قانون کار در کشور ما برای تنظیم روابط میان کارفرما و کارگر تدوین و تصویب شده است. یکی ازموضوعات مهمی که به موجب این قانون اجرای آن الزامی است، مسئله تسویه حساب با پرسنل پس ازپایان قرارداد کار است. عدم آگاهی کافی از مفاد قانونی پیرامون این موضوع دردسرهای زیادی را برای کارفرما و کارگران ایجاد میکند که بعضا منجر به تشکیل پروندههای متعدد قضایی میگردد. دراین مقاله قصد داریم آنچه که کارفرمایان و کارگران باید درباره مسئله تسویه حساب بدانند را به طور کامل موردارزیابی قرار دهیم. در ادامه با ما همراه باشید .
تسویه حساب پرسنل
تسویه حساب از منظر قانون به چه معناست؟
قانون کارتأکید کرده است که هر گونه استفاده از نیروی کار در کسب و کارها اعم از دائم و موقت، بایددرچارچوب قرارداد مشخص بین طرفین صورت بگیرد. در همین راستا مسئله تسویه حساب ذیل قراردادکارموضوعیت پیدا میکند. بهگونهای که کارفرما موظف است در زمان اتمام موعد قرارداد با پرسنل خود ،کلیه حق و حقوق آنها را بپردازد. به این ترتیب هیچگونه تعهدی از طرف کارفرما به کارگر باقی نمیماند .
نکته مهم این است که قانون کار شرایط خاصی را برای تسویه حساب بین کارفرما و کارگر در نظر نگرفته است. بلکه این موضوع را به صورت توافقی بین دو طرف واگذار کرده است. بنابراین در زمان عقدقراردادکار باید تمام شرایط مربوط به اتمام یا فسخ قرارداد از سوی کارفرما یا کارگر، مد نظر قراربگیرد .
یک کارگر فارغ از اینکه قرارداد موقتی یا دائمی دارد، دارای حقوقی است که پرداخت آنها بر عهده کافرمااست. دستمزد کارگر به عنوان توافقی به شمار میآید که بین کارگر و کارفرما صورت میگیرد و یک کارگربه ازای هر روز کار در پایان ماه آن را دریافت میکند؛ اما حقوق کارگر به همین جا ختم نمیشود .
بلکه اومستحق دریافت حق مسکن، بن کارگری، حق خوار و بار و حق اولاد نیز است که به صورت ماهانه دریافت میشود .
محاسبه عیدی و پاداش سالیانه نیروی کار نیز به عنوان بخش دیگری از حقوق آنها به شمار میآید که باید سالانه مطابق با مصوبه وزارت کار به آنها پرداخت شود. در کنار این موارد انواع مرخصی نیز در قانون کارپیشبینی شده است. کارگران به موجب قانون، میتوانند از حق مرخصی خوداستفاده کنند. چنانچه درپایان سال از مرخصی تعیین شده، استفاده نکنند، کارفرما موظف است.
با محاسبه مانده مرخصی،اقدام به خرید آن از کارگر کند. در هر سال کاری هر کارگر حداکثرمیتواند ۹ روز از مرخصی خود را ذخیره کند.هر چند این امکان وجود دارد که با توافق بین کارگر و کارفرما تعداد روزهای ذخیره مرخصی افزایش پیدا کند. به ازای هر یک روز مرخصی ذخیره شده نیز باید دستمزد یک روز کار به کارگر اختصاص پیدا کند .
در پایان مدت قرارداد نیز علاوه بر مواردی که در بالا برشمردیم، محاسبه سنوات خدمت کاربران نیز بایدازسوی کارفرما قرار بگیرد. فارغ از اینکه مهلت قرارداد به پایان برسد یا کارگر اخراج شود، تسویه سنوات به عنوان حقوق او به شمار میآید. مطابق قانون کار، سنوات خدمت به ازای هرسال کار کردن معادل دو ماه حقوق به کارگر اختصاص مییابد و در صورتی که مدت زمان خدمت کمتر از یک سال باشد، به ازای هرماه باید حقوق ۲.۵ روز به او پرداخت شود .
مراحل تسویه حساب با کارگر
کارفرما باید اسناد مدون و کاملی برای تسویه حساب با پرسنل خود تهیه کند. به این ترتیب در موعدمقررتسویه حساب هر کارگر در ازای دریافت حقوق خود باید این اسناد را تکمیل کند. به این ترتیب کارفرمامیتواند در صورت شکایت کارگر، از این اسناد برای دفاع از خود در مراجع قضایی استفاده کند .
برای تسویه حساب مراحلی وجود دارد که حتما باید یک به یک و به دقت طی شود. این مراحل عبارتانداز :
۱. تسویه اداری
یک کارگر یا کارمند در یک کسب و کار با توجه به موقعیت شغلی که دارد، از امکانات و خدماتی بهرهمند میگردد. طبیعی است که در زمان اتمام قرارداد کاری، باید این امکانات و خدمات به صورت سالم به شرکت برگردانده شود. در قالب تسویه اداری، این فرآیند صورت میگیرد و کارگرکلیه امکاناتی که درگذشته از شرکت تحویل گرفته است را برمیگرداند .
۲. تسویه مالی
در ادامه نوبت به تسویه حساب مالی میرسد. در این فرآیند کلیه حق و حقوق کارگر به طور دقیق وباارائه توضیحات کافی به او، محاسبه میشود. از جمله میتوان به محاسبه مانده مرخصی آخر سال اشاره کرد. در نهایت واحد مالی شرکت، در قالب یک سند با ذکر جزئیات میزان حقوقی که باید به کارگر درزمان تسویه پرداخت شود را تعیین میکند.
۳. تعیین تکلیف بیمه بیکاری
بیمه بیکاری مورد بعدی است که باید در فرآیند تسویه حساب تعیین تکلیف شود. در قراردادهای موقت کاری، چنانچه بعد از تسویه حساب کارگر به دلایل غیر ارادی وارد شرایط بیکاری شود، مطابق قانون اگرحداقل ۶ ماه خدمت کرده باشد، میتواند از بیمه مستمری دریافت نماید. چنانچه قرارداد کاری فرد ازنوع دائمی باشد، بعد از اتمام همکاری میتواند با شکایت از کارفرما، بیمه بیکاری دریافت کند.
۴. رضایت از کارگر
یک کارگر بعد از پایان قرارداد کاری خود در یک مجموعه، قطعا به دنبال کار در مجموعه دیگری خواهدبود.داشتن رضایت نامه از کارفرمای قبلی میتواند نقش مؤثر زیادی در پیدا کردن کار برای او داشته باشد.چنانچه کارگر در زمان تسویه حساب درخواست رضایت نامه کند، کارفرما موظف به ارائه سند رضایت نامه معتبر به او است.
حقوق یا دستمزد به مجموع وجه نقد یا غیر نقدی گفته میشود که کارفرما در مقابل انجام کار به کارکنان خود پرداخت میکند. حداقل حقوق کارکنان در آغاز سال مشخص میشود که بر عهده شورای عالی کاراست و معمولاً میزان افزایش حداقل دستمزد با توجه به افزایش تورم تعیین میشود.
کارفرما میتواند از سه روش برای پرداخت حقوق کارکنان خود استفاده کند که شامل حقوق ماهانه،دستمزد ساعتی و پورسانت یا حق کمیسیون است. هر روشی که کارفرما انتخاب میکند تا حد زیادی به ماهیت و موقعیت شغلی بستگی دارد. به عنوان مثال کمیسیون، روش پرداخت معمول برای کسب و کارهای مربوط به فروش است، در حالی که حقوق و دستمزد در موقعیتهای مدیریتی معمول است.
همه روشها مزایا و معایبی دارند، از جمله این که پرداخت حقوق و دستمزد تفسیر خاصی ندارد و طبق قرارداد هر ماه پرداخت میشود؛ اما دستمزد ساعتی به نفع کارکنانی است که ساعات زیادی کار میکنندو اغلب مشمول قوانینی هستند که ممکن است به نفع کارفرمایان نباشد. در ادامه مطلب به شرح سه روش ذکر شده میپردازیم.
حقوق کارمندان مدیریت
حقوق ماهانه روش اصلی پرداخت برای مدیریت و سایر کارکنان سطوح بالاتر است. حقوق یک قراردادسالانه از پیش تعیین شده است، نه بر اساس میزان زمان کار یا بهرهوری. بسته به برنامه پرداخت کارفرما، حقوق به پرداختهای مساوی در هر دوره پرداخت که معمولاً ماهانه است تقسیم میشود.
کسر مالیات و سایر مزایا از این مجموع برداشت میشود و هرگونه پرداخت دیگری مانند اضافه کاری،پورسانت یا پاداش جدا از حقوق است. روزهای مرخصی با حقوق از هیچ چک حقوقی کسر نمیشود.
دستمزد ساعتی برای هر ساعت کار
دستمزد ساعتی به ازای هر ساعت کار پرداخت میشود. قانون کار بر میزان حداقل دستمزد ساعتی حاکم است و کارفرما نمیتواند دستمزد کمتر از این مقدار را بپردازد. علاوه بر این ساعات کار قراردادی واستانداردهای ایمنی در مورد کارگران و هر اضافه کاری به دست آمده هم مشمول قوانین کار است.
قانون کار مقرر میدارد که کارگران ساعتی باید بعلاوه ۴۰ درصد حقوق پایه خود را برای هر ساعت کاربیش از ۴۴ ساعت در هفته دریافت کنند. مرخصی برای بیماری یا شرایط دیگر معمولاً بدون حقوق است.
حق کمیسیون برای دستیابی به اهداف فروش
حق کمیسیون یا پورسانت مقدار پولی است که پس از دستیابی به یک فروش پرداخت میشودو معمولاً درصد ثابتی از بهای تمام شده کالای فروخته شده یا ارزش خدمات قراردادی است.
مقدار واقعی کمیسیون به مقدار و ارزش فروش بستگی دارد و میتواند برای هر فعالیت بسیارمتفاوت باشد.
کمیسیون ممکن است به عنوان مکمل یا به جای حقوق پرداخت شود و الزامی نیست، امادستمزد کارکنان مشمول مالیات در نظر گرفته میشود.
قانون استانداردهای کار منصفانه از کارگران در برابر رفتارهای ناعادلانه در مورد دستمزد حمایت میکند.
برخی از کارگران و کارمندان از این مقررات مطلع نیستند و ممکن است حق آنها توسط برخی کارفرمایان بی وجدان خورده شود؛ در این صورت کارگران و کارمندان برای اطلاع از قوانین و احقاق حقوق خودمیتوانند به موسسه مبنا مشاور مراجعه کنند یا از خدمات آنلاین و تلفنی این مجموعه بهرهمند شوند.
آیا با نحوه تسویه حساب درست با پرسنل یا کارکنان یا کارگران خود آشنا هستید و میدانید چگونه و چه زمانی باید با آن ها تسویه حساب کنید؟
یکی از نگرانی هایی که بسیاری از کارفرماها دارند در تسویه حساب درست با کارگران و یا کارکنان خودمی باشد. تا مشکلی از نظر قوانین اداره کار برای آن ها در آینده به وجود نیاید.
به همین دلیل ما قصد داریم در ادامه این متن به بررسی بیشتر این موضوع بپردازیم.
روش صحیح تسویه حساب با پرسنل چیست؟مهم ترین سوال این است که از چه روش هایی می توان با کارکنان تسویه حساب کامل کرد؟ و آیا تسویه ثبتی قابل قبول است؟ یا این که باید اسناد پرداختی وجود داشته باشد؟
تا چند سال پیش و تقریبا تا سال ۱۳۹۷ بسیاری از کارفرماها از برگه های تسویه حساب و یا اقرارنامه هایی مبنی بر پرداخت همه حقوق کارگران استفاده می کردند. اما در حال حاضر به دلیل رای صادر شده توسط هیات عمومی دیوان امکان استفاده از این برگه ها و تسویه حساب های ثبتی وجود نداردو حتماباید اسناد پرداخت حقوق توسط کارفرما ارائه شود.
خلاصه: شما باید به عنوان کارفرما باید همه حقوق و مزایای کارگر را به شماره حساب او واریز کنید واستفاده از روش های تسویه ثبتی و یا دریافت اقرارنامه نمی تواند در محاکم حل اختلاف موردقبول واقع شود.
نحوه صحیح تسویه حساب با پرسنل
انواع تسویه حساب با پرسنل چیست؟
تسویه حساب با پرسنل با توجه به قراردادی که بین کارفرما و کارگر یا کارمند تنظیم شده است صورت خواهد پذیرفت.
تسویه حساب با دستمزد ساعتی
ممکن است فردی به عنوان کارفرما از فرد دیگری به عنوان کارگر بخواهد که برای چند ساعت خدماتی رابه او ارائه کند و برای مثال به تمیز نمودن محیط شرکت اقدام کند. در این حالت می توان گفت که نوع قرارداد ساعتی می باشد و دستمزد می تواند به صورت ساعتی پرداخت شود. در این حالت نیازی به نوشتن قرارداد کتبی نیست و دستمزد نیز به صورت ساعتی پرداخت و تسویه حساب به راحتی صورت می پذیرد.
تسویه حساب با توجه به قرارداد کتبی
در مواردی که مدت همکاری کارفرما و کارگر بیش از یک ماه است، باید قرارداد بنا به قانون اداره کار به صورت کتبی نوشته شود. در این حالت نوع کار و خدمت و مبلغ پرداختی در قرارداد ذکر خواهد شد.
نحوه صحیح تسویه حساب با پرسنل
اما نکته مهم در مورد این بندها در نیاز به واریز مبلغ دستمزد به شماره حساب ثبت شده در قرارداد می باشد که در واقع نحوه صحیح تسویه حساب با پرسنل از سال ۹۷ تا به حال نیز واریز به شماره حساب پرسنل و نگهداری از اسناد واریزی می باشد.
واریز حقوق و مزایای پرسنل به صورت ماهانه و سالانه
بدیهی است که وقتی رابطه و همکاری بین کارفرما و کارگر طولانی می شود، معمولا واریزها به طور ماهانه انجام می شود و در صورتی که کار بیش از یک سال به طول انجامد باید مزایای سالانه نیز بنا به ماده ۳۷ قانون کار به پرسنل داده شود.
در نهایت در هنگام پایان همکاری باید مزایای پایان خدمت یا اتمام کار نیز با تسویه حساب کامل پرداخت واسناد آن نگهداری شود.
زمان مناسب برای تسویه حساب با پرسنل
در بخش قبل به روشنی گفته شد که زمان تسویه حساب با کارگر و یا پرسنل چه مواقعی است و شاید به خوبی خود شما از لزوم پرداخت حقوق ماهانه و یا عیدی و … مطلع باشید.
تنها توجه داشته باشید که در قراردادهای موقت، پس از اتمام قرارداد در صورت نیاز به نوشتن قراردادجدید یا تمدید آن کلیه حقوق و مزایا را در زمان اتمام قرارداد کار پرداخت کنید.
نکته مهم: توجه داشته باشید که علاوه بر حقوق پایه که حداقل آن توسط اداره کار تعیین می شود، مبالغ دیگری به طور ماهانه باید به کارگر و یا پرسنل داده شود که تعداد از آن ها عبارت هستند از:
نحوه صحیح تسویه حساب با پرسنل
کمک هزینه مسکن یا حق مسکن
کمک هزینه خواروبار یا حق خواروبار
حق اولاد یا فرزند
…
نکته: علاوه بر موارد بالا که معمولا ماهانه پرداخت می شود، باید حق سنوات و پاداش یا عیدی سالانه رانیز در پایان هر سال و یا پایان هر قرارداد پرداخت نمایید.
اگر به دنبال شماره تماس بهترین وکیل اداره کارمی گردید می توانید با گروه مبنا مشاور تماس گرفته ابتدااز مشاوره رایگان و تلفنی با مشاورین این مجموعه داشته باشید و در صورتی که بخواهید می توانید باتعیین وقت حضور پیدا کرده و با وکلای اداری این مجموعه که متخصص در این زمینه می باشندمشاوره داشته باشید. همچنین برای مشاوره اداری درباره شکایت از کارفرما می توانید با موسسه مبنامشاور در ارتباط باشید.
سوالات مهم در مورد نحوه تسویه حساب با پرسنل
سوالات متعددی هستند که به عنوان یک کارفرما ممکن است برای شما مهم باشند. از جمله آن ها مواردزیر هستند:
برای هر یک از مزایای تعیین شده در قانون چه مبلغی باید پرداخت شود؟
آیا می توان بر سر مبلغ حقوق و مزایا به توافق رسید؟
مبلغ اضافه کاری یا کار در روزهای تعطیل چقدر است؟
آیا مدارک بالاتر حقوق بالاتری می گیرند؟
تاثیر سابقه کار بر افزایش حقوق چیست؟
در پاسخ به سوالات بالا می توان گفت که مبلغ هر یک از حقوق و مزایای ذکر شده در بالا مانند:
مبلغ عیدی و یا حق مسکن و … توسط اداره کار تعیین می شود و شما هر ساله امکان اطلاع ازافزایش های احتمالی در این مبالغ را خواهید داشت.
نحوه صحیح تسویه حساب با پرسنل
مبلغ اضافه کاری و کار در روزهای جمعه نیز بنا به قانون بیش از مبلغ دستمزد کار در ساعات وظایفی می باشد که در مقالات دیگر به آن پرداخته شده است.
همچنین شما می توانید با توجه به نوع فعالیت و یا سابقه کاری خود و با توجه به سابقه بیمه اطلاعات بیشتری در مورد میزان افزایش حقوق حداقلی تعیین شده توسط اداره کار در هر یک از این موارد کسب کنید.
نحوه صحیح تسویه حساب با پرسنل
موسسه مبنا مشاور ضمن آرزوی روابط مسالمت آمیز و احترام متقابل بین کارفرما و کارکنان حاضر است در صورت داشتن هر گونه مشکل و یا سوال در ارتباط با قوانین اداره کار راهنمایی های لازم را در اختیارشما قرار دهد.
یکی از موارد مهمی که قانون کار به آن پرداخته است، نحوه تسویه حساب با کارکنان در پایان قرارداد کاراست. این مسئله اهمیت تسویه حساب قانونی را به روشنی آشکار میکند؛ زیرا بیاطلاعی و یا کوتاهی در این خصوص و طی نکردن مراتب قانونی منجر به بروز مشکلات ودرگیری میان کارگر و کارفرما میشود.
اهمیت این موضوع ما را بر آن داشت تا در راستای آشنایی شما همراهان عزیز با یکی از مهمترین مباحث حسابداری حقوق و دستمزد، نحوه صحیح تسویه حساب با پرسنل شرکت و نکات آن بر اساس جدیدترین قوانین را برایتان مطرح نماییم. با ما همراه باشید.
تسویه حساب با کارکنان به چه معناست؟
تسویه حساب با کارکنان عبارت است از فرآیند محاسبه و پرداخت کلیه مطالبات کارکنان و ثبت ونگهداری اسناد قانونی پرداخت یا تعهد پرداخت وجوه. به بیان دیگر، طی فرآیند تسویه حساب،کارفرما باید کلیه حق و حقوق پرسنل خود را بپردازد و به کلیه تعهدات خود بر اساس قراردادکار عمل نماید.
زمان تسویه حساب با کارکنان
تسویه حساب با کارکنان در پایان هر قرارداد کار، فارغ از اینکه کارگر به همکاری با مجموعه ادامه دهد و یا قطع همکاری نماید، انجام میشود. به بیان دیگر، حتی در مواردی که کارگر پس ازاتمام قرارداد کار موقت تمایل به تمدید قرارداد خود داشته باشد، در پایان هر قرارداد موقت کارفرما باید با وی تسویه حساب نماید.
نکته
پرداخت کلیه مطالبات کارگران با مجموعه به نحوه قطع همکاری آنان ارتباطی ندارد؛ در حقیقت قطع همکاری با مجموعه به هر صورت انجام شود، اعم از اینکه قرارداد کار پایان یابد یا کارگر استعفا دهد و یا ازکار اخراج شود، کارفرما موظف به پرداخت کلیه مطالبات حتی حق سنوات او است.
مهلت تسویه حساب با کارکنان
متاسفانه قانون کار مهلت مشخص و یا شرایط معینی برای زمان تسویه حساب با پرسنل مشخص نکرده است؛ به بیان دیگر، تسویه مطالبات بر اساس زمان مورد توافق بین کارگر وکارفرما انجام میشود.
نکته
علیرغم اینکه مهلت مشخصی برای تسویه حساب با کارکنان در قانون کار اعلام نشده است، در صورتی که کارفرما فرآیند تسویه حساب را بدون موافقت کارگر به تعویق بیندازد، کارگر میتواند از کارفرما نزد اداره کار شکایت نماید.
تسویه حساب با کارکنان در قانون
تسویه حساب با پرسنل یکی از موضوعاتی است که قوانین به صورت مستقیم جزئیات آن رابیان نکردهاند؛بلکه توافق در این خصوص را بر عهده کارگر و کارفرما و حاکمیت اخلاق سپردهاند.کلیات مطرح شده درخصوص مطالبات کارکنان در زمان تسویه حساب، به شرح قوانین زیر است:
مطالبات ناشی از قرارداد کار
مزایای پایان کار
عیدی و پاداش در سال کارکرد
مطالبات ناشی از قرارداد کار
مطابق ماده ۲۲ قانون کار، کارفرما موظف است در پایان قرارداد کار، کلیه مطالبات ناشی از قرارداد کار ومربوط به دوره اشتغال کارگر را به او (در صورت فوت او به وارث قانونی او) پرداخت نماید.
مزایای پایان کار
قانون گذار در ماده ۲۴ قانون کار کارکرد یک سال یا بیشتر در یک کارگاه را ضمانت دریافت پاداش دانسته است. بر این اساس در صورت خاتمه قرارداد کار، اعم از معین یا مدت موقت، کارفرماموظف است به کارکنانی که مطابق قرارداد، یک سال یا بیشتر، به کار در کارگاه او اشتغال داشتهاند، به ازای هر سال سابقه (اعم از متوالی یا متناوب) معادل یک ماه آخرین حقوق آنان را به عنوان مزایای پایان کار (حق سنوات) پرداخت نماید.
عیدی و پاداش در سال کارکرد
مطابق قانون عیدی و پاداش کارگران (مصوب ۱۳۷۰)، کلیه کارگاههای مشمول قانون کار مکلفندبه هر یک از کارگران خود به نسبت یک سال کار معادل ۶۰ روز آخرین مزد، به عنوان عیدی وپاداش بپردازند؛ مبلغ پرداختی از این بابت به هر یک از کارکنان نباید از معادل ۹۰ روز حداقل مزد روزانه قانونی تجاوز کند. مبلغ عیدی پرداختی به کارکنانی که کمتر از یک سال در یک کارگاه مشغول بودهاند، به ماخذ ۶۰ روز مزد و به نسبت ایام کارکرد در سال محاسبه میشود.
نکته
دقت کنید که نحوه محاسبه عیدی و سنوات برای کارمندان دولتی با کارکنان بخش خصوصی متفاوت است.
مراحل قانونی تسویه حساب با کارکنان
در سالهای اخیر، دیوان عدالت اداری در راستای پیشگیری از تضییع حقوق کارگران آرایی در خصوص تسویه حساب با کارکنان صادر نموده است که میتواند ضمانت اجرایی خوبی برای انجام قانونی فرآیندتسویه حساب باشد. از جمله مقررات ایجاد شده بر اساس آرای دیوان عدالت اداری میتوان به تهیه ونگهداری اسناد پرداخت مطالبات به کارگر که به امضای کارگر رسیده باشد، اشاره نمود.
به این ترتیب، بیاطلاعی یا بیتوجهی کارگر و کارفرما به نحوه انجام تسویه حساب به صورت قانونی،منجر به بروز مشکلاتی برای طرفین خواهد شد. در ادامه به منظور افزایش آگاهی کارگران وکارفرمایان وپیشگیری از بروز چالش، مراحل قانونی فرآیند تسویه حساب با کارکنان را مطرح میکنیم.
فرآیند قانونی تسویه حساب با کارکنان طی مراحل زیر انجام میشود:
مرحله اول: تسویه اداری/کارگاهی
مرحله دوم: تسویه مالی
مرحله سوم: دریافت و الصاق سند پرداخت مطالبات
مرحله چهارم تعیین تکلیف بیمه بیکاری
مرحله پنجم: ارائه گواهی رضایت از کارگر
مرحله اول: تسویه حساب اداری/کارگاهی با کارکنان
کارکنان طی مدت فعالیت در مجموعه، لوازم، تجهیزات و حتی اطلاعاتی در اختیار دارند، که درزمان قطع همکاری و تسویه حساب با کارکنان باید به همان صورتی که دریافت نمودهاند، به مجموعه تحویل دهند. ازجمله مهمترین این اقلام میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
ابزارآلات و تجهیزات کارگاهی نظیر دستگاههای موجود در کارگاه
اقلام اداری نظیر سیستمهای کامپیوتری و یا دستگاههای تلفن همراه
تجهیزات رفاهی نظیر منزل یا اتومبیل
تجهیزات نظامی یا امنیتی
اطلاعات مربوط به مجموعه مورد نظر مانند لیست شماره تماسهای مشتریان
مرحله دوم: تسویه حساب مالی با کارکنان
برای تسویه حساب مالی ابتدا باید مطالبات و بدهیهای شخص تعیین شود. بر این اساس در بخش حسابداری مراحل زیر انجام میشود:
تعیین مدت دقیق کارکرد شخص بر اساس دستگاه ورود و خروج (بر اساس روز و ساعت)
محاسبه ساعات اضافه کاری، تعطیل کاری و کارکردهای فوق العاده
محاسبه ساعات غیبت یا مرخصی
محاسبه تعداد روزهای مرخصی استفاده نشده
محاسبه دیون و بدهیهای شخص به مجموعه
محاسبه مطالبات شخص بر اساس موارد تعیین شده
نکته
فرم تسویه حساب با کارکنان برای هر یک از پرسنل، بر اساس شرایط جذب و میزان کارکرد متفاوت ازدیگری است؛ از این رو باید برای هر یک از کارکنان برگه تسویه حساب جدایی در نظر گرفت.
مرحله سوم: الصاق سند پرداخت مطالبات به برگه تسویه حساب پرسنل
یکی از مهمترین مراحل تسویه حساب با کارکنان، ضمیمه نمودن سند پرداخت مطالبات شخص به برگه تسویه حساب او است. هیئت عمومی دیوان عدالت اداری بر اساس رای وحدت رویه شماره ۱۷-۲۰ مورخ ۹۷/۱/۲۱ اعلام نمود، برگه تسویه حساب با کارکنان بدون الصاق سند پرداخت هیچ گونه اعتباری ندارد.
سند پرداخت باید شامل اقلام زیر به صورت تفکیکی باشد:
موضوع پرداختی
مبلغ پرداخت شده
مدت استحقاق کارکنان از مزایای موضوع پرداخت
اقرار کارکنان به دریافت کلیه مطالبات
خوب است بدانید:
انواع سند پرداخت معتبر عبارت از فیش واریز بانکی، کپی چک تسلیمی، پرینت حساب و یا سایر مواردنشان دهنده پرداخت مطالبات به کارگر است. بر این اساس، پرداخت مطالبات مالی کارکنان به صورت وجوه نقد برخلاف قانون بوده و تسویه کلیه مطالبات اشخاص باید به روشهایی که دارای اسناد بانکی معتبر باشد (نظیر پرداخت چک بانکی یا واریز به حساب) انجام شود.
مرحله چهارم: تعیین تکلیف بیمه بیکاری در زمان تسویه حساب کارکنان
گاهی فرد پس از تسویه حساب با محل خدمت قبلی، تا مدتی شغل مناسبی پیدا نمیکند؛ به عبارت دیگر، مدتی را بیکار میماند و در نتیجه تمایل به استفاده از بیمه بیکاری در این مدت دارد؛ از این رو تعیین وضعیت بیمه بیکاری را نیز میتوان یکی از مراحل فرآیند تسویه حساب با کارکنان در نظر گرفت.
کارگر پس از تسویه حساب تنها در سه حالت زیر میتواند از مقرری بیمه بیکاری استفاده نماید:
اشخاص فاقد قرارداد کار؛ در صورتی که بیش از ۶ ماه در یک کارگاه خدمت نموده باشند و برای آنان بیکاری غیرارادی حادث شود.
اشخاص با قرارداد کار موقت بیش از یک سال؛ بر اساس تفاهمنامه شماره ۱۱۸۷۳۹ مورخ ۱۳۸۴/۱۲/۱ وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی در صورتی که برای ایشان بیکاری غیرارادی حادثه شود.
اشخاص با قرارداد کار دائم؛ در صورتی که بیکاری غیرارادی برای این اشخاص حادث شود، با ارائه یک نسخه از قرارداد و برگه تسویه حساب به اداره کار و شکایت از کارفرما، امکان استفاده از مزایای بیمه بیکاری را دارد.
مرحله پنجم: ارائه گواهی رضایت از کارگر در زمان تسویه حساب پرسنل
قانون کار در ماده ۱۸۷، کارفرما را موظف نموده است که بنا به درخواست کارگر پس از پایان قرارداد کار،گواهی انجام کار با قید مدت کارکرد، زمان شروع و پایان و نوع کار انجام شده را به وی تسلیم نماید.
چه اقلامی باید در برگه تصفیه حساب قانونی کارکنان لحاظ شود؟
بر اساس قوانین، فرم تسویه حساب با کارکنان شامل اقلام و مطالبات زیر است:
حقوق و دستمزد و کلیه مطالبات معوق کارکنان بر اساس قرارداد کار تنظیم شده
مزایای به تبع شغل، مزایای شاغل و مزایای رفاهی از جمله حق اولاد و عائله مندی، حق مسکن، خواربار و مزایای غیرنقدی
حقوق برای حداکثر ۹ روز از مرخصیهای استفاده نشده طی سال (ماده ۶۶ قانون کار)
عیدی و پاداش پایان سال کارکرد
سنوات پایان خدمت
نحوه محاسبه مطالبات کارگران در زمان تسویه حساب
۱- محاسبه حقوق و دستمزد، کلیه مزایا و مطالبات با کمک آموزش حسابداری حقوق و دستمزد به سادگی قابل محاسبه است.
۲- نحوه محاسبه حقوق در ایام مرخصی بر اساس رای دیوان عدالت اداری به شماره ۱۹۶۳ مورخ ۹۹/۱۲/۱۹ به صورت زیر است:
بازخرید روزانه ایام مرخصی
۳۰ / (حقوق پایه ماهانه + بن + حق مسکن+ حق اولاد + کلیه دریافتهای به اعتبار قرارداد کار)
نحوه محاسبه بازخرید ایام مرخصی
در واقع حقوق روزانه ایام مرخصی معادل یک سیام حق السعی ماهیانه است.
۳- حداقل عیدی و پاداش برای یک سال کارکرد، معادل ۶۰ روز دستمزد روزانه و برای کارکرد کمتر از یک سال، پنج روز حقوق و دستمزد به ازای هر ماه است.
۴- حق سنوات یا سنوات پایان خدمت، معادل یک ماه حقوق برای هر سال کارکرد و برای کارکرد کمتر ازیک سال، ۲٫۵ روز حقوق و دستمزد به ازای هر ماه است.
همیشه یکی از دغدغه ها و نگرانی های کارفرمایان تسویه حساب کارگران بوده و با این سوالات مواجه هستند :
چگونه اسناد پرداختی حقوق و مزایای کارگران خود را تنظیم نمایند تا شکل قانونی داشته باشد؟
چگونه برگ تسویه حساب با کارگران را تظیم کنم که پاسخگوی مراجع اداره کار باشد و اداره کار ما رامحکوم نکند؟
در برخی موارد کارفرما از پرداخت حق بیمه کارگران خودداری کرده و اتفاقی برای کارگر می افتد که کمبود سابقه بیمه مانع دریافت مستمری می شود. کارفرما می خواهد به کارگر کمک کند ولی سازمان تامین اجتماعی چه مدارکی را می پذیرد تا سابقه واریز نشده را لحاظ کند؟
تا قبل از سال ۱۳۹۷ کارفرمایان راه ساده ای انتخاب می کردند و با کارگران تسویه حساب ثبتی انجام می دادند. اما هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۹۷ رای وحدت رویه برای اسنادپرداخت حقوق و مزایای کارگران صادر کرد که طی آن برگ های تسویه حساب کلی ثبتی و غیر ثبتی رارافع مسئولیت کارفرما در قبال پرداخت حقوق و مزایا ندانست.
رابطه کارگر و کارفرما در کارگاه قراردادی است کتبی و یا شفاهی بین کارگر و کارفرما که براساس مواد ۲و ۳ قانون کار برقرار شده و در این رابطه کارگر در قبال “دریافت مزد” “به دستور کارفرما” کار انجام می دهد.
در داخل تعریف فوق دو عبارت جلب توجه می کند ۱- انجام کار ۲-دریافت مزد. انجام کار و دریافت مزد می شوند دو ستون بستانکاری وبدهکاری رابطه کار فی مابین کارگر و کارفرما. یعنی کارگر با انجام کار ازکارفرما بستانکار می شود و یا از سمت دیگر کارفرما پس از انجام کارگربه وی بدهکار می شود.
در رابطه کاری فوق مدت هم وجود دارد. مدت قرارداد شفاهی و یا کتبی کار کارگر ممکن است از چندساعت تا چندین سال به طول بیانجامد.
در کارهای کوتاه مدت مانند نظافت یکبار دفتر کار قرارداد کار به طور موقت و کوتاه مدت بوده و دربرخی کارها که جنبه مستمر دارند مانند کاردر شرکت تولید خودرو ممکن است مدت قرارداد تا۳۰ سال هم باشد.در کارهای کوتاه مدت و کمتر از یک ماه معمولا بلافاصله بعد از اتمام کار کارفرما تسویه حساب کارگران راانجام نموده و تمام می شود.
در کارهای طولانی و بیش از یک ماه برابر با ماده ۳۷ قانون کار حقوق و مزایای ماهیانه پرداخت می شود ودر پایان سال مزایای سالیانه پرداخت می شود و در اتمام رابطه کاری مزایای آخرخدمت پرداخت می شود.
در این حالت متوجه می شویم که در طول اشتغال تسویه حساب های ماهیانه و تسویه حساب های سالیانه صورت می گیرد و در اتمام قراردادکار و قطع رابطه کاری “تصفیه حساب” صورت می گیرد.
زمان تسویه حساب کارگران و تصفیه حساب کارگران
زمان تصفیه حساب کارگر : همانگونه که در قسمت قبل اشاره شد زمان تصفیه حساب در اتمام قرارداد کار است. اگر قرارداد کار موقت باشد وپس از اتمام آن مجدد تمدید شود در اتمام هر قرارداد کار موقت تصفیه حساب صورت می پذیرد.
زمان تسویه حساب کارگر : قانون کار برای هر روز کارگر مزد مشخص کرده و جمع مزد ۳۰ یا ۳۱ روزه وماهیانه کارگر را حقوق نامیده است.
علاوه بر مزد و حقوق مزایایی مانند حق مسکن، بن کارگری، حق خواربار، حق اولاد را نیز ماهیانه استحقاق کارگر دانسته است. در طول سال نیزعیدی و پاداش سالیانه کارگران و مرخصی استحقاقی کارگران را مشخص نموده است. در نهایت کارفرما را مکلف نموده هنگام اتمام قرارداد کارمزایای پایان کار– سنوات خدمت – معادل یک ماه آخرین حقوق را نیز به کارگران پرداخت نماید.
پس زمان تسویه حساب کارگران به صورت تسویه حساب ماهیانه و تسویه حساب سالیانه خواهد بود.
ریز حقوق و مزایای چقدر است؟
پس از مشخص شدن موضوع سوال این جاست که برای هر یک از حقوق و مزایای کارگران که گفته شدچه مبلغی تعلق می گیرد؟
آیا می توان با کارگر به مبلغ خاصی توافق کرد ؟
چه مزایایی برای شرایط کاری مختلف باید به حقوق کارگر اضافه شود؟ شب کاری، اضافه کاری، نوبت کاری، جمعه کاری و …تاثیر مدرک تحصیلی کارگر در حقوق وی چقدر است؟ سابقه کار چه تاثیری درحقوق کارگر دارد؟ ..
و سوالات زیاد دیگر.
قانون کار در مواد مختلف حقوق و مزایای کارگر را مشخص نموده است و هرگونه توافق به کمتراز مقادیرمشخص شده در قانون کار باطل است.پس نمی توان به حقوقی کمتر از حقوق قانون کار توافق کرد.
برگه تسویه حساب کارگر در واقع یک سند حسابداری است که در روی آن حساب وکتاب یک ماه کارگر قیدشده است و پس از پرداخت مبلغ زیر برگ تسویه حساب به کارگر آن را امضای کارگر می رسانند.
شرایط کار هر کارگر با کارگر دیگر متفاوت است بنابراین استفاده از یک برگ تسویه حساب برای تمام کارگران کار درستی نیست و عواقب زیانباری به دنبال خواهد داشت.ضمن اینکه نحوه پرداخت حقوق برای کارگران بیمه ای و غیربیمه ای متفاوت است.
برخی کارفرمایان یک برگ را کپی کرده و هر ماه به امضای کارگر می رسانند که مطمئنا کاردرستی نیست و سند کامل و صحیحی نخواهد بود.
جهت دریافت پکیج کامل فرمها و قراردادهای پرسنلی شامل ۲۰ فرم و قرارداد از جمله قرارداد کار ساعتی و کامل قرارداد پرسنل غیربیمه ای ، فیش حقوقی صحیح ، فرم ارزیابی پرسنل و … از طریق دکمه تماس اقدام کنید .
مشاوره در خصوص نحوه اجرا رایگان و دارای پشتیبانی کامل می باشد .