برای شکایت از کارفرما بعد ار تسویه حساب در صورت عدم پرداختی بعد از امضای برگه تسویه حساب، باید به شعبه بیمه گذار تامین اجتماعی خود مراجعه کرده و از این طریق شعبه ادار کار و امور اجتماعی مربوطه را پیدا نمایید. توجه داشته باشید زمان تسویه حساب نباید خیلی طولانی باشد و باید ظرف مدت کوتاهی صورت گیرد.زمانی که قرارداد کاری به اتمام رسیده و یا کارفرما و کارگر به هر دلیلی قصد ادامه همکاری با هم نداشته باشند، کارفرما موظف است با کارمند خود تسویه حساب نماید. هنگام تسویه حساب باید تمام بدهیها پرداخت شود و کارمند یا کارگر برگه تسویه را امضا نمایند. اما گاهی اوقات افراد بدون دریافت حق و حقوق خود، اقدام به امضا کردن برگه تسویه میکنند. این کار یک کار غیر حرفهای بوده و میتواند برای کارگر مشکلاتی را ایجاد نماید.در این مطلب قرار است به نحوه گرفتن حق و حقوق پس از امضا کردن برگه تسویه بپردازیم و با نحوه تسویه حساب صحیح آشنا شویم .
شکایت از کارفرما بعد از تسویه حساب
نحوه شکایت از کارفرما در صورت عدم تسویه حساب و پرداخت سنوات
کارفرما موظف است بعد از خاتمه کار، تمام حق و حقوق کارگر یا کارمند را بپردازد تا دیگر دینی برگردنش نباشد. تسویه حساب به طریق مختلفی انجام میشود. تسویه حساب روی برگه عادی یا تسویه حساب محضری .
تسویه حساب به صورت محضری چگونه است؟
تسویه حساب بین کارگر و کارفرما گاها روی یک برگه عادی صورت میگیرد، این اسناد، اسناد عادی نام دارند و در صورت بروز اختتلاف بین کارگر و کارفرما سند محکمی محسوب نمیشود .
به همین علت کارفرمایان برای جلوگیری از شکایت احتمالی کارگران اقدام به تسویه حساب محضری میگیرند و با ارائه سند رسمی، میتوانند خود را از هرگونه اتهام مبرا کنند. اما باید بدانید که تسویه حساب محضری به تنهایی کافی نیست و نیاز به سند و دلایل دیگری برای مبراشدن کارفرما خواهد بود .
قانون کار برای تسویه حساب با کارگر چه میگوید؟
قانون کاربرای تسویه حساب با کارگر ماده و قانون خاصی ندارد و تنها به توافق بین کارفرما و کارگربستگی دارد. با این حساب اما اگر مدت زمان تسویه حساب طول بکشد، کارگر میتوانداقدام به شکایت کند. پس از پایان یا فسخ قرارداد، کارگر (چه ترک کار کرده باشد چه اخراج شده باشد) مستحق دریافت مبلغی تحت عنوان سنوات خدمت در راستای اجرای قانون کار است .
کارفرما باید در پایان مدت قرارداد، علاوه بر پرداخت دستمزد و مزایای دیگر کارگر، حق سنوات او را نیزپرداخت کند تا درگیر برخی مشکلات اداری نشود .
اما آنچه که بیشتر از پرداخت این حق و حقوق اهمیت دارد؛ اینکه کارفرما چگونه این پرداختیهارا انجام دهد که شکل قانونی داشته باشد مهم است. اینکه برگه تسویه با کارگر را چگونه تنظیم کند که در صورت احتمال شکایت کارگر، مراجع رسیدگی کننده او را محکوم نکند. همانطور که قبلا گفتیم زمان تسویه حساب با کارگر، زمانی است که قرارداد به پایان میرسد .
نکته قابل توجه اینکه حتی اگر کارفرما با کارگر به صورت موقتی قرارداد بسته باشد و پس از به پایان رسیدن آن دوباره تمدید شود، کارفرما باید در اتمام هر قرارداد موقت با کارگر تسویه حساب کند.
قانون کار یک مزد روزانه برای هر روز کارگر تعیین کرده است. جمع مزد ۳۰ یا ۳۱ روزه یا همان مزد ماهانه یک کارگر را حقوق میگویند. طبق همین قانون کار، کارگر مستحق دریافت مزایای دیگری از جمله حق مسکن، بن کارگری، حق خواربار و حق اولاد به صورت ماهانه است.
همچنین قانون کار در طول سال به طور دقیق میزان عیدی و پاداش سالانه کارگران و میزان مرخصی استحقاقی که کارگران میتوانند از آن استفاده کنند را نیز تعیین کرده است.
در نهایت کارفرما با اطلاع از این مواردی که قانون تعیین کرده، موظف است زمانی که قرارداد کار یک کارگر به اتمام میرسد تمام حق و حقوق او را پرداخت و با او تسویه حساب کند .
برای شکایت از کارفرما چه اقداماتی باید انجام داد؟
۱- در قدم اول شعبه بیمه گذار تامین اجتماعی خود را پیدا کنید. (مرکز بیمه تامین اجتماعی شما ارتباط مستقیمی با اداره کار و امور اجتماعی دارد) سپس از همین طریق شعبه اداره کار و امور اجتماعی را پیداخواهید کرد.
۲-به اداره کار بروید و از واحد ارجاع آن یک نامه برای شعبه بیمه گذارتان بگیرید. (دریافت نامه خیلی مهم است)
۳- نامه را بگیرید و به کارگزاری بیمه تامین اجتماعی که شما از آنجا ثبت نام بیمه را انجام دادید بروید و ازآنجا سوابق بیمه خود را جمع آوری کنید.
۴- سوابق خود را به اداره کار واحد ارجاع ببرید، فرمهای دادخواست را دریافت کنید این فرم حاوی پرسش اطلاعات شخصی شما، محل کار و دلایل تنظیم دادخواست شکایت از کارفرمابابت حقوق را نمایش میدهد که شما در پایین آن علت دادخواست یا شرح دادخواست شکایت از کارفرما بابت حقوق را مینویسید.
۵-اداره کار نامه ای را با توجه به دادخواست شما به عنوان نامه سازش میدهد و از شما میخواهد که آنرا به کارفرما بدهید تا در جلسه سازش که معمولاً ۲ هفته زمان میبرد تا برگزار شود، شرکت کند.
۶-جلسه سازش در همان اداره کار انجام میشود و هر دو طرف دلایل و مدارک خود را با توجه به دادخواست کارگر ارائه میکنند و اگر به نتیجه برسند، دامنه شکایت از کارفرما بابت حقوق به پایان میرسد و اما اگر به هر دلیلی مثلاً کارفرما به جلسه سازش نیامد یا اینکه سازشی حاصل نشد کار به جلسه تشخیص و شکایت از کارفرما بابت حقوق میرسد.
۷- جلسه تشخیص معمولا به فاصله دو هفته بعد از جلسه سازش صورت میگیرد، نامه تشخیص به کارگر و کارفرما توسط اداره کار ابلاغ میشود. در جلسه تشخیص رای که کارشناسان در جلسه سازش صادرکرده اند به ۲ طرف ابلاغ میشود، اگر یکی از دو طرف اعتراضی داشته باشد و به توافق نرسند، به جلسه حل اختلاف پرونده ارجاع میشود.
۸- جلسه حل اختلاف آخرین جلسه ارائه شکایت در اداره کار است، دو طرف حاضر و مدارک واسناد خود را در رابطه با پرونده مطرح میکنند. سپس رای نهایی صادر میشود.
مراحل تسویه حساب با کارگر چیست؟
سندی شامل تمام حقوق و مزایای کارگر تهیه شده و برای تسویه حساب در اختیار کارگر قرارمیگیرد تا در صورت درست بودن مواد آن، موافقت خود را اعلام کند. مبلغ پرداختی در تسویه حساب باید به حساب کارگر واریز شود و به هیچ وجه نقدی پرداخت نشود.
مراحل تسویه حساب به صورت زیر است:
۱- تسویه اداری
تسویه حساب اداری اولین مرحله است. زمانی که کارگری در کارگاه یا شرکتی مشغول به کارمیشود به اقتضای نوع فعالیتش ممکن است ابزار کار بگیرد یا وسایل حفاظتی و ایمنی کار کارگاه را در اختیار داشته یا ممکن است این کارگر از مزایایی شرکت مانند صندوق امانات استفاده کرده باشد و چیزی را به امانت گرفته باشد؛ یا از فروشگاه کارگاه خرید کرده و حساب و کتاب ناتمام داشته باشد. بنابراین پیش از هرچیزی کارفرما باید اقدام به تسویه اداری با کارگرکند.
۲- تسویه حساب مالی
پس از تسویه اداری، نوبت به تسویه مالی کارگر میرسد. در این مرحله کارگر باید به بخش اداری کارگاه یا شرکت مراجعه کند و وضعیت کلی و دقیق میزان روزهای فعالیت و خدمت وحضور در کارگاه، میزان مرخصیهای استفاده شده و نشده و انواع آن و حتی غیبتهای خود راتایید کند. در نهایت به واحد حسابداری مراجعه کند و مطالبات حقوقی خود را مشخص کند.
کارفرما در بخش حسابداری، تمام مطالبات حقوقی، مزایا و میزان بدهکاری و بستانکاری کارگر را مشخص میکند و بعد از آن وارد مزایای پایان کار میشود.
مزایای پایان کار نیز طبق قانون به این صورت محاسبه میشود:
برای یک سال خدمت منتهی به پایان سال یا قرارداد به استناد مصوبه ۶/۱۲/۷۰ مجلس شورای اسلامی معادل دو ماه دستمزد و برای خدمت کمتر از یک سال، به ازای هر ماه خدمت معادل پنج روز دستمزد مبنا یا ثابت عیدی و پاداش به کارگر تعلق میگیرد.
هر نفر در سال حداکثر مجاز به ذخیره ۹ روز از مرخصی خود می باشد و مرخصیهای استفاده نشده،سوخت شده تلقی میشود، مگر اینکه توافقی با کارفرما شده باشد که بهای روزهای مرخصی استفاده نشده را دریافت کند.
گاهی هم در کارگاهها مرسوم است تمام مرخصی استفاده نشده به صورت ذخیره محاسبه وتسویه حساب میشود. مبنای محاسبه هر روز ذخیره مرخصی استفاده نشده طبق قانون، یک سی ام مزایای دریافتی در ماه میباشد.
۱- تعیین وضعیت بیمه بیکاری اگر فرد پس از اتمام همکاری به وضعیت بیکاری تغییر حالت دهد اما بیکاری او از نوع غیر ارادی باشد و همچنین بدون قرارداد باشد، طبق قانون بیمه بیکاری اگردارای شش ماه خدمت در یک کار دائمی باشد، میتواند مستمری بیمه را دریافت کند.
در صورتی که نوع کار فرد دائمی باشد میتواند با شکایت از کارفرما، بیمه بیکاری دریافت کند.اما اگر قرارداد کار امضا کرده باشد، در این حالت وضعیت دیگری رخ میدهد. یعنی میتواند بایک نسخه از آن قرارداد و همچنین برگه تسویه حسابی که در اختیار دارد از اداره تعاون کار و رفاه اجتماعی محل کارگاه معرفی نامه دریافت کند و مستمری بیمه بیکاری دریافت کند.
۲-اعلام رضایت از کارگر قطعا سندی که بر رضایتمندی یک کارفرما از کارگر دلالت داشته باشد میتواند به پیدا کردن کار مناسب در آینده کارگر موثر باشد. معمولا آخرین مرحله از تسویه حساب کارفرما با کارگر، دریافت رضایت نامه است.
طبق ماده ۱۸۷ قانون کار، كارفرمايان مكلفند پس از پايان قرارداد كار بنا بهدرخواست كارگر، گواهی انجام كار با قيد مدت، زمان شروع و پايان و نوع كار انجام شده را به وی تسليم کنند.هر چند قانونگذار توجه خاصی به حقوق کارگران دارد و از این حیث قانون کار به گونهای تنظیم شده است که در اغلب مواقع از این قشر زحمتکش جامعه دفاع نموده است اما در مواردی مانند عدم دریافت رسید تسویه حساب پایان کار توسط کارفرما تمهیداتی فراهم شده تا موجب ورود خسارت به کارفرمایان نشود.
کارفرما و کارگر طبق قانون وظایف مشخصی نسبت به یکدیگر دارند و اگر هر کدام در این زمینه برخلاف مقررات مربوطه عمل کنند، عواقب جبران ناپذیری در انتظار آنها خواهد بود. اگر به بررسی مشکلات روابط کار بپردازیم، در اغلب مواقع بحث مسائل مالی به میان میآید.
در واقع مسئولیت اجرای حقوق مالی در روابط کار برعهده کارفرما است و کارگر صرفا نقش انجام دهنده امور محول شده را دارد. ماده ۲ قانون کار عنوان کرده است که کارگر به عنوان فردی شناخته میشود که در ازای اخذ حق السعی به درخواست کارفرما کار میکند.
در مقابل کارفرما نیز باید حقوق و مزایا او را بر اساس میزان کارکرد و همچنین توافقات انجام شده در قرارداد پرداخت نماید. حال اگر یکی از طرفین وظایف قانونی خود را به درستی اجراکنند، طبیعتا منجر به بروز یک سری مشکلات خواهد شد.
البته کارفرما طبق قانون کار وظیفه اصلی آن صرفا پرداخت حقوق و دستمزد نیست بلکه وظایف دیگری نیز برعهده دارد.
اما در مورد وظایف کارگر در قانون چندان مورد بررسی قرار نگرفته است و تعریف کارگر طبق قانون کار نشان دهنده وظیفه اصلی او است. در واقع کارگر باید اموری که کارفرما در کارگاه از اومطالبه مینماید رابدون مشکل خاصی انجام دهد.
جدای از بحث مسائل مالی، تخلفات دیگری نیز ممکن است از طرف کارفرما یا کارگر انجام شودکه زمینه اختلاف بین طرفین را به وجود میآورد.
در اغلب مواقع شاهد تخلفاتی از سوی کارفرمایان هستیم که با تصور این که میتوانند قانون رادور بزنند،رفتارهایی برخلاف قانون را انجام میدهند. به همین سبب همواره شاهد تشکیل پرونده های بسیاری دراداره کار در این زمینه هستیم که کارفرما یا کارگر از یکدیگر شکایت کردهاند.
البته در بیشتر مواقع این کارگران هستند که به دلیل آن که حقوق آنها توسط کارفرما تضییع شده است، قصد دارند از او شکایت کنند. حال در صورتی که در این زمینه مدارک و مستندات قابل قبولی وجود داشته باشد، اداره کار به شکایت آنها رسیدگی نموده و در نهایت رای به نفع شاکی صادر مینماید.
یکی از مواردی که باعث میشود تا بین کارگر و کارفرما اختلاف به وجود آید، بحث حقوق و مزایا پایان کار است. در ارتباط با پرداخت مزایا پایان کار در قانون شرایطی عنوان شده است. آن چیزی که در این زمینه بسیار مهم است، بحث اخذ رسیدهای تسویه حساب پایان کار است.
عدم دریافت رسید تسویه حساب پایان کار ار طرف کارفرما میتواند تبعاتی برای وی به همراه داشته باشد و چه بسا منجر به سوء استفاده کارگران از وی شود.
البته در این زمینه کمتر شاهد سوء استفاده کردن کارگران از رسیدهای پرداخت حقوق و دستمزد هستیم. برای بررسی این موضوع در ادامه مطلب ابتدا با مزایا پایان کار آشنا میشویم و سپس به ارائه توضیحات مربوطه میپردازیم.
آنچه که باید در مورد تسویه حساب پایان کار بدانید
منظور از حقوق و مزایا پایان کار همان دستمزد ثابتی که به صورت ماهانه به کارگران پرداخت میشود، نیست.در واقع مزایای پایان کار جدای از دستمزد قانونی هر کارگر است که کارفرما باید توجه خاصی نسبت به این موضوع داشته باشد. بحث حقوق و مزایا پایان کار در قانون کار مستقیما به آن اشاره شده است.
پایان کار میتواند در اثر عوامل مختلفی رخ دهد اما در هر صورت کارگران تحت شرایطی از مزایابه پایان رسیدن بهرهمند میشوند. تصور کنید که یک پروژه مشخص آغاز شده و بعد از گذشت مدت زمانی به پایان میرسد. حال با پایان رسیدن پروژه مورد نظر، کارفرما باید به فکر پرداخت مزایا مربوط به پایان یافت کارباشد.
در خصوص این که کار و پروژه مربوطه چگونه به پایان رسیده است، در این زمینه چندان اهمیت خاصی ندارد اما مورد بسیار مهم این است که کارفرما باید اقدامات لازم جهت پرداخت حقوق پایان کار را انجام دهد.
در واقع علاوه بر آن که کارفرما باید از زمان آغاز تا پایان پروژه، دستمزد کارگران را طبق مصوب وزارت کار پرداخت کند، باید مبلغی را نیز جهت پرداخت مزایا پایان کار در نظر بگیرد.
این موضوع با توجه به این که در قانون کار ذکر گردیده است، کارفرمایان را مکلف به اجرای آن نموده است. در واقع کارفرما نمیتواند از انجام چنین وظیفهای خودداری کند؛ در غیر این صورت بر اساس حکم قانون بااو رفتار خواهد شد. همچنین کارگر میتواند به دلیل عدم دریافت حقوق پایان کار ازکارفرما شکایت نماید.
پایان کار ممکن است بر اساس اعلام کارفرما صورت گیرد یا طبق آنچه که در قرارداد ذکر شده است، انجام شود. اما در هر صورت با اعلام پایان کار، کارفرما باید اقدام به پرداخت حقوق و مزایا پایان کار نماید.
فرض کنید که یک پروژه ساختمانی شروع شده و زمان تقریبی پایان آن نیز اعلام شده است.حال با اتمام فرآیند ساخت سازه و به پایان رسیدن پروژه، نوبت به مرحله تعیین تکلیف مزایا پایان کار میشود.
این مزایا جزو حق و حقوق قانونی کارگران به شمار میرود و کارفرما نمیتواند به بهانههای مختلف از انجام آن امتناع کند. برخی از کافرمایان به این موضوع اهمیت خاصی نمیدهند وتکلیف قانونی خود راصرفا پرداخت دستمزد ماهیانه کارگران تلقی میکنند.
بهتر است بگوییم که کارفرما باید علاوه بر پرداخت نمودن حقوق کارگران بر اساس توافقات انجام شده، در زمان اتمام کار نیز مبلغی را به عنوان مزایا پایان کار برای کارگران در نظر بگیرد.
در خصوص میزان حقوق پایان کار نیز طبق فرمول خاصی تعیین میشود اما در هر صورت نبایدکمتر ازمقدار مصوب وزارت کار و رفاه اجتماعی باشد.برای دانستن آن که قانون کار در مورد حقوق و مزایا پایان کار به چه مواردی اشاره کرده است وهمچنین قرارداد کار در چه شرایطی به پایان میرسد، در بخش های بعدی به آن میپردازیم.
تسویه حساب با کارگر در صورت خاتمه یافتن قرارداد کار
در بخشهای قبلی به این موضوع پرداختیم که اولا منظور از حقوق و مزایا پایان کار چیست وتحت چه شرایطی حق سنوات به کارگر تعلق میگیرد.
حال در این بخش قصد داریم به این موضوع بپردازیم که قرارداد کار در چه صورتی به پایان میرسد وشرایط تسویه حساب با کارگر در این شرایط به چه نحوی است.
همانطور که گفته شد، زمانی که قرارداد کار به پایان میرسد، بحث تسویه حساب با کارگر مطرح میشود. در واقع کارفرما باید تمامی مطالبات کارگر را بدون کم و کاستی پرداخت کند.مطالبات میتواند به حقوق و دستمزد یا سایر مزایا ارتباط داشته باشد.
با توجه به ماده ۲۱ قانون کار، قرارداد کار به یکی از روشهای زیر خاتمه مییابد:
الف – فوت کارگر
ب – بازنشستگی کارگر
ج – از کارافتادگی کلی کارگر
د – انقضاء مدت در قراردادهای کار با مدت موقت و عدم تجدید صریح یا ضمنی آن
ه – پایان کار در قراردادهایی که مربوط به کار معین است
و – استعفای کارگر
از ماده فوق میتوان به این موضوع پی برد که اتمام قرارداد کار صرفا به انقضاء مدت زمانی که درقرارداد مشخص شده، مربوط نمیشود. در واقع در صورت وقایعی مانند فوت کارگر، بازنشستگی و حتی استعفای نیز او قرارداد منعقده بین طرفین به پایان میرسد.
اما در هر صورت با وجود شرایط قانونی پایان کار، حقوق و مزایا مشخصی طبق قانون به کارگران تعلق میگیرد که کارفرما باید در اسرع وقت اقدام به پرداخت آن نماید. حال ممکن است این سوال مطرح شود که اگر کارگر فوت کند، تکلیف پرداخت حق سنوات و سایر مزایا متعلق به اوچه میشود؟
در صورت وجود این شرایط، تمامی حقوق و مزایا کارگر به وراث او انتقال مییابد. در واقع بعد از فوت کارگر، وراث او میتوانند حقوق و مزایا مربوطه را از کارفرما مطالبه کنند.
قانونگذار از کارافتادگی کلی را نیز جز شرایط اتمام قرارداد کار در نظر گرفته است. در مواقعی که کارگردیگر توان انجام دادن کار را ندارد، از کارافتاده محسوب شده و در صورت داشتن حداقل ۱سال سابقه کار،حق سنوات به وی تعلق میگیرد.
همچنین اگر کارگر استعفا کتبی خود را به کارفرما ارائه کند، در صورت برخورداری از شرایط حق سنوات،کارفرما موظف است که پرداخت مزایا پایان کار را نیز انجام دهد. همچنین در صورت فرا رسیدن موعد مقرر در قرارداد کار نیز طبق قانون قرارداد منعقده به اتمام رسیده است و کارفرما باید اقدامات لازم برای پرداخت حق سنوات کارگران خود را انجام دهد.
زمانی که قرارداد کار به پایان میرسد و به طور کلی رابطه بین کارگر و کارفرما به اتمام میرسد، کارفرما موظف است که علاوه بر حقوق و مزایا پایان کار یا همان حق سنوات، سایر مطالبات کارگر را نیز پرداخت کند.
دریافت رسید تسویه حساب پایان کار توسط کارفرما
دریافت رسید در روابط بین کارگر و کارفرما امری بدیهی است. کارفرما طبق قانون حق دارد که برای انجام هرکاری از کارگران رسید مربوطه را دریافت کند. در واقع اگر حقوق و دستمزد یا حق بیمه آنها را پرداخت میکند، میتواند از کارگران رسید دریافت کند.
هدف از دریافت رسید آن است که نشان دهد کارفرما وظایف قانونی خود در قبال کارگران مانندپرداخت حقوق و بیمه و موارد دیگری را نیز انجام داده است. در رسید دریافتی کارگر به موضوعات مربوطه اشاره کرده و زیر برگه را امضاء میکند. امضا کردن کارگر در برگه رسید به معنای پذیرش انجام عمل مربوطه است.
به طور مثال اگر کارفرما حقوق ماهانه کارگران را پرداخت نموده و از آنها رسید دریافت میکند وبه تبع آن کارگر زیر برگه رسید را امضاء مینماید، بدین معناست که کارگر از این موضوع اطلاع داشته و مورد تاییدوی است.
در مورد تسویه حساب پایان کار نیز روند کار به این صورت است که کارفرما از کارگران اقدام به رسید نموده تا قانونا این موضوع مشخص شود که کارفرما هیچگونه بدهی به کارگر ندارد.
با توجه به این که در ارتباط با موضوع پایان کار به بحث حق سنوات اشاره کردیم، لازم است که این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم که مابقی مطالبات کارگر باید پرداخت شود. در تمامی مشاغل، زمانی که کار مورد نظر بنا به هر دلیلی به پایان میرسد، بحث تسویه حساب با کارگر مطرح میشود.
از آن جهت که با اتمام قرارداد کار دیگر هیچگونه رابطه کاری بین کارگر و کارفرما وجود ندارد، باید کلیه مطالبات و حقوق معوقه کارگر پرداخت شود.
گاهی اوقات ممکن است که کارفرما دستمزد کارگر را برای چند ماه پرداخت نکرده باشد یاپرداختی مبلغی به عنوان عیدی کارگر هنوز بعد از گذشت چند سال انجام نشده باشد.در این صورت کارفرما باید تمامی بدهی خود به کارگر را محاسبه کرده و آنها را یکجا پرداخت کند.
همچنین در مورد تسویه حساب پایان کار برخی از کارفرمایان، حق سنوات را نادیده میگیرند که اگر کارگر طبق قانون از چنین حقی برخوردار باشد، باید این مورد را نیز در مبالغ تسویه حساب کارگر در نظر بگیرد.
در صورتی که کارفرما به صورت کامل با کارگر تسویه حساب کرد و به نوعی دیگر هیچگونه بدهی نسبت به او ندارد، باید اقدام به اخذ رسید از او کند. در واقع در رسید مربوطه نوشته می شود که کارفرما تمامی مطالبات و حقوق و مزایا قانونی کارگر را پرداخت کرده است و در صورت تایید کارگر به امضاء وی نیز میرسد.
دریافت رسید مربوطه نشان میدهد که کارگر تمامی حقوق قانونی خود را به صورت تمام وکمال دریافت کرده است و طلب خاصی از کارفرما ندارد. البته در مورد بحث ارائه رسید نیزتخلفاتی ممکن است از طرف کار انجام شود که در این صورت کارگر امکان طرح شکایت قانونی از کارفرما را دارد.
مشکلات قانونی عدم دریافت رسید تسویه حساب پایان کار توسط کارفرما
تصور کنید که قرارداد کار طبق شرایط قانونی به پایان رسیده است و در حال حاضر باید تمهیدات لازم جهت پرداخت تمامی حقوق و مزایا پایان کار مربوط به کارگران انجام شود. حال با فرض این که کارفرما تمامی مطالبات کارگر و مزایا پایان کار او را پرداخت کرده باشد، اقدام به دریافت رسید از وی مینماید.
در مواقعی ممکن است که کارفرما از کارگر رسید مربوط به تسویه حساب پایان کار را دریافت نکند. در این زمینه ممکن است این سوال مطرح شود که چه تبعاتی برای کارفرما در پی خواهد داشت؟ با توجه به این که کارفرما از کارگر بابت تسویه حساب پایان کار رسیدی را دریافت نکرده است، چگونه میتواند این موضوع را به اثبات برساند؟
برای پاسخ به این سوال میتوان گفت که شرایط مزبور میتواند موجبات سوء استفاده از ظرف کارگران را به وجود آورد. در واقع کارگر به راحتی میتواند ادعا کند که کارفرما در مورد پایان کار هیچگونه تسویه حسابی با وی انجام نداده است. در واقع رسید تسویه حساب پایان کار به عنوان اصلیترین مدرک قانونی در این زمینه به شمار میرود.
این مسئله شروع مشکلات کارفرما است و باید به دنبال راه حلهای قانونی جهت اثبات ادعای مطرح شده باشد. با توجه به عدم اخذ رسید تسویه حساب، کارگر میتوان ادعا کند که کارفرما مزایا پایان کار او را پرداخت نکرده است و از او طرح دعوا کند.
البته کارفرما میتواند با استناد به ادله اثبات دعوا ثابت کند که تمامی حقوق او را پرداخت کرده و به نوعی فرآیند تسویه حساب با کارفرما را به طور کامل انجام داده است. در واقع برای اثبات ادعای کارفرما میتوان به مواردی مانند شهادت شهود و حتی اقرار کارگر اشاره کرد.
میتوان اینگونه بیان کرد که با توجه به این که کارفرما رسید تسویه حساب پایان کار را از کارگردریافت نکرده است، میتواند از روشهای دیگری ثابت کند که با کارگر به صورت کامل تسویه حساب کرده اماشرایط برای او در این زمینه دشوار خواهد شد.
لازم به ذکر است که طبق رای صادره از سوی دیوان عدالت اداری، ارائه برگه تسویه حساب کارفرما باکارگر بدون سند پرداخت کافی نیست.
در واقع صرف ارائه برگه تسویه حساب نشان دهنده این موضوع نیست که کارفرما با کارگر اقدام به تسویه حساب نموده بلکه باید اسناد و مدارک دیگری مانند فیش واریز بانکی را ارائه کند.
در واقع برگه تسویه حساب نمیتواند دلیلی بر ادعای طرفین باشد و باید اسناد معتبر دیگری نیز ارائه گردد. دریافت و عدم اخذ برگه تسویه حساب منجر به بروز مشکلات بین کارگر و کارفرما نیزشده است وپروندههای زیادی در این زمینه در اداره کار مطرح شده است.
بیتوجهی یا عدم اطلاع طرفین از شرایط قانونی تسویه حساب باعث بروز چنین مشکلاتی شده است.البته کمتر شاهد چنین مسائلی هستیم که کارگران بخواهند به دلیل آن که به کارفرما رسید تسویه حساب را ندادهاند، از آنها سوء استفاده کنند.
مشاوره اداری در مورد اختلاف بین کارگر و کارفرما در مورد رسید تسویه حساب پایان کار
همانطور که گفتیم، با خاتمه یافتن قرارداد کار طبق ماده ۲۴ قانون کار، کارفرما باید با کارگرتسویه حساب کند.در واقع اگر کارگر به مدت یک سال یا بیشتر برای کارفرما کار انجام داده باشد، مشمول دریافت مزایا پایان کار یا همان حق سنوات خواهد بود. در هر صورت بعد از آن که کارفرما با کارگر تسویه حساب مربوط به پایان کار را انجام داده باشد، باید رسید پرداخت را اخذ کند.
عدم دریافت رسید مربوطه برای کارفرما عواقب جبران ناپذیری خواهد داشت و چه بسا کارگرمیتواندمدعی شود که کارفرما با وی تسویه حساب نکرده است و در این صورت مشکلاتی برای کارفرما ایجادخواهد شد.
با توجه به حساسیت بالای موضوع دریافت رسید مربوط به تسویه حساب پایان کار از طرف کارفرما، برخورداری از دانش و اطلاعات اداری تا حد زیادی الزامی میباشد. به همین جهت در صورتی که به وکیل دسترسی ندارید، میتوانید از مشاورههای تخصصی تلفنی کارشناسان مجرب اداری استفاده نمایید.
مشاورههای اداری آنلاین یا تلفنی مزیت های فراوانی دارد که برخورداری از شرایط مناسب اطلاعات اداری امکان پذیر است.از طریق مشاوره اداری میتوان اطلاعات لازم در مورد شرایط قانونی تسویه حساب در خصوص اتمام قرارداد کار و دریافت رسیدهای پرداختی را کسب کرد. در واقع با کمترین هزینه و درکوتاهترین زمان ممکن میتوان از اطلاعات اداری لازم در این زمینه بهرهمند شد.
تسویه حساب با کارگران
زمانی که قرارداد کاری به اتمام رسیده و یا کارفرما و کارگر به هر دلیلی قصد ادامه همکاری با هم نداشته باشند، کارفرما موظف است با کارمند خود تسویه حساب نماید. هنگام تسویه حساب باید تمام بدهیهاپرداخت شود و کارمند یا کارگر برگه تسویه را امضا نمایند. اما گاهی اوقات افراد بدون دریافت حق و حقوق خود، اقدام به امضا کردن برگه تسویه میکنند. این کار یک کار غیر حرفهای بوده و میتواند برای کارگر مشکلاتی را ایجاد نماید.
تسویه حساب به چه صورت انجام میشود؟
تسویه حساب یکی از مراحل شغلی مهم برای هر نیروی کار است. زمانی که قرارداد کاری یافصل کاری به اتمام برسد، همکاری میان کارفرما و کارگر به اتمام رسیده و در صورت لزوم بایدمجددا برای عقدقرارداد کاری اقدام شود. در غیر این صورت شخص کارفرما موظف است با کارمندو کارگر خود، به شکل کامل تسویه حساب نماید.برای تسویه حساب باید یک برگه تسویه حساب در اختیار باشد و تمام اطلاعات و مشخصات درآن درج شده باشد. در این برگه باید زمان اشتغال کارگر، تعداد مرخصیهای دریافت شده ونشده، بدهکاری وبستانکاری کارگر و غیره مشخص باشد.
شکایت از کارفرما بعد از تسویه حساب چگونه است
با در نظر گرفتن تمام موارد، یک مبلغ نهایی مشخص شده و در این برگه درج میشود. مبلغ نهایی بایدمورد رضایت کارفرما و کارگر باشد تا برگه تسویه مورد امضا قرار بگیرد. با این که تسویه حساب امری ساده به نظر میرسد، اما این کار به سهولت انجام نشده و شامل بخشهای مختلفی است.
تسویه حساب عادی و تسویه حساب محضری
در تسویه حساب عادی، تمام مراحل تسویه به شکل عادی و بر روی کاغذ انجام میشود. در اقع تمام حقوق و مزایای کارگر به صورت عادی حساب شده و پرداخت نهایی به این شکل صورت میگیرد.
برگههای رد و بدل شده در تسویه عادی، به عنوان اسناد عادی شناخته میشوند.در صورتی که میان کارگر و کارفرما اختلافی به وجود بیاید، این اسناد سند محکمی برای کارفرما نیستند وشخص کارگر میتواند از طریق آنها ادعای خسارت کند. برای همین یک نوع تسویه دیگر به نام تسویه محضری وجود دارد.
وکیل برای شکایت از کارفرما بعد از تسویه حساب
در این تسویه، کارفرما اسناد محضری را ارائه کرده و امضاهای لازم را از کارگر دریافت میکند. بااین کارامکان شکایتهای آتی توسط کارگر از کارفرما از بین میرود. البته باید بدانید حتی باوجود انواع سندمحضری، شکایت کارگران امکان پذیر است و این افراد در صورت نیاز میتوانند ازکارفرما شکایت نمایند.
مواردی که در تسویه حساب باید مشخص شود
قرارداد کاری از هر نوعی که باشد (موقت یا دائمی)، در آن حق و حقوقی برای کارگر در نظر گرفته شده است. این حق و حقوق بر عهده کارفرما است و وظیفه دارد طبق قرارداد تمام حقوق کارگر را در موعدمقرر پرداخت نماید. حقوق کارگر تنها به دستمزد روزانه یا ماهانه محدود نمیشود؛ بلکه این شخص مستحق دریافت بن کارگری، حق مسکن، حق اولاد و حق خواروبارنیز میباشد.
علاوه بر این موارد، باید عیدی و پاداش سالانه نیز برای شخص کارگر در نظر گرفته شود. عیدی و پاداش یا همان سنوات، هر ساله مطابق با مصوبه وزارت کار تعیین میشوند. علاوه بر این، حق مرخصی نیز از دیگرحقوق کارگر است که کارگر میتواند از تمام آنها و یا تعدادی از آنهااستفاده نماید.
در صورتی که در پایان سال و هنگام تسویه حساب تعدادی مرخصی استفاده نشده وجودداشته باشد،کارفرما موظف است آنها را محاسبه کرده و با کارگر تسویه نماید. بنابراین تمام این موارد باید در برگه تسویه حساب درج شوند و به طور کامل به کارگر یا کارمند پرداخت شوند.
مراحل تسویه حساب با کارگر چگونه است؟
برای تسویه حساب نیاز به مدارک و اسناد مدون و کامل است. زمانی که موعد تسویه حساب کارگر سرمیرسد، کارفرما باید این اسناد را تکمیل کرده و به امضای خود و کارگر برساند. با امضاشدن برگه تسویه، در صورتی که کارگر قصد شکایت از کارفرما بابت عدم تسویه داشته باشد، کارفرما قادر است از این اسناد برای دفاع از خود استفاده نماید. حال برای انجام تسویه حساب،باید مراحلی طی شود که دراینجا به آنها اشاره میکنیم.
تسویه اداری: منظور از تسویه اداری این است که تمام خدمات و امکانات اداری که به شخص واگذار شده بوده است، در زمان تسویه به طور سالم به شرکت بازگردانده شود. این فرایند در قالب تسویه اداری صورت میگیرد و تمام امکاناتی که در گذشته در اختیار کارگر بوده است، به شرکت برگردانده میشود.
تسویه مالی: تسویه مالی که مهمترین نوع تسویه است، به فرایند پرداخت حق و حقوق کامل کارگر اشاره دارد. کارفرما باید طبق موارد اشاره شده در بخش قبلی، مبلغ نهایی و قابل پرداخت را در برگه تسویه حساب مشخص کند و در موعد مقرر به او پرداخت نماید. معمولا حساب کردن حق و حقوق کارگر و تعیین مبلغ تسویه، بر عهده شخص حسابدار و واحد مالی شرکت است. این افراد در قالب سند و با ذکر جزئیات، میزان حقوق قابل پرداخت به کارگر را مشخص میکنند. تسویه حساب مالی با کارگر، نباید به صورت نقدی انجام شود و باید از طریق حساب بانکی صورت گیرد. چرا که با وجود اسناد پرداخت بانکی، امکان هر سواستفادهای در آینده به صفر میرسد.
بیمه بیکاری: پس از تسویه حساب مالی و اداری، بیمه بیکاری باید مورد تعیین و تکلیف قرار بگیرد. در صورتی که پس از تسویه حساب کارگر وارد شرایط بیکاری شود، میتواند از بیمه مستمری دریافت کند؛ البته در صورتی که حداقل ۶ ماه خدمت کرده باشد.
رضایت نامه کاری: در صورتی که کارگر خواستار رضایت نامه کاری از کارفرما باشد، کارفرما باید یک برگه و سند رضایت نامه معتبر را در پایان مراحل تسویه به حساب به او بدهد. این برگه نشان میدهد که کارفرما از نحوه کار و عملکرد کارگر رضایت داشته است. شخص کارگر با وجود این برگه میتواند در پیدا کردن کار جدید بیشتر موفق شود.
بدیهی است زمانی باید برای امضای برگه تسویه حساب اقدام کنید که کارفرما یک چک به مبلغ درج شده در برگه تسویه به شما ارائه دهد. در واقع امضای برگه تسویه حساب، باید در صورت پرداخت مبلغ نهایی باشد. در غیر این صورت نباید برای امضای برگه تسویه حساب اقدام کرد.با امضای برگه تسویه حساب پیش از دریافت حق و حقوق، کارگر دچار مشکلاتی شده و بایدبرای شکایت از کارفرما اقدام نماید. پروسه شکایت از کارفرما بعد از تسویه حساب در این موردکمی دشوار است ومستلزم رفت و آمد زیادی میباشد.
نحوه شکایت از کارفرما بعد از تسویه حساب
بنابراین حتما پیش از امضا کردن برگه تسویه حساب، چک ارائه شده را به خوبی بررسی کرده وبه مبلغ درج شده و تاریخ پرداخت آن توجه نمایید. برای شکایت از کارفرما در صورت عدم پرداختی بعد از امضای برگه تسویه حساب، باید به شعبه بیمه گذار تامین اجتماعی خود مراجعه کرده و از این طریق شعبه ادار کار و امور اجتماعی مربوطه را پیدا نمایید.
توجه داشته باشید زمان تسویه حساب نباید خیلی طولانی باشد و باید ظرف مدت کوتاهی صورت گیرد. درواقع به محض اتمام قرارداد کاری یا لغو آن، باید برای تسویه حساب اقدام شود.
گام اول در احقاق حقوق و تنظیم یک شکایت موفق
اهمیت داشتن یک قرارداد جامع و کامل
مهمترین تجربهای که تمامی وکلای اداره کار به آن اذعان داشته و آن را زیر بنای پیروزی در هر دعوایی اعلان نموده اند، این است که معمولا اغلب مشکلات و اختلافات حوزه روابط کاری به دلیل نبود یک قراردادجامع کاری ایجاد میگردد.
برای جلوگیری از شکلگیری این اتفاق، لازم است قبل از استخدام و شروع به کار، با تنظیم دقیق یک قرارداد درست و دقیق، همه موضوعات مربوط به حوزه روابط کار شامل: حقوق و مزایا،ساعتهای کاری، مرخصی، محل کار، شرح مسئولیت، بیمه و در مجموع تمام نکات مهم که دریک قرارداد حرفهای در روابط کاری به آن نیاز است و احتمال بروز اختلاف نیز در آن قابل تصوراست را با کارفرما تعیین نمایید.
به علت شرایط بسیار ناگوار و بد اقتصادی کشور در سالهای اخیر، کارگران به اصرار کارفرمایان وبدون تنظیم قرارداد کتبی، کار خود را در کارگاه آغاز نموده و بسیاری از آن ها نیز بر این باورند که به علت نداشتن قرارداد، شاید دیگر نتوانند از کارفرمای متخلف شکایت کنند و به علت بی اطلاعی از قوانین معمولا از حق و حقوق کامل خود در طول فعالیت کاری محروم میشوند.
در جریان انجام کار نیز همچنان بر این باور غلط هستند که اگر از کارفرما تخلفی سربزند، از آن جایی که قرارداد کتبی ندارند، پس توانایی شکایت از کارفرما را نیز به دلیل نداشتن قرارداد کارندارند!
طبق نظر تمام وکلای حاذق در روابط کارگری، حتی در صورت نبود یا عدم تنظیم یک قرارداد کتبی، بازهم کارگر قادر است از کارفرما شکایت کرده و حقوق قانونی خود را با مراجعه به مراجع اداره کار دریافت نماید.البته در برخی مواقع نیز بسیاری از کارگران جوانمردی را در این عمل میدانند که باید سر توافقات خود با کارفرما بمانند و میگویند چون کافرما همه این موارد و موضوعات را قبل از شروع به کار، با آن ها طی کرده، جوانمردی و انصاف را در عدم پیگیری مواردذکر شده میبینند و شکایتی از کارفرما مطرح نمیکنند و هیچ گاه به دنبال زنده کردن سایر مزایای خود نمیروند که متاسفانه همین امر باعث تجری بسیاری از کارفرمایان و زمینهای برای سوء استفاده بیشتر از کارگران شدهاست.
بسیاری از وکلای با تجربه و حاذق در حوزه روابط کار چنین عنوان میدارند که چون هر کارگر یاکارمندی در ابتدای استخدام به راحتی تن به امضای هر قراردادی برای کسب روزی میدهد، پس طبق قانون نبایدهرنوع توافقی از سوی کارفرما با کارگران برخلاف قانون کار باشد.همچنین داشتن یک قرارداد کتبی ناقص، شرایط کارگر را سختتر خواهد کرد و معمولا اعتباری نخواهدداشت.
لذا وکلای با تجربه توصیه میکنند که حتما به این موضوع توجه داشته باشید که در قرارداد کار،موارد ذیل به صورت کامل رعایت شود تا در صورت بروز مشکل بتوان با اطمینان خاطر نسبت به طرح شکایت ازکارفرما اقدام نمود:
مشخص کردن دقیق حرفه و یا نوع کار و وظیفه کارگر در کارگاه
درج دقیق مرخصیها، تعطیلات و ساعات کاری
ذکر میزان حقوق، مزد پایه و تمام موارد مرتبط به آن
مشخص نمودن دقیق محل کار کارگر
مشخص نمودن مدت زمان کاری و اعتبار قرارداد
درج دقیق تاریخ عقد قرارداد کار با کارفرما
تعیین کلیه شرایط جزئی و خاص موجود در هر حرفه و شغل بر طبق قوانین کاری، عرف و فرهنگ رایج در کشور.
طرح شکایت از کارفرما حتی با وجود نبود قرارداد کار
نبود قراردادکتبی همیشه موجب ایجاد مشکلات متفاوت برای کارگر و کارفرما خواهد شد و به علت اهمیت این موضوع است که همواره وکلای با تجربه بر داشتن یک قرارداد کامل کار، تاکید دارند.
خوشبختانه در قانون ساز و کارهای مشخصی در نظر گرفته شده است و حتی اگر کارگر هیچ قراردادکار کتبی با کارفرما خود تنظیم نکره باشد، باز هم قادر خواهد بود در صورتی که حقوقی از ناحیه کارفرما دریافت نکند، شکایت خود را به مراجع رسیدگی اداره کار ارائه کند.
وکلای اداره کار که در این زمینه دارای تجربه هستند اعلام داشتهاند که بهترین راه برای احرازاین رابطه رامیتوان در ۲ حالت اثبات کرد:
ارائه پرینت بانکی به مرجع رسیدگی مربوط به واریز حقوق ماهیانه به حساب کارگر
جمعآوری ادله از طریق گرفتن استشهادیه محلی شاهدان یا تامین دلایل قضایی
البته طبق دیدگاه بسیاری از وکلای برجسته حوزه روابط کار، نبود قرارداد در این شرایط نیز برای کارفرما نیز به شدت مشکلآفرین است.
زیرا در این شرایط و بعد از اثبات رابط کاری بین طرفین، کارگر میتواند حقوق و مزایای خود را به شکل غیر واقعی بالا برده و در این حالت کارفرما هیچ راهی برای اثبات حقانیت خود ندارد.
۷ تجربه ارزشمند وکلای روابط کارگری در خصوص مراحل شکایت از کارفرما
برای شروع فرآیند شکایت از کارفرما، باید ابتدا مدارک اثبات وجود رابطه کاری را بررسی نمایید و آن ها را برای ارائه به مرجع رسیدگی آماده کنید. همانگونه که ذکر شد این مدارک ممکن است سوابق بیمه یا قرارداد کارگر باشد. اگر یک نسخه از قرارداد همراه شما باشد (حتی رونوشت قرارداد)، کار شما مقداری راحتتر است ولی اگر قراردادی ندارید، باید مشخص شود که بیمه شما در کدام شعبه سازمان تامین اجتماعی ثبت و احتمالا واریز شده است. و پس از آن برای ادامه مراحل شکایت از کارفرما باید به اداره کار محل وقوع کارگاه مراجعه کنید.
در ادامه باید از واحد ارجاع اداره کار، نامهای را خطاب به شعبه بیمهگذار خود گرفته و آن نامه را به کارگزاری بیمه تحویل دهید. شعبه بیمهگذار همه سوابق بیمهای شما را تحویلتان خواهد داد. با استفاده از سوابق بیمه رابطه کاری میان کارگر و کارفرما به راحتی ثابت خواهد شد.
در صورت نداشتن قرارداد یا بیمه، استشهاد شاهدان مدرک خوبی برای اثبات وجود این رابطه است. البته به گفته تعدادی از وکلا، اخیرا در ادارات کار توسل به شهادت شهود برای اثبات رابطه کاری کمرنگتر از قبل شده و البته برخلاف قانون، مراجع کار به این دلیل کمتر توجه دارند.
مراجعه کارگر یا وکیل او به اداره کار و تکمیل فرم دادخواست. کارگر باید خواسته خود را از مرجع رسیدگی کننده به دقت مشخص کنید.
در ادامه روند رسیدگی، مرجع رسیدگی کننده تلاش خواهد کرد که با میانجیگری بین طرفین صلح و سازش ایجاد کرده و ماجرا را با کسب رضایت کارگر فیصله دهد. لذا در مرحله اول نامهای برای سازش به طرفین دعوا ارسال خواهد کرد و به موجب آن هر دو طرف رابطه کاری باید در یک جلسه مصالحه در اداره کار حاضر شده و کارشناسان سعی خواهند کرد مشکل را بدون ایجاد شرایط پرتنشتر حل و فصل کنند.
جلسات سازش در اداره کار دو هفته پس از ارائه شکایت از کارفرما تشکیل میشود. شما باید این دعوتنامه را شخصاً به کارفرمای خود تحویل دهید و یا از مرجع رسیدگی بخواهید بدلیل اختلافات فیمابین این نامه را بهصورت مستقیم یا از طریق پست برای او ارسال گردد. اگر کارفرما در این جلسه شرکت نکند و یا با وجود حضور و تشکیل جلسه، مشکل ایجاد شده مرتفع نگردد، شکایت شما در هیات تشخیص و برابر با دفتر اوقات مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
معمولا دو هفته پس از تاریخ جلسه سازش، جلسه هیات تشخیص برگزار خواهد شد. در این جلسه است که کارگر باید با تمام توان کلیه مدارک، دلایل و شواهد موجود خود را ارائه نماید و کارشناسان بعد از بررسی کامل این مدارک، رأی خود را صادر میکنند و آن رای به طرفین ابلاغ میشود. اگر طرفین شکایت، رای صادره شده از هیات تشخیص را قبول داشته باشند و آن را قبول نمایند، فرایند شکایت در اینجا به پایان خواهد رسید، اما اگر یکی از آنها به حکم صادر شده اعتراض کند، یک جلسه دیگر به نام جلسه هیات حل اختلاف مجددا تشکیل و موضوع اعتراض طرفین بررسی میگردد. این جلسه در واقع آخرین جلسهای خواهد بود که در اداره کار برگزار میگردد و در صوت عدم پذیرش رای از سوی یکی از طرفین، شکایت باید به مراجع قضایی که همان دیوان عدالت اداری است فرستاده شود. در جلسه هیات حل اختلاف نیز بار دیگر از طرفین دعوت به عمل میآید و دلایل و مدارک خود را برای بار آخر ارائه خواهند کرد. با عنایت به این مدارک، کارشناسان بررسیهای نهایی خود را انجام داده و بعد از آن، رای نهایی خود را صادر میکنند.
تجربه وکلای مراجع اداره کار در تنظیم شکایت آنلاین از طریق سامانه الکترونیک روابط کار
اخیرا طرح شکایت از کارفرما از طریق سامانه الکترونیک روابط کار نیز امکان پذیر گردیده است، دراین بخش تجربیات یکی از وکلای اداره کار را جهت تنظیم شکایت از کارفرما در این سامانه رابازگو خواهیم نمود.
در اولین قدم از مراحل و نحوه شکایت از کارفرما بابت حقوق و مزایا، باید نسبت به ثبت نام در سامانه جامع روابط کار اقدام نمود. این ثبت نام نیاز به پرداخت مبلغی بابت احراز هویت و همچنین ارائه کارت ملی و داشتن شماره همراه به نام خود شخص، دارد و از طریق دفاتر پیشخوان دولت در سطح شهر نیز قابل انجام خواهد بود. پس از ثبت نام در سامانه و احراز هویت، یک کد کاربری و رمز عبور، جهت ورود به سامانه، به فرد متقاضی داده خواهد شد.
برای ورود به سایت اداره کار، عبارت سامانه جامع روابط کار را جستجو نمایید، بعد از بالا آمدن صفحه سامانه جامع روابط کار، نام کاربری و رمز عبور خود را در کادر مربوطه درج کنید. اگر از قبل، در این سامانه عضو نشدهاید و احراز هویت نکردهاید، با انتخاب گزینه ایجاد حساب، اقدام به ایجاد حساب کاربری خود کنید و جهت ثبت دادخواست، گزینه پنجره خدمات را انتخاب کنید تا به مرحله بعد وارد شوید.
پس از انتخاب پنجره خدمات، از پوشه اداره کل روابط کار، گزینه ثبت دادخواست بدوی را انتخاب نموده و شکایت خود از کارفرما، بابت دستمزد معوقه را ثبت نمایید. البته تنظیم یک دادخواست خوب نیاز به کسب مشاوره لازم با یک مشاور یا وکیل توانمند در حوزه روابط کار دارد.
پس از ثبت دادخواست، مراتب، از طریق پیامک، به کارگر و کارفرما اطلاع رسانی خواهد شد و جهت مشاهده وقت رسیدگی، باید به سامانه جامع روابط کار، مراجعه شود. در خصوص عدم پرداخت حق بیمه کارگر توسط کارفرما نیز می توان به همین شیوه، اقدام به ثبت شکایت نمود.
در مجموع به طرفین قراردادهای استخدامی یعنی کلیه کارگران و کارفرمایان توصیه میگردد که تنظیم شکایت را برعهده یک وکیل یا کارشناس اداری مجرب قرار دهند تا مسیر طرح دعوا و شکایت به بهترین شکل ممکن دنبال گردد و علاوه بر آسودگی خاطر طرفین، در آینده حقوق قانونی آن ها پایمال نگردد.
مهلت قانونی شکایت از کارفرما
مهلت طرح شکایت از کارفرما با توجه به نوع شکایت مشخص میگردد. مثلا برای شکایت در خصوص اخراج، تنها ۳۰ روز فرصت برای طرح آن وجود خواهد داشت.
اما پیگیری موارد دیگر مثل حقوق معوقه، نپرداختن مزایا و یا رد نکردن بیمه، هیچ محدودیت زمانی درقانون برای آن در نظر گرفته نشده است.
در واقع حتی پس از فوت کارگر نیز، وارثان قانونی او قادر خواهند بود شکایت خود را در این خصوص ثبت کرده و به دنبال احقاق حق کارگر باشند.
این توصیه و تجربه ما را در روابط کاری حتما جدی بگیرید:
قانون کار برای حمایت از کارگران ایجاد شده و تمام تلاش سازمانهای مختلف این است که کارگران از حداقل حقوق خود برخودار گردند.در صورت عدم تسویه حساب کارگر بهصورت کامل و درست، اخراج پیش از موعد اتمام قرارداد کار، عدم پرداخت حداقل حقوق و مزایا و موارد دیگر، کارگر میتواند به شکایت از کافرما بپردازد.
به همین دلیل در صورت عدم دریافت حق و حقوق قانونی خود، میتوانید به مراجع معتبرمراجعه کرده و حقوق خود را پیگیری کنید.
نکته مهم این است که پیش از شروع دوره کاری خود، حتما یک قرارداد کتبی امضا کرده ونسخهای از آن را در اختیار داشته باشید.هر چند بدون داشتن قرارداد کتبی نیز میتوانید برای احقاق حقوق خود راه شکایت از کارفرما راپیش بگیرید و با استفاده از سایر مدارک، وجود رابطه کاری را اثبات کنید. در هر صورت باید به شما این اطمینان را بدهیم که قانون پشتیبان شما بوده و تمام تلاش سازمانهای مختلف در راستای راحتی بیشتر شما است.
زمانبر بودن طرح دعوا در دعاوی کارگری
در صورت اثبات ادعاهای انتصابی در جریان پرونده های اداره کار، میتوان گفت که طرح دعوا درمسایل مربوط به روابط کارگر و کارفرما نیز کمی زمان بر است و با عنایت به مراحل مختلف رسیدگی به این دعاوی از جمله مرحله هیات تشخیص، هیات حلاختلاف و احیانا مرحله تجدیدنظر در دیوان عدالت اداری، میتوان گفت که تخمین زمان شروع و خاتمه طرح شکایت به هیچ عنوان قابل پیش بینی دقیق نیست ورسیدگی به دلایل کارگران و کارفرمایان، احتمال زمان بر شدن آن را افزایش میدهد. بنابراین نمیتوان زمان مشخصی را بیان کرد.
البته متخصصین این حوزه، با تجربه ای که در پیگیری و انجام پروندههای مختلف کسب نمودهاند،میتوانندبهترین و سریع ترین مسیر را برای شما انتخاب نمایند.
مزایای استفاده از خدمات وکلای اداره کار در تنظیم شکایت از کارفرما
وکلا و مشاوران حوزه روابط کارگری افراد با تجربهای هستند که در زمینه مسائل و موضوعات و قوانین کار،دارای بینش، تخصص و آگاهی کاملی بوده و می توانند در رسیدگی به تمامی پروندههای مربوط به این حوزه، خصوصا موضوعات اشاره شده در تنظیم شکایت از کارفرما، گره گشای موکل خود باشند.
دیدگاه و نگاه یک وکیل با تجربه به یک قرارداد کار با نگاه یک کارگر یا کارفرما بسیار متفاوت است.قرارداد یا حتی شکواییهای که شاید از نظر شما تمام جوانب احتیاطی در آن لحاظ شده باشد،بعد از مطالعه آن توسط یک وکیل یا مشاور حاذق در امور استخدامی و روابط کارگری، بعضاممکن است دستخوش تغییرات بنیادین گردد .