قرارداد کار ساعتی از انواع قرارداد کار محسوب می‌شود. مطابق با قانون کار، امکان تنظیم این قرارداد وجود دارد و مسلم است که برای تنظیم آن باید از این قانون تبعیت شود. نام دیگر این قرارداد، قرارداد حق الزحمه ساعتی یا قرارداد کارمزد ساعتی است. برخی از قراردادهای کار ساعتی به صورت روزمزد نیز تنظیم می‌شوند اما این مساله به این معنی نخواهد بود که از ضوابط قانون کار تبعیت نمی‌کنند. به طور کلی باید به این مساله اشاره کرد که تمام قراردادهایی که به نوعی دارای روابط کارگری و کارفرمایی باشند، تابع قانون کار هستند و نمی‌توان مغایر با این قانون درباره آن‌ها توافق کرد. بنابراین، اگر تمایل دارید به صورت ساعتی و در چهارچوب روابط کارگری و کارفرمایی با شخصی قرارداد امضا کنید، این قرارداد برای شما مناسب خواهد بود.
نکته: گاهی در عرف مشاهده می‌شود که به شیوه خاصی از قراردادهای شراکت، قرارداد درصدی یا قرارداد کار درصدی می‌گویند. درباره این اصطلاح که در عرف مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ باید بگوییم که نوع روابط میان طرفین، ماهیت قرارداد آن‌ها را مشخص می‌کند. اگر در حقیقت یک همکاری بر مبنای شراکت را در نظر دارید، قرارداد میان شما نیز باید یکی از انواع قرارداد مشارکت مدنی باشد و از قانون مدنی تبعیت کند اما اگر به هر طریقی منظور شما از کار درصدی، شرایطی است که روابط کارگری و کارفرمایی ایجاد شود، الزاما باید به قانون کار و قانون تامین اجتماعی توجه داشته باشید.
مبنا این مقاله، قراردادی است که بر پایه قانون کار میان کارفرما و پرسنل او امضا می‌شود. در این نوشته شما را با مهمترین نکات این نوع از قرارداد آشنا می‌کنیم. با مبنا مشاور همراه باشید.
قرارداد کار ساعتی چیست؟
قرارداد کار ساعتی قراردادی است که برای ساعات مشخص و محدود میان کارفرما و کارپذیر تنظیم می‌شود. این ساعات کار، معمولا از حداقل ساعت کار مذکور در قانون کار (۴۴ ساعت در هفته) کمتر است.
به عبارت دیگر، این قرارداد به عنوان یک قرارداد کار موقت شناخته می‌شود و متنی است که کارگر و کارفرما تنظیم می‌کنند و مطابق با آن، کارگر در مقابل کار ساعتی و با محاسبه تعداد ساعت‌های انجام کار، حقوق و مزایا دریافت می‌کند. این نوع از قرارداد کار، در مواردی که کارگر به صورت پاره وقت کار می‌کند نیز کاربرد دارد. در این نوع از قرارداد، حق الزحمه ساعتی پرداخت می‌شود .
نکات بهترین قرارداد کار ساعتی
برای تنظیم یک قرارداد کار، باید قواعد و شرایط قانونی موجود در قانون مدنی ، قانون کار و قانون تامین اجتماعی رعایت شود. مهمترین نکات قانونی این نوع از قرارداد را در ادامه بیان می‌کنم:
یک) مشخصات طرفین
مانند هر قرارداد دیگری، در قرارداد کار حق الزحمه ساعتی نیز، درج مشخصات کامل کارفرما و کارگر ضروری است. کارگر باید مشخصات کامل نام و نام خانوادگی، شماره ملی، نشانی، تلفن، تاریخ تولد، وضعیت تأهل، وضعیت نظام وظیفه، تعداد فرزندان و مدرک تحصیلی خود را در متن قرارداد بنویسد.
کارفرما نیز، مشخصات شناسایی خود را در قرارداد درج می‌کند.
دو) مدت اعتبار قرارداد و همکاری طرفین
در قرارداد کار ساعتی، ضمن نوشتن میزان ساعات کاری کارگر، کل مدت قرارداد و تاریخ امضای آن را بنویسید. مبنای تاریخ شروع به کار کارگر، تاریخ نوشته شده در متن قرارداد است. شما می‌توانید ساعات کار نیروی کار را به صورت روزانه و با ذکر جزئیات دقیق آن تعیین کنید.
سه) موضوع قرارداد کار ساعتی
باید در متن قرارداد، نوع کاری که کارگر یا کارمند موظف به انجام آن است مشخص شود. قرارداد کار مانند هر قرارداد دیگری، نیاز به موضوع دارد و در قرارداد کار ساعتی، نام کار به عنوان موضوع آن نوشته می‌شود. بخش تعهدات کارگر بر اساس نوع کار مذکور در این بخش تکمیل خواهد شد.
چهار) ساعت کار
باید ساعت کاری کارمند یا کارگر مشخص شود.
در این مورد حتماً باید حداقل‌های قانون کار را رعایت کرد. مطابق با قانون کار، حداکثر مدت کار روزانه، ۷ ساعت و ۲۰ دقیقه است. البته در برخی موارد، طرف‌های قرارداد می‌توانند برای ساعت کاری توافق دیگری کنند و در برخی از روز‌ها کمتر و در برخی از روز‌ها بیشتر از هشت ساعت کار شود. اما مدت کار هفتگی از ۴۴ ساعت بیشتر نخواهد بود.
میزان حقوقی که کارفرما موظف به پرداخت آن است بر مبنای میزان ساعات کار مشخص می‌شود.
پنج) محل انجام کار
محل انجام کار در قرارداد مشخص شود. همچنین در مورد امکان جابجایی کارگر یا کارمند به شهر دیگر نیز به توافق برسید و در متن قرارداد نوشته شود.
شش) دستمزد و سایر حقوق
در این قرارداد، حق الزحمه متناسب با میزان ساعات کار کارگر یا کارفرما تعیین می‌شود.
نکته مهم آن است که حتی اگر قرارداد کاری به صورت پاره وقت و ساعتی نیز باشد، دستمزد کارگر و کارمند از حداقل حقوق اداره کار کمتر نیست. سابقه کار، حق اولاد، حق مسکن و سایر حقوق و مزایا نیز متناسب با میزان ساعات کار تعیین و پرداخت می‌شود.
هر سال، وزارت کار و رفاه اجتماعی حداقل حقوق و مزایا را مشخص می‌کند.
هفت) وضعیت تعطیلات و مرخصی
با توجه به الزامی بودن قواعد قانون کار، باید حداقل‌های مرخصی قانون کار را رعایت کرد.
مطابق با قانون کار، روز جمعه به عنوان روز تعطیل هفتگی با مزد است و تعطیلات رسمی نیز مطابق با تعطیلات رسمی اعلام شده از سوی دولت است.
در خصوص مرخصی‌های استحقاقی، استعلاجی و غیره، مطابق با قانون کار عمل می‌شود.
هشت) تعداد نسخه‌های قرارداد
قرارداد کار در چهار نسخه تهیه می‌شود. دو نسخه از قرارداد کار ساعتی برای تشکل کارگری و ادارۀ کار و رفاه اجتماعی ارسال می‌شود و یک نسخۀ آن متعلق به کارگر است و نسخۀ دیگر، نزد کارفرما باقی می‌ماند.
قرارداد کار ساعتی بدون بیمه امکان دارد؟
قرارداد کار ساعتی بدون بیمه قانونی نیست. زیرا قانون کار و قانون تامین اجتماعی از قوانین الزامی است. کارگر و کارفرما حتی اگر خلاف این قوانین توافق کنند، توافق آن‌ها اعتبار قانونی ندارد.
ماده ۱۴۸ قانون کار در این مورد بیان می‌کند:
«کارفرمایان کارگاه‌های مشمول این قانون مکلفند بر اساس قانون تامین اجتماعی، نسبت به بیمه نمودن کارگران واحد خود اقدام نمایند.»
بنابراین تمامی قراردادهای کار ساعتی با بیمه است.
