، رعایت حقوق کارگر توسط کارفرما یکی از الزامات است. بنابراین در خصوص هر کارفرمایی که در خصوص پرداخت دستمزد، پاداش، عیدی، مرخصی، حق اولاد، حق مسکن، خواروبارو … کوتاهی کند، شکایت کارگر از کارفرما مورد پذیرش خواهد بود. معمولارسیدگی به شکایت کارگر ازکارفرما نیز به وسیله سامانه جامع روابط کار صورت میگیرد.
برای آشنایی بیشتر شما عزیزان با این مورد که کارگر در چه مواردی میتواند از کارفرما شکایت کند؟ دراین مطلب از مبنا مشاور قصد داریم، به بررسی نکاتی در این خصوص بپردازیم. برای آشنایی بیشتر باجزئیات شکایت کارگر از کارفرما در این مطلب همراه ما باشید.
در سامانه جامع روابط کار منظور از کارگر چه کسی است؟
طبق قانون کار، کارگر فردی است که در قبال دریافت دستمزد از کارفرما و بنا به درخواست او کار میکند.بنابراین تمامی افرادی که به منظور امرار معاش برای فرد دیگری کار میکنند، بدون در نظرگرفتن زمینه فعالیت به عنوان کارگر در نظر گرفته میشوند.نکته قابل توجهی که در این زمینه وجود دارد این است که حقالزحمه کارگر معمولا در قالب مزد،حقوق،سهم سود یا بن خرید به او پرداخت میشود.
در سامانه جامع روابط کار منظور از کارفرما چه کسی است؟
در این سامانه کارفرما به شخصی حقیقی یا حقوقی اطلاق میشود که کارگر در ازای دریافت حقالزحمه برای او کار میکند. طبق قانون، کارفرما در قبال پرداخت حقوق کارگر مسئولیت دارد.
شکایت کارگر از کارفرما تحت چه شرایطی مورد قبول است؟
شکایت کارگر از کارفرما در صورتی در سامانه جامع روابط کار مورد پذیرش قرار میگیرد که در آن نقض قانون صورت بگیرد. در ادامه برای روشن شدن مضع برخی از موارد پذیرفته شده در این زمینه را مورد بررسی قرار میدهیم.
۱) عدم عقد قرارداد
طبق قوانین موجود در سامانه جامع روابط کار، داشتن قرارداد کتبی یا شفاهی که بر اساس آن کارگر درقبال دریافت حقالزحمه کار موقت یا دائمی را برای کارفرما انجام میدهد، الزامی است.
یکی از اصلیترین مشکلاتی میان کارگران و کارفرمایان در ایران، عدم عقد قرارداد چه به صورت کتبی وچه به صورت شفاهی است. در چنین شرایطی معمولا حق به کارگر داده میشود.
داشتن اسنادی در راستای اثبات اشتغال کارگر در مجموعه کارفرما اعم از پرینت دستگاه ورود وخروج،فیش حقوق دریافتی و … همگی میتوانند به عنوان مدرک در جلسه حل اختلاف مورداستناد قرار بگیرد.
۲) در نظر گرفتن مزایایی کمتر از قانون کار توسط کارفرما
حقوق و مزایای کارگر در جریان کار به هیچ وجه نباید از میزان تعیین شده آن در قانون کار کمتر باشد. بنابراین در صورتی که کارفرمایی بخواهد مزایای کمتر از میزان تعیین شده آن در قانون کار به کارگز اختصاص دهد، عموما از عقد قرارداد رسمی، بیمه کردن کارگر و ثبت همکاری اجتناب میکند. زیرا در این صورت قانون لیه او خواهد بود.
۳) عدم پرداخت حقوق کارگر پس از فوت کارفرما
یکی از اصلیترین مورد از موارد شکایت کارگر از کارفرما عدم توجه به حقوق کارگر پس از فوت کارفرما است. مسئله اینجاست که در صورت عقد قرارداد رسمی حتی در صورت فوت کارفرما نیزورثه او نمیتوانند کارگز را اخراج کنند.
به بیان دیگر تمامی تعهدات موجود در قرارداد پس از فوت کارفرما بر عهده ورثه خواهد بود. لازم به توضیح است که حتی هر گونه تغییر حقوقی در وضعیت مالکیت اموال نیز تغییری درقراردادهای قطعی و رسمی کارگرام ایجاد نخواهد کرد.
۴) عدم انجام وظیفه توسط کارگر و اخراج از سمت کارفرما
در بسیاری از موارد ممکن است در محیطهای کاری اختلافاتی در زمینه شیوه انجام کارها بینکارگر و کارفرما پیش آید. اما حتی در این شرایط نیز کارفرما موظف است مطالبات مالی کارگر را به صورت تمام وکمال پرداخت کند.
بر اساس ماده ۲۷ قانون کار، اگر کارگر در انجام وظایف محوله کوتاهی کند، کارفرما میتواند همکاری کاری خود با او را پس از پرداخت کامل مطالبات قطع کند.
۵) کاهش حقوق کارگر توسط کارفرما
یکی از شرایط شکایت کارگر از کارفرما کاهش حقوق دریافتی نسبت به توافق اولیه میان دو طرف است.البته در صورتی که تنها مبلغ بیمه و مالیات از این مبلغ کسر شود، این کاهش حقوق منطقی وقانونی خواهد بود. از این رو شکایت هم وارد نخواهد بود.
۶) انتظار افزایش ساعت کاری بیشتر از حد معمول
بر اساس ماده ۵۱ قانون کار، ساعات کار کارگران مگر در موارد استثنایی، نباید بیشتر از ۸ساعت در شبانه روز باشد.هر چند امکان کم و زیاد کردن ساعت کاری در رزوهای کاری مختلف وجود دارد. اما در هرحال این ساعات کاری نباید از ۴۴ ساعت در هفته بیشتر شود.لازم به توضیح است که افزایش مجموع ساعات کار هفتگی تنها با توافق بین کارفرما و کارگرامکان پذیر است.
۷) انتظار کار کردن در روزهای تعطیل
بر اساس قانون کار هر کارگر باید یک روز در هفته را تعطیل باشد. بنابراین معمولا تعداد روزهای کاری هر هفته ۶ روز در نظر گرفته میشود. در این میان اگر کارفرما از کارگران بخواهد که در رزوهای تعطیل خودنیز در محل کار حاضر شوند باید حدود ۴۰ درصد اضافه مزد به ازای هر ساعت برایشان در نظر بگیرد.
البته ناگفته نماند که طبق قانون کار داشتن تعطیلات تابستانی برای مشاغل سخت نیز ضروری است.همچنین لازم به توضیح است که هر کارگر سالانه یک ماه مرخصی استحقاقی نیز خواهدداشت. البته تعداد روزهای مرخصی بر اساس زمان حضور اون در شرکت محاسبه میشود.
در خصوص استفاده از مرخصیهای استحقاقی میتوان گفت که معمولا تاریخ استفاده از این مرخصیها با توافق بین کارگر و کارفرما تعیین میشود. اما در صورت داشتن اختلاف، نظر نهایی با اعمال نظر اداره کار و امور اجتماعی محل صادر خواهد شد.
به منظور شکایت کارگز از کارفرما چه مراحلی باید طی شوند؟
انجام فرایند احراز هویت سامانه روابط کار
دسترسی به شعبه اداره کار و امور اجتماعی از طریق مراجعه به شعبه بیکهگذار تامین اجتماعی
ارجاع نامه به بیمهگذار از طریق اداره کار
جمعآوری سوابق بیمه با مراجعه به کارگزاری بیمه تامین اجتماعی
دریافت فرم دادخواست با ارائه سوابق بیمه به اداره کار
تنظیم دادخواست شکایت کارگز از گارفرما با ذکر علت
دریافت نامه سازش و ارائه آن به کارفرما برای حضور در جلسهای که طی ۲ هفته آینده برگزار میشود.
حضور در جلسه سازش و تشکیل جلسه تشخیص در صورت صلاح دید