حق بیمه، در واقع مبالغی است که بخشی از آن به وسیله کارفرما و بخش دیگر توسط افراد پرداخت می‌شود. حق بیمه را هر سال سازمان تامین اجتماعی مشخص می‌کند و به صورت ماهانه از کارفرمایان و افراد دریافت می‌نماید. اگر به فیش حقوقی خود توجه کنید، درمی‌یابید که، هر ماه مبلغی به عنوان حق بیمه تامین اجتماعی از حساب‌تان کسر می‌شود. حال این سوال برای شما پیش می‌آید که، این حق بیمه چیست و به چه منظور از حساب شما کسر می‌گردد؟ فرمول و مبنای محاسبه حق بیمه سازمان تامین اجتماعی چیست؟

آیا شما فقط، ملزم به پرداخت مبلغی برای بیمه هستید؟ آیا کارفرما نیز مسئول پرداخت حق بیمه نیز می‌باشد؟ این سوالات به علاوه بسیاری از ابهامات دیگری که ممکن است، برای شما در این زمینه پیش بیاید، تنها با شناخت ماهیت حق بیمه تامین اجتماعی، قابل پاسخ‌گویی هستند. بنابراین در ابتدا شما را با حق بیمه آشنا می‌کنیم و سپس با توجه به اهمیت پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی برای کارفرما، کارمندان و کارگران به سوالات متداولی که ممکن است برای همه پیش بیاید، پاسخ خواهیم داد. بنابراین تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

حق بیمه پرسنل درمانگاه

ثبت نام بیمه ای افراد ، تهیه و ارسال لیست بیمه تامین اجتماعی

سازمان تامین اجتماعی با هدف تامین خدمات اجتماعی و ارتقاء سطح رفاه افراد تحت پوشش خودوهمچنین تمرکز وجوهی که در این راستا پرداخت می گردد و سرمایه گذاری این وجود در امور رفاهی وزیربنایی شکل گرفت و تحت عنوان سازمان تامین اجتماعی شروع به کار کرد این سازمان به لحاظ اداری وقانونی کاملا مستقل عمل کرده و سیستم اداری جداگانه از سازمان های دیگر دارد . تامین اجتماعی از دورکن اصلی بیمه شده و بیمه گر تشکیل شده است اما در اساسنامه این سازمان تعاریف مهمتری هم بیان شده است که هر سازمان یا شخص یا بنگاها اقتصادی به اقتضای کاری که انجام می دهد شامل برخی یاهمه انها خواهد شد . این مزایا در صورتی به سازمان ها و افراد تعلق می گیرد که آنها طی یک لیست بیمه اطلاعات واحد کاری خود را اعلام نمایند و هزینه آن را پرداخت کنند .

موارد مشمول بیمه

وجوهی که مشمول کسر حق بیمه می شود:

موارد معاف از بیمه

وجوهی که مشمول کسر حق بیمه نمی شود:

حق بیمه سال ۱۴۰۱ بر اساس حداقل حقوق دستمزد

برای ماه های ۳۰ روزه (شش ماهه دوم سال ):

برای ماه های ۳۱ روزه (شش ماهه اول سال ) :

فرمول محاسبه محاسبه حق بیمه

سهم کارگر و کارفرما از ۳۰ درصد بیمه

نکته :

جرائم عدم ارائه لیست بیمه و عدم پرداخت

چرا باید حق بیمه پرداخت شود ؟

• دریافت بیمه درمانی

• دریافت حقوق بازنشستگی

• دریافت بیمه بیکاری

• کمک هزینه ازدواج

• کمک هزینه بارداری

• و….

بیمه شده در سازمان تامین اجتماعی به چه کسی گفته میشود ؟

به شخصی گفته میشود که با پرداخت مبلغی تحت عنوان حق بیمه می تواند از مزایا و امکانات رفاهی این سازمان بهره مند  شود میزان امکاناتی که سازمان در اختیار این افراد قرار می دهد به مقدار وجهی است که واریز می کنند که البته بسته به نوع شغل وحرفه و دریافت امکانات سقف معینی خواهد داشت مشخصات این اشخاص درلیستی تحت عنوان لیست بیمه ارسال می گردد .

وابستگان و خانواده بیمه شده به چه اشخاصی اطلاق میشود ؟

بیمه شده می تواند علاوه بر اینکه برای خودش مبلغی را پرداخت کندبرخی از اعضای خانواده خود را نظیرهمسر و فرزندان یا پدر و مادر رابا حفظ شرایطی تحت تکفل خود قرار داده و با پرداخت مبلغی اضافه ترامکان استفاده انها را هم از خدمات سازمان فراهم آورد اطلاعات دقیق این اشخاص هم باید در لیست مشخصی تهیه و ارسال شود .

کارگاه یا کارخانه در اساسنامه تامین اجتماعی به چه جایی گفته میشود ؟

کارگاه ، کارخانه یا بنگاه اقتصادی در واقع مکان یا جایی است که کارگردر آن باید کار کند تا بتواند از مزایای سازمان تامین اجتماعی بهره مندشود و کارفرما شخصی است که افرادی برای او در یک کارخانه یا کارگاه کار کرده و ایشان موظف هستند بسته به میزان کار و روزهایی که شخص در خدمت سازمان است برای وی حق بیمه پرداخت کند .کارفرما لزوما به سرمایه گذار گفته نمیشود گاهی سرمایه گذار اصلی افرادی را نماینده خود کرده که کلیهامور کارگاه را انجام دهد بنابراین در این شرایط کارفرما همان نماینده سرمایه گذار محسوب میشود .درقانون تامین اجتماعی یکسری تعاریف و اصطلاحات دیگر وجود دارد که کارکنان و پرسنل امور اداری بایدبه خوبی آنها را شناخته و نحوه اعمال قوانین در خصوص انها را بدانند :

مزد یا حقوق : مزد یا حقوق به وجهی که در ازای کار به شخص پرداخت می شود گفته شده البته مزد می تواند به صورت غیر نقدی هم باشد و بسته به توافق بین کارگر و کارفرما متغیر است .

غرامت دستمزد : به مبلغی گفته میشود که کارفرما موظف است دریام بیماری پرسنل خود نظیر بیماری های جسمی ،بارداری و برخی  دیگر پرداخت نماید و مقدار این غرامت دستمزد به حقوق و مزایای شخص بستگی داشته و رقم ثابت و مشخصی نمی باشد .

حق بیمه : مبلغی که کارفرما باید برای کارکنان خود به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کند تا آنها بتواننداز مزایای این سازمان مانند خدمات درمانی ، بازنشستگی و غیره استفاده نمایند .

کمک ازدواج : مبلغی است که سازمان تامین اجتماعی به افرادی که نام آنها در لیست بیمه  ذکر شده پرداخت می کند و مبلغ آن بسته به تصمیم سازمان و در سال های مختلف متغیر خواهد بود .کمک عائله مندی : به دلیل اینکه کارفرمایان برای پرسنل خود لیست بیمه ارسال و مبلغ ان را پرداخت می کنند درقانون آمده است که کمک عائله مندی نیز باید توسط کارفرما پرداخت گردد مقدار کمک عائله مندی هرسال با توجه به قوانین افزایش پیدا می کند .

از کار افتادگی دایمی : در مواقعی کارگر در اثر حادثه داخل شرکت یا خارج شرکت یا در اثر بیماری دیگرقادر به انجام هیچ کاری نخواهد بود در این شرایط سازمان تامین اجتماعی اگر شخص در طول سال های خدمت خود حق بیمه پرداخت کرده باشد به وی مستمری از کارافتادگی خواهد داد که این مبلغ بستگی به حقوق دریافتی آن در سال های اشتغال خواهد داشت .

از کار افتادگی جزیی : در شرایطی پیش می آید که شخص دیگر نمی تواند مانند سابق کار کرده و بخشی از توانایی های خود را از دست داده است در این حالت سازمان به وی بسته به میزان ناتوانی مستمری از کار افتادگی جزیی می پردازد.

بازنشستگی : هر شخصی که حق بیمه پرداخت می کند می تواند بعد۲۵ تا ۳۰ سال بازنشسته شده ودست از کار بکشد در این زمان سازمان به وی برای سال های باقیمانده عمرش حقوق بازنشستگی پرداخت خواهد کرد

غرامت عضو قطع شده : سازمان تامین اجتماعی برای کسانی که درحوادث گوناگون دچار نقص عضوشوند هم غرامت پرداخت می کند و میزان این غرامت به نوع عضو قطع شده و پرداختی های شخص بستگی خواهد داشت .

نوبت کاری : کارگران برخی کارخانه ها و شرکت ها موظف هستند به صورت گردشی کار کنند یعنی گاهی صبح کار ، گاهی عصر کار و یا گاهی شب کار باشند این نوع کار کردن را نوبت کاری می گویند .

مبلغ نوبت کاری : افرادی که فقط صبح و عصر کار می کنند یعنی ۶صبح تا ۱۴ یا ۱۴ تا ۲۲ شب کاری می کنند ۱۰ درصد و اشخاصی که هم صبح و عصر و هم شب باید به صورت گردشی کار کنند این افراد۱۵درصد و کسانی که صبح و شب یا عصر و شب در سازمان مشغول به کار هستند ۵/۲۲ درصد مزد روزانه خود را به عنوان حق نوبت کاری دریافت خواهند کرد این مبلغ به دلیل سختی کار در نوبت کاری وآسیب های فیزیولوژی ناشی از آن پرداخت میشود. نوبت کاری به هرشکلی که انجام شود نباید از ۱۷۶ساعت در ماه تجاوز کند یعنی شخص می تواند بیش از ۸ ساعت در روز یا ۴۴ ساعت در هفته کار کند اما در ماه نمی تواند بیش از ۱۷۶ ساعت به کار بپردازد چون ممکن است باعث بروز حوادث ناگوار کاری گردداما فقط در شرایطی کارفرما می تواند مقداری کار اضافی به کارگر بسپارد :

• کارگر خودش کاملا موافق باشد

• کارفرما باید ۴۰ درصد مزد روزانه را به وی بپردازد

• از ۴ ساعت در روز هم تجاوز نکند

• اضافه کاری اشخاص در طول روز نباید از ۸ ساعت تجاوز کند یعنی شخص نمی تواند بیش از ۱۶ ساعت در روز مشغول به کار باشد همه مبالغ گفته شده در لیست بیمه باید لحاظ شود .

تعطیلات و مرخصی ها در قانون بیمه :

تعطیلات رسمی و روز کارگر جزو تعطیلات روز های سال بوده که کارگرمی تواند در محل کار خود حاضرنشود و مرخصی ماهانه کارگران معمولی ۵/۲ روز در ماه بوده و کارگرانی که در شغل های سخت وزیان اور مشغول به کار هستند ۵ هفته می توانند به مرخصی بروند وباید آن را در دو نوبت شش ماه اول سال وشش ماه دوم مصرف نمایندو به صورت کلی همه کارگران فقط می توانند ۹ روز از مرخصی خود رابه عنوان ذخیره برای سال بعد نگه دارند در مورد ادای فریضه حج کارکنان می توانند یک ماه مرخصی  استعلاجی اگر داشته باشند و یامرخصی بدون حقوق بگیرند. اینکه کارگر چه زمانی بتواند از مرخصی های خود استفاده کند باید مورد تایید کارفرما هم باشد . در هنگام ازدواج دایم ، فوت همسر، پدر و مادر وفرزندان اشخاص می توانند سه روز مرخصی با حقوق دریافت کنند و مرخصی زایمان هم طبق قانون ۶ماه است که با حقوق می باشد و حق بیمه برای شخص پرداخت میشود .

نظام مزد ساعتی در قوانین تامین اجتماعی

مزد ساعتی دستمزدی است که به شخص در ازای ساعاتی که برای کارفرما کار می کند پرداخت میشوددر نظام مزد ساعتی باید نوع کار وساعتی که شخص موظف به انجام کار است مشخص و معین باشد دراین نظام مزایایی مانند حق عائله مندی ، حق مسکن و حق خوار و باربه کارگر مزد ساعتی تعلق گرفته و کارفرما طبق قانون موظف به پرداخت آن است .

در چه مشاغلی استفاده از نظام مزد ساعتی قانونی است ؟

• در مشاغل حمل و نقل کالا و مسافر

• کارگرانی که در کلینیک های پزشکی ، دندانپزشکی ، آزمایشگاهها و غیره کار می کنند و ساعت کاری آنها از ۸ ساعت کار در روز کمتر است .

• کارهای مشاوره ای در هر صنف و شغلی که انجام میشود .

• کارهایی که به صورت پیمانی برای تعمیرات و نگهداری تاسیسات ساختمان ها یا بیمارستان ها و یا اماکن عمومی انجام میشود .

• کارهای آموزشی و پژوهشی هم می تواند به صورت مزد ساعتی انجام شود .

چطور لیست بیمه کارکنان خود را تهیه کنیم ؟

تهیه لیست بیمه می تواند به صورت دستی یا از طریق اینترنتی انجام شود . اماده کردن لیست بیمه به روش اینترنتی و مکانیزه بهتر بوده ودیگر لازم نیست کارفرمایان به سازمان تامین اجتماعی مراجعه کرده وفیش واریز کنند در ارسال لیست بیمه از طریق سامانه اینترنتی فقط کافی است شرکت نرم افزار مربوطه را تهیه کرده و به دقت مراحل ارسال اطلاعات انجام شود .