حق فسخ در قراردادهای کار بدین معناست که هریک از طرفین قرارداد کار اعم از کارگر و کارفرما اجازه برهم زدن قراردادکار منعقده را داشته باشند. حق فسخ در قراردادهای موقت یا کار معین با حق فسخ درقراردادهای کار دایم متفاوت است.قانون گذار حق فسخ را در قراردادهای موقت یا کار معین برای هر دو طرف قرارداد کار، ممنوع اعلام کرده است اما در قراردادهای دایم کار،کارگرمی تواند در صورت تمایل از کار خویش کناره گیری نماید.
قطع همکاری با پرسنل املاک
فسخ قرارداد کار توسط هر یک از کارگر و کارفرما چگونه است؟
حق فسخ به معنای اختیار بر هم زدن معامله، (قرارداد) است. یعنی یکی از طرفین مجاز باشد که به صورت یک طرفه قرارداد را ملغی کند و از بین ببرد.
قراردادهای کار ممکن است قراردادهای موقت یا جهت کار معین باشد و یا قرارداد کار دائم باشد که در هرکدام از این نوع از قراردادها حق فسخ متفاوت می باشد که در ادامه هر کدام به اختصار مورد بررسی قرار می گیرد.
حق فسخ در قراردادهای کار
فسخ قرارداد کار دائم ،توسط کارگر و کارفرما
فسخ قرارداد کار دائم توسط کارگر در قراردادهای کار دایم به توجه به بند( و) ماده ۲۱ قانون کار، مجاز اعلام شده است. در این بند مقرر شده است که کارگر در قراردادهای کار دائم می تواند در صورتی که تمایل به قطع همکاری داشته باشد از کار خویش با رعایت قانون کار استعفا دهد.
به عبارت دیگر از عبارت استعفا در ماده ۲۵ قانون کار ،این چنین استنباط می گردد که استعفای کارگر در این ماده، از طرق خاتمه قرارداد کار محسوب شده است و منعی ندارد این امرناظر به قرارداد کار دایم می باشد. درحالی که در قراردادهای موقت، استعفا کارگر بایستی از سوی کارفرما مورد پذیرش واقع شود، تا قرارداد کار منحل شود.
نکته حائز اهمیت….
قرارداد کار دایم نسبت به کارفرما لازم و نسبت به کارگر، جایز می باشد.
فسخ قرارداد کارموقت یا کار معین،توسط کارگر و کارفرما
قانون گذار در قانون مدنی این حق را در برخی از عقود برای هریک از طرفین قرار داده است اما در موردقراردادهای کار در ماده ۲۵ قانون کار صراحتا اجازه فسخ قرارداد را ازهر دو طرف قرارداد منع کرده است.در مورد حق فسخ در قراردادهای موقت یا کار معین ، قانون گذار در ماده مزبور چنین آورده است:
“هرگاه قرارداد کار برای مدت موقت و یا برای انجام کار معین ، منعقد شده باشد ، هیچ یک از طرفین به تنهایی حق فسخ آن را ندارد.”
هرگاه قراردادی بین دو فرد منعقد شود چه برای مدت معین و چه کار معین هریک از طرفین مختار هستندمدت را مشخص نمایند یا شروطی را که خلاف قانون و شرع نباشد را در قرارداد خود ذکر نمایند. اما شرط اینکه هرکدام بتوانند به صورت یک طرفه قرارداد را فسخ کنند خلاف قانون است.
البته لازم به ذکر است….
قانون گذار در قانون کار مواردی را عنوان کرده است که هر کدام از کارگر و کارفرما می توانند با استفاده ازآن ها از کار کناره گیری نمایند. اما این موارد جز گونه هایی نیست که کارگر و کارفرما با موافقت و رضایت خودشان به این امر اقدام نمایند بلکه این اجازه از طرف قانون به افراد اعطا شده است.
درچه صورتی امکان فسخ قرارداد کارموقت یا کار معین وجود دارد؟
دوره های آزمایشی کار: در این مواقع کارگر و کارفرما توافق می نمایند که یک دوره ای را به عنوان آزمایشی به کار مشغول باشند که برای کارگران ماهر، دوره ۳ ماهه و برای کارگران نیمه ماهر ،۱ماهه است. در این مدت هریک از کارگر و کارفرما می توانند کار و کارگر را محک بزنند که آیا با روحیات و آنچه در طلبش بوده اند هماهنگی دارد یا خیر. در نهایت، اگر با آنچه کارگر و یا کارفرما انتظارش را داشتند، هماهنگ نباشد هر کدام از کارگر و کارفرما می توانند رابطه کاری را خاتمه دهند.
البته با این تفاوت که چنانچه….
قطع همکاری در اثنای مدت و از طرف کارفرما باشد ،کارفرما ملزم به پرداخت همه حق و حقوق دوره کارگر است.
قطع همکاری به درخواست کارگر باشد، کارگرفقط مستحق دریافت میزان کار خود است.
قصور در انجام آیین نامه های انضباطی کارگاه: چنانچه کارگری در انجام وظایف محوله خود قصور کند
و یا از آئین نامه های انضباطی کارگاه تخطی کند کارفرما می تواند با پرداخت حق سنوات به وی