تنظیم قرارداد استخدام
محتوای قرارداد کاری
2022-04-23وکیل کار
2022-04-23نمونه قرارداد استخدام یا قرارداد کار و شرایط قرارداد استخدام یکی از رایج‌ترین سوالات و درخواست‌های اداری است که در مورد شروع به کار و ادامۀ آن وجود دارد.در ادامه، این نوع از قرارداد را توضیح می‌دهیم و یک قرارداد کار موقت را در اختیار شماقرار خواهیم داد.لازم به ذکر است که این نکات در خصوص انواع استخدام مانندقرارداد استخدام منشی و اکثر مشاغل دیگر مشابه است و تفاوت چندانی ندارد. نکته مهم دیگر این است که این قرارداد با سایر قراردادها، تفاوت اساسی دارد و اصولا غیرقابل توافق محسوب می‌شود .
تنظیم قرارداد استخدام
تفاوت نمونه قرارداد استخدام با دیگر قراردادها
معمولاً پس از آن که مصاحبۀ استخدام به پایان می‌رسد و توافقی میان کارگر و کارفرماایجاد می‌شود و کارفرما تصمیم به استخدام شخص مصاحبه شونده می‌گیرد، نوبت به نوشتن شرایط قرارداد استخدام وایجاد یک توافق منسجم قانونی و اداری می‌رسد. این توافق نامه در قالب قرارداد کار زیر نظر قانون کارو سایر قوانین مرتبط تنظیم وامضاء می‌شود.
بخش زیادی از متن قرارداد استخدام قابل توافق نیست. به عبارت دیگر، قانون گذار قبلاشرایط این قراردادرا تعیین کرده و اجازه توافق برخلاف این شرایط را به طرفین نداده است. تفاوت بارز این قرارداد با سایرقراردادها، همین نکته مهم است. به همین دلیل،به قانون کار، قانون آمره (دستوری) گفته می‌شود.بنابراین شما در خصوص توافق برخلاف بخش بزرگی از مفاد قرارداد کار آزاد و مجاز نیستید و بایدچارچوب‌های قانونی موجود در قانون کار و قانون تامین اجتماعی را رعایت کنید.
وضعیت بیمه تامین اجتماعی و قانون کار برای نمونه قرارداد استخدام
کلیه کارفرمایان مشمول قانون کار جمهوری اسلامی ایران موظف هستند بر اساس قانون تامین اجتماعی و ماده ۱۴۸ قانون کار، کارگران تحت نظر خود را بیمه کنند. درصورت کوتاهی در این خصوص، با توجه به مادۀ ۱۸۳ قانون کار با آنها برخوردمی‌شود. این برخورد، جریمۀ نقدی معادل دو تا ده برابر حق بیمه کارگر است.
حوادث ناشی از کار
در صورتی که کارگر در واحدهای صنفی، تولیدی، کشاورزی، ساختمانی، خدماتی،تجاری، ترابری و اماکن عمومی دچار حادثه و صدمه شود می‌تواند با طرح شکایت یاتقدیم دادخواست حسب مورد در دادسرا یا دادگاه منطقه محل حادثه اقدام به طرح دعوا نماید. پس از بررسی مقام قضایی در این خصوص، نیروی انتظامی محل، به منظور تشکیل پرونده و ارجاع نامه به دایرۀ بازرسی ادارۀ کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی و همچنین به منظور بررسی چگونگی وقوع صدمه، تحقیقات لازم را انجام می‌دهد.ضمن آنکه نظر پزشکی قانونی نیز در این خصوص گرفته می‌شود.
بازرسان اداره کار معمولاً پس از مراجعه به محل وقوع حادثه اقدامات زیر را انجام می‌دهند:
بررسی محل حادثه
شنیدن شهادت شهود
شنیدن اظهارات کارگر و کارفرما
سپس یافته‌های خود را به نیروی انتظامی محل ارسال میکنند و پرونده از آن جا به مرجع قضایی ارسال می‌شود.
فوق العاده نوبت کاری در نمونه قرارداد استخدام
در شرایط کاری میان کارگر و کارفرما اینگونه ذکر شده است:
اگر نوبت کار کارگر در صبح و عصر باشد، ۱۰ درصد حقوق ماهانه خود را علاوه بر حقوق عادی، به عنوان فوق العاده نوبت کاری دریافت میکند.
در صورتی که نوبت کار کارگر در صبح و شب یا عصر و شب واقع گردد ۲۲٫۵ درصد حقوق ماهانه خود را علاوه بر حقوق عادی دریافت خواهد کرد که این میزان به عنوان حقوق فوق العاده است.
نوبت کار | فوق العاده نوبت کاری |
صبح و عصر | حقوق عادی + ۱۰ درصد حقوق ماهیانه |
صبح و شب | حقوق عادی + ۲۲٫۵ درصد حقوق ماهیانه |
عصر و شب | حقوق عادی + ۲۲٫۵ درصد حقوق ماهیانه |
مرخصی زایمان
برای کارگران زنی که فرزند شیرخوار دارند، در صورتی که زایمان یک فرزند یا دو قلو باشد شش ماه وچنانچه زایمان سه قلو یا بیشتر باشد یکسال مرخصی زایمان تعلق می‌گیرد. در خصوص کارگران زنی که به هر دلیلی فرزند خود را شیر نمی‌دهندمرخصی زایمان ۹۰ روز و چنانچه زایمان دو قلو یا بیشتر باشد۱۰۴ روز مرخصی خواهند داشت. لازم به ذکر است که مرخصی زایمان تا فرزند سوم کارگر به ایشان داده خواهد شد و از این مرخصی برای فرزندان بیشتر استفاده نمی‌شود. در نتیجه در این حالت، مرخصی زن ازمرخصی استحقاقی محاسبه و کسر می‌شود.
مطابق با ماده ۷۸ قانون کار در کارگاه‌هایی که مستخدمین زن دارند، کارفرما وظیفه دارد به زن‌های شیردهنده تا پایان دو سالگی فرزند آن ها، پس از هر سه ساعت، نیم ساعت فرصت به منظور شیر دادن به فرزند بدهد. ضمن آن که این فرصت جزء ساعات کار آنان محسوب می‌شود. کارفرما مکلف است متناسب با تعداد فرزندان و متناسب سن آنها، مراکز مربوط به نگهداری کودکان مانند مهد کودک ایجاد کند.
پاداش بازنشستگی در نمونه قرارداد استخدام
پاداش بازنشستگی از قرار سالی یک ماه آخرین حقوق کارگر است و صرفا در زمان بازنشستگی کارگر،کارفرما موظف به پرداخت آن خواهد بود.
اضافه کاری
مطابق تبصرۀ مادۀ ۵۰ قانون کار، هر کارگر می‌تواند روزانه ۴ ساعت اضافه کار انجام دهد. جزئیات اضافه کاری با توافق کارگر و کارفرما تعیین می‌شود. لازم به ذکر است که میزان فوق العاده اضافه کار، به میزان ۴۰ درصد اضافه بر مزد هر ساعت کار عادی است.
وام مسکن و سایر تسهیلات
در صورتی که مستخدمین، متقاضی وام ساخت مسکن یا تکمیل آن باشند یا به منظور رفع سایر نیاز‌های ضروری و تحصیلی مساعدت درخواست کنند و آن مساعدت‌ها تابع قانون کار و تامین اجتماعی باشد، باید به سازمان تامین اجتماعی و بانک رفاه کارگران مراجعه کنند.
عیدی و پاداش در نمونه قرارداد استخدام
مطابق مصوبه مجلس شورای اسلامی، پاداش و عیدی کارگرانی که دوازده ماه تمام مشغول به کارباشند معادل ۲ ماه آخر حقوق خواهد بود. مشروط به این که از سقف ۹۰ برابر حقوق روزانه بیشتر نشود.ضمن آنکه عیدی کارگران با کمتر از ۱۲ ماه سابقه کار، متناسب با ماه‌های کارکرد ایشان پرداخت می‌شود.
شرایط فسخ نمونه قرارداد استخدام
مطابق ماده ۲۱ قانون کار، قرارداد کار با یکی از شرایط زیر به پایان می‌رسد:
فوت کارگر
بازنشستگی یا از کارافتادگی کارگر
استعفای کارگر
اخراج کارگر
اگر کارگری بخواهد استعفا بدهد موظف است استعفای کتبی خود را از یک ماه قبل به کارفرما تحویل دهد.اگر این کار را حداکثر ظرف مدت ۱۵ روز انجام نداد، استعفای او منتفی است.در رابطه با اخراج کارگرنکته مهم و اولیه، موجه بودن این کار است که مراتب خود رادارد. از جمله این مراتب، تذکرات کتبی و تشکیل کمیته انظباطی است .پس از موجه بودن اخراج کارگر، کارفرما حق دارد علاوه بر مطالبات و حقوق عقب افتاده به نسبت هر سال سابقه کار معادل یک ماه آخرین حقوق کارگر را به عنوان حق سنوات به اوپرداخت کند و قرارداد فسخ شود.متقابلا کارگر نمی‌تواند در میانه اجرای قرارداد از انجام وظایف خودکوتاهی و محل کاررا ترک کند. در چنین حالتی، کارفرما می‌تواند کلیه خساراتی را که در نتیجه ترک کارتوسط کارگر به ایشان وارد شده است را به استناد قوانینی مانند قانون مسئولیت مدنی مطالبه کند.قرارداد کار موقت یا قرارداد کار با مدت معین و نکات آن، از مهمترین مسائل حوزه روابط کارگری و کارفرمایی است. تلاش می‌کنیم که با زبانی ساده، مهمترین نکات تنظیم قرارداد کار موقت یا تنظیم قرارداد مدت معین را بیان کنیم. البته ما در نوشته‌ای دیگر در مورد همه شرایط استخدام در قانون کارمطالب اساسی را با شما تبادل کردیم. ضمن اینکه در یک نوشته دیگر، در مورد حق بیمه کارگر و حق بیمه کارفرما نکات مهمی را مطرح کردیم.
در این نوشته خواهیم گفت که قرارداد کار موقت چیست از طرف دیگر، شرایط بهترین قرارداد کار معین رامرور می‌کنیم. با مبنا مشاورهمراه باشید.
قرارداد کار موقت چیست (قرارداد مدت معین)
قرارداد کار موقت نوعی قرارداد مدت معین است که تاریخ شروع و پایان آن از همان ابتدا و در زمان امضای قرارداد تعیین می‌شود و در تمام مدت قرارداد نیز کارفرما حق ندارد جز در مواردی خاص، قرارداد کاری رافسخ کند. وقتی می‌خواهیم به استخدام کسی در بیاییم یا کسی را استخدام کنیم و از طرفی، کاری که قرار است توسط ایشان انجام شود یک کار موقت مثل نقاشی کردن یک ساختمان خاص یا اجرای دکوراسیون داخلی یک واحد آپارتمان است بهترین کار، نوشتن قرارداد کار موقت یا نمونه قرارداد کار معین می‌باشد. ضمن اینکه، گاهی برای اضافه کردن نیروی کارجدید به شرکت خود، می‌توانیم از قرارداد کارموقت با مدت معین استفاده کنیم.
قرارداد استخدام موقت
اگر کارفرما هستید و قصد دارید به‌صورت موقت، کسی را استخدام کنید یا کارمند و کارگر هستید و می‌خواهید در یک شرکت یا کارگاه، به صورت غیردائمی، کار کنید، قرارداد مناسب شما، قرارداد استخدام موقت است.
قرارداد استخدام موقت همان قرارداد کاری غیردائمی است که در بالا به آن اشاره کردیم. پس هردو به یک معنی می‌باشد و هردو قرارداد، تابع قانون کار است.
در تنظیم قرارداد کار موقت به چه نکاتی توجه کنیم تا بهترین قرارداد کار را بنویسیم؟
در ادامه، مهمترین نکات قرارداد استخدام موقت را بررسی می‌کنیم. این نکات حتی در یک نمونه قراردادساده کار نیز، باید رعایت شود. این شرایط، از مشخصات طرفین قرارداد آغاز می‌شود و تا تعدادنسخه‌های آن، ادامه خواهد داشت.
اول) مشخصات طرفین در قرارداد کار موقت با مدت معین قید شود.
البته در مورد مشخصات کارفرما نکته خاصی وجود ندارد و همان مشخصات معمولی مثل نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، نشانی و تلفن درج می‌شود.
اما سوال مهم و اساسی در مورد مشخصات طرفین قرارداد کار موقت این است که:در زمان تنظیم قرارداد کار موقت، از کارپذیر ( کارمندی ، کارگری ) چه مشخصاتی درخواست کنیم؟در پاسخ به سوال بالا باید گفت که موارد زیر حتماً در قسمت مشخصات کارمند قید شود:
تاریخ تولد؛
مجرد یا متاهل بودن؛
وضعیت نظام وظیفه؛
تعداد فرزند؛
نوع مدرک تحصیلی؛
در کنار مشخصات شناسایی مثل نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، نشانی و تلفن.
دوم) مدت قرارداد در زمان تنظیم قرارداد کار موقت مشخص شود.
چون هدف شما از تنظیم قرارداد کار موقت یا تنظیم قرارداد کار با مدت معین آن است که به صورت موقتی در جایی فعالیت کنید یا کسی را به صورت غیر دائمی استخدام کنید؛ پس لازم است که تاریخ شروع و تاریخ پایان قرارداد دقیقاً قید شود. لطفاً این نکته مهم را فراموش نکنید.
سوم) موضوع کار در زمان تنظیم نمونه قرارداد کار موقت به طور دقیق تعیین شود.
برای چه کاری اقدام به تنظیم قرارداد کار موقت کرده‌اید؟ می خواهید برای کارفرما چه کاری را انجام دهیدیا اگر شما کارفرما هستید، دقیقاً چه کاری را از کارپذیر انتظار دارید؟ لطفا به طور روشن و بدون ابهام نوع کار را در زمان تنظیم قرارداد کار موقت یا تنظیم قرارداد کار با مدت معین مشخص کنید. اگر جملات کلی وپر از ابهام در مورد نوع کار و موضوع آن در متن قرارداد به کار رفته‌است از امضای آن خودداری کنید. ضمن اینکه ابهام بی حد و اندازه در این مورد، باعث می‌شود که قانون گذار نیز، چنین قراردادی را باطل بداند.بنابراین اگر بنا به هر دلیلی مجبور به رفع اختلاف از طریق مراجعه به اداره کار شوید؛ قاضی ممکن است به نفع شما رای ندهد و محکوم گردید.
چهارم) ساعات کار قرارداد کار موقت به طور مفصل بیان شود.
با وجود این که امروزه و در زمان تنظیم قرارداد کار موقت ، در جامعه ما تخلفات زیادی در خصوص ساعت کار کارپذیر ( کارگر ، کارمند ) صورت می‌گیرد اما توصیه می‌کنیم که برای آنکه در آینده دچار مشکل نشویددر قرارداد قید کنید که ساعت کار مطابق قانون کار می‌باشد. فرقی نمی‌کند که کارفرما یا کارپذیر هستید!
برای اینکه بعداً دچار مشکل بزرگ‌تری مثل جریمه‌های اداری نشوید، مطابق قانون و لااقل بر اساس حداقل حقوق مقرر در قانون کار عمل کنید. البته می توانید نمونه قرارداد موقت کار را به صورت کارساعتی تکمیل کنید.
پنجم) محل انجام کار را با نشانی دقیق در قرارداد کار موقت بنویسید.
در زمان تنظیم قرارداد کار موقت یا تنظیم قرارداد کار با مدت معین ، حتماً محل انجام کار را مشخص کنید.البته منظور ما از تعیین محل انجام کار این نیست که مثل نوشتن نشانی منزل در برخی فرم‌های اداری،جزئیات را به طور مفصل در این مورد بنویسید. نه! حتی اگر می‌خواهید یک نمونه قرارداد کار در منزل تنظیم کنید؛ همین که شهر محل انجام کار موقت را تعیین کنید و مثلاً در قرارداد قید شود که محل کار مثلاً در شیراز است کفایت میکند.
ضمناً! در مورد امکان یا عدم امکان تغییر محل انجام کار توسط کارفرما، در زمان تنظیم قرارداد کار موقت یاتنظیم قرارداد کار با مدت معین به توافق برسید. به‌عبارت دیگر، مشخص شود که آیا کارفرما می‌تواندکارپذیر ( کارگر ، کارمند ) را برای انجام کار به شهر دیگری منتقل کند یا خیر؟
ششم) دستمزد و مابقی مبالغ و حقوق را به طور مفصل توضیح دهید.
همانطور که عرض کردیم و پیشنهاد دادیم، لطفاً از حداقل‌های قانونی حقوق و مزایا ، مثل حق الزحمه ،سابقه کار ، حق اولاد و حق مسکن مبلغ پایین‌تری را در نمونه قرارداد موقت کار قید نکنید. بر همین اساس نمونه قرارداد کار ساعتی بدون بیمه که در برخی وب‌سایت‌ها دیده می‌شود یک نمونه توافق نامه کاری غیرقانونی است. زیرا بیمه حق قانونی کارگر محسوب می‌شود. البته قراردادهایی مانند قرارداد پیمانکاری تک نفره وجود دارد که آن قراردادها نیز، شرایط قانونی خود را دارد.
هر سال وزارت کار و رفاه اجتماعی حداقل حقوق و مزایا را تعیین میکند و به اطلاع عموم می‌رساند. شمامی‌توانید از طریق صفحه رسمی وزارت کار و رفاه اجتماعی از این حداقل‌ها مطلع شوید. اگر می‌خواهید حقوق را به صورت دستمزد ساعتی یا دستمزد روزانه دریافت یا پرداخت کید، درزمان تنظیم قرارداد کارموقت یا تنظیم قرارداد کار با مدت معین به جای عبارت «حقوق ماهیانه» از عبارت «دستمزد ساعتی» یا«دستمزد روزانه»استفاده کنید.
هفتم) وضعیت تعطیلات را در زمان تنظیم قرارداد کار موقت را مشخص کنید.
وقتی مشغول تنظیم قرارداد کار مدت معین یا تنظیم قرارداد کار موقت هستید در خصوص تعطیلات تعیین تکلیف شود.پیشنهاد می‌کنیم در این مورد، با توجه به الزامی بودن رعایت قوانین و مقررات کار، مرخصی‌های هفتگی و سالانه را مطابق قانون کار اعلام کنید.در این صورت، روز جمعه، روز تعطیل هفتگی با مزد است.تعطیلات رسمی برابر با تعطیلات رسمی کشور جمهوری اسلامی ایران می‌باشد.
هشتم) مرخصی کارپذیر در متن قرارداد کار مدت معین تعیین شود.
در مورد مرخصی‌های کارگر از جمله مرخصی استحقاقی ، در فرم قرارداد کار موقت ، همه چیز را مطابق مقررات قانون کاراعلام کنید.
نهم) تعهدات کارفرما و کارپذیر در زمان تنظیم قرارداد کار موقت شرح داده شود
جزئیات تعهداتی که کارفرما و کارپذیر ( کارگر ، کارمند ) بر عهده دارند در تنظیم قرارداد کار موقت یا قراردادکار با مدت معین مشخص شود. در واقع هر چیز مهمی را که دو طرف قرارداد در مورد آن توافق کرده‌اند در متن فرم قرارداد کار موقت ، به صورت روشن و بدون ابهام بنویسید. به توافق شفاهی اکتفا نکنید تا بعداًدر این مورد دچار مشکلات مالی و اداری نشوید. مثلاً در قرارداد تاکید کنید که کارفرما وظیفه دارد تمامی تکالیف قراردادی خود به‌ویژه پرداخت حقوق را به‌صورت کامل انجام دهد یا تاکید کنید که کارپذیر تعهد کرددر صورت ورود خسارت به اموال کارفرما،خسارات را جبران کند. شما می‌توانید جهت تضمین تعهدات کارپذیر، یک یا چند ضمانت از ایشان دریافت کنید و قانون این حق را از کارفرما نگرفته است.
دهم) نسخه‌های قرارداد در زمان تنظیم نمونه قرارداد کار موقت قید شود.
حتماً در فرم قرارداد کار موقت قید شود که این قرارداد در چهار نسخه متحد المتن تنظیم گردیده است.
یک نسخه از آن نزد کارفرما باقی می‌ماند.
یک نسخه به کارپذیر تحویل داده می‌شود.
یک نسخه نزد تشکل کارگری (در صورت وجود) تحویل داده می‌شود.
و یک نسخه توسط کارفرما به اداره کار و رفاه اجتماعی تقدیم می‌گردد.
البته این وظیفه مطابق با قانون کار به عهده طرف‌های قرارداد کار است.این تعداد نسخه، حتی در یک نمونه قرارداد کاری ساده و موقت نیز رعایت می‌شود.
نمونه قرارداد کار ساعتی بدون بیمه
قرارداد کار ساعتی بدون بیمه و فرم قرارداد کار موقت بدون بیمه ، مفهومی ندارد. قانون کار از قوانین آمره است و هرنوع توافقی که برخلاف آن انجام شود، فاقد اعتبار است. بنابراین، باتوجه به اینکه بیمه در قانون کار مورد توجه قرار گرفته است، امکان توافق برخلاف آن وجود ندارد البته این موضوع به نفع کارفرما نیست.
ماده ۱۴۸ قانون کار در این مورد صراحت دارد و بیان میکند:
«کارفرمایان کارگاه‌های مشمول این قانون مکلفند بر اساس قانون تامین اجتماعی ، نسبت به بیمه نمودن کارگران واحد خود اقدام نمایند.» به قرارداد کار ساعتی ، قرارداد حق الزحمه ساعتی نیز گفته می‌شود.
نمونه قرارداد کار سه ماهه چیست (نمونه قرارداد آزمایشی)
مطابق ماده ۱۱ قانون کار، کارفرما و کارگر می‌توانند با توافق یکدیگر، مدتی را به عنوان دوره آزمایشی تعیین کنند.
این دوره دارای ویژگی‌های زیر است:
دوره آزمایشی سه ماهه فقط برای کارگران ماهر و دارای تخصص سطح بالا است.
در دوره آزمایشی هریک از طرف‌های قرارداد کار می‌توانند بدون اخطار قبلی، رابطه کاری را قطع کنند.
در صورت قطع رابطه کاری توسط کارفرما، ایشان موظف است حقوق تمام دوره آزمایشی را به کارگر پرداخت کند.
در صورت قطع رابطه کاری توسط کارگر، ایشان فقط مستحق دریافت حقوق مدتی است که کار کرده است.
مدت قرارداد کار موقت
کارفرمایان و کارگران زیادی از ما پرسیدند که قرارداد کار موقت را برای چند روز تنظیم کنیم؟ آیا محدودیت خاصی در این مورد وجود دارد یا خیر؟ پاسخ این سوال، خیر است. هیچ محدودیتی از طرف قانون گذار تعیین نشده است و شما می‌توانید قرارداد کار موقت خود را برای هرمیزان زمانی که می‌خواهید تنظیم کنید.
پرداخت بیمه کارگر به خودش!
بعضی از کارفرمایان، حق بیمه کارگر یا کارمند را به خودش پرداخت میکنند و رسید دریافت می‌شود. باید توجه داشته باشید که این کار، روش صحیحی نیست. زیرا مسئولیت شما در خصوص پرداخت حق بیمه تمام نمی‌شود و حتی به دلیل تاخیر در پرداخت، جریمه می‌شوید حتی اگر ازکارگر خود، رسید دریافت کرده باشید.
سخن پایانی در مورد قرارداد استخدام موقت
همانطور که می‌دانیم با توجه به پیچیده بودن موضوع تنظیم قراردادها، باید در زمان تنظیم قرارداد کارموقت یا تنظیم قرارداد کار با مدت معین ، تمام ابعاد تخصصی و اداری آن را در نظر گرفت.حتی تنظیم یک نمونه قرارداد ساده کار نیز، نیاز به دانش اداری و تجربه دارد.
نمونه قرارداد کار موقت
به خدمات اداری خود اضافه کرده است.در علم حقوق، قراردادنویسی از اهمیت بالایی برخوردار است ودر واقع نوعی مهارت محسوب می‌شود.هرقراردادی شرایط خاص خود را دارد و باید به نحوی تنظیم شودکه مرتبط با موضوع کار باشد.بسیاری از دعاوی اداری ناشی از عدم رعایت اصول و مقررات قراردادنویسی است و با توجه به این که طرفین در این زمینه با نحوه نگارش قرارداد آشنا نیستند، منجر به بروز مشکلات فراوان نیز می‌شود.افرادی که توجه خاصی به اصول تنظیم قرارداد نمی‌کنند و بدون در نظرگرفتن ضوابط قانونی اقدام به بستن قرارداد میکنند، به احتمال فراوان با مشکلاتی در این زمینه مواجه خواهند شد و در نهایت بایدقرارداد منعقده را فسخ نمایند.
قرارداد جز مهمترین رکن در روابط کاری محسوب می‌شود که طرفین تمامی شرایط و ضوابط کار را در آن درج می‌نمایند و موظف به اجرای صحیح آن می‌باشند.
اهمیت قرارداد کار
زمانی که وارد مجموعه کاری می‌شوید و قصد همکاری با آنها را دارید، در وهله اول قراردادی باشمامنعقد می‌شود. قرارداد استخدام برای کارگر یا کارمند که تحت عنوان قرارداد کار شناخته می‌شود، تحت شرایطی خاص بین طرفین به امضا می‌رسد.
در واقع بستن قرارداد کاری در شروع همکاری یک اصل و رویه ثابت در تمامی مشاغل است و زمانی که کارفرما قصد دارد تعدادی نیروی کار استخدام نماید، باید با آنها قراردادی را منعقد کند.
امروزه در دنیای کسب و کارها و تجارت، انواع مختلفی از قراردادها بسته می‌شود که می‌تواند زمینه تجاری یا غیر تجاری داشته باشد. در کشور ما قرارداد کار بر اساس مدت زمان انجام فعالیت کارگر یاکارمند و شرایطی دیگر به انواع گوناگونی تقسیم بندی می‌شود که نیروی کار بر اساس شرایط مندرج در قراردادبرای کارفرما کار انجام می‌دهد.
برخی از کارفرمایان توجه خاصی به قرارداد استخدامی ندارند و بر اساس نظر و سلیقه خود مفاد قراردادرا درج کرده و در نهایت کارگر را ملزم به امضاء قرارداد میکنند.در تمامی قراردادها اعم از کاری و غیر کاری، باید اصول و مقررات قرارداد نویسی به درستی رعایت شودتابرای طرفین مشکل قانونی به وجود نیاید.
متاسفانه بسیاری از مشکلاتی که در روابط کاری برای کارگر یا کارفرما به وجود می‌آید، به دلیل عدم رعایت شرایط و اصول قرارداد نویسی است که از جانب هردو طرف یا یکی از طرفین رعایت نمی‌شود.
گفتنی است که با توجه به عدم اطلاعات کافی کارگران در نحوه بستن قرارداد و شرایط قانونی آن،کارفرمایان قرارداد را به نحوی تنظیم میکنند که در نهایت به نفع آنها باشد که در این بین کارگرمتحمل ضرر و زیان فراوانی خواهد شد.
در برخی از شرکتها و مجموعه‌های کاری مشاهده شده است که با کارگر قراردادی منعقد نمی‌شود و بدون تنظیم قرارداد بین طرفین، همکاری صورت می‌گیرد.
اگر برای کار به مجموعه یا سازمانی مراجعه کردید که در ابتدا اقدام به انعقاد قرارداد با شما نکردند، تحت هیچ شرایطی با آنها همکاری نداشته باشید زیرا ممکن است در آینده با مشکلات فراوانی در این زمینه مواجه شوید.
قرارداد کار به روابط بین کارگر و کارفرما جنبه رسمی می‌دهد و در صورت مشکل خاصی بین طرفین می‌توانند به قرارداد استناد کنند. در صورتی که بین طرفین قرارداد کاری بسته شود، قطعا تا پایان مدت زمان قرارداد، کارگر می‌تواند به فعالیت و کار مورد نظر خود ادامه دهد و کارفرما نمی‌تواند بدون ارائه دلایل قانونی اقدام به اخراج نیروی کار نماید.
علاوه بر اینکه کارفرما موظف است تا با افراد نیروی کار قرارداد را به امضا به برساند، باید تمامی شرایط و وظایف قانونی کارگر را در متن قرارداد تصریح کند. برخی از مفاد قرارداد کار می‌بایست مطابق قانون کارباشد اما شرایط دیگر آن به صورت توافقی بین طرفین تعیین می‌شود.
قرارداد استخدامی می‌تواند به صورت موقت یا دائم باشد که در صورت موقت بودن اگر کارفرما از عملکردو نحوه کارگر رضایت داشته باشد، قرارداد به شکل دائمی با کارگر بسته می‌شود.
کارمندی که به صورت رسمی استخدام سازمان یا ارگانی می‌شود، موظف است در طول مدت زمان تعیین شده برای سازمان مربوطه کار انجام دهد که این شرایط در متن قرارداد ذکر می‌شود.
در برخی از مشاغل، کارفرما ابتدا قرارداد کار با مدت معین با افراد نیروی کار منعقد میکند و در صورت تایید شرایط کاری آنها، قرارداد به صورت رسمی و دائمی خواهد شد. در غیر این صورت کارگر به اندازه مدت زمان فعالیت خود، دستمزد قانونی دریافت کرده و موظف به ترک کار می‌باشد.
مطابق قانون کار، قرارداد می‌تواند به شکل کتبی یا شفاهی بین کارگر و کارفرما به امضاء برسد که این موارد به نظر طرفین بستگی دارد. البته باید به این نکته توجه داشت که برای قراردادهای شفاهی،ضمانت اجرای خاصی وجود ندارد و اثبات رابطه کاری با مشکل مواجه می‌شود.اما اگر قرارداد به صورت کتبی باشد، در صورتی که کارفرما منکر هرگونه رابطه کاری با کارگران شود،می‌توان به قرارداد رجوع کرد و رابطه بین آنها را به اثبات رساند.
به همین جهت کارشناسان اداری همواره تاکید دارند که حتی‌الامکان قرارداد به صورت کتبی بین طرفین منعقد شود تا اگر بین در این زمینه مشکل خاصی به وجود آمد، بتوان به قرارداد استناد کرد.
قراردادی که شفاها بین کارگر و کارفرما بسته می‌شود، می‌تواند زمینه سوء استفاده هرکدام از طرفین راایجاد کند و با توجه به این که قرارداد کتبی منعقد نشده است، سند و مدرک خاصی برای اثبات ادعا وجود ندارد.
در واقع از طریق قرارداد کتبی رابطه کارگری و کارفرمایی احراز می‌شود و اگر کارفرما وجود هرگونه رابطه کاری با کارکنان خود را انکار کند، می‌توان به قرارداد رجوع کرد.
قرارداد کتبی در اینگونه روابط در حکم سند رسمی است و نمی‌توان برخلاف مفاد آن عمل نمود. از این حیث طرفین باید مفاد قرارداد را به درستی اجرا کنند تا رابطه کاری بدون دردسر خاصی به پایان رسد.
کارفرمایانی که قصد استخدام نیروی کار را دارند، باید با آنها قرارداد کاری منعقد نماید که در این زمینه باید با اصول و مقررات تنظیم قرارداد آشنا باشند.
بنابراین بهتر است تنظیم هرگونه قرارداد کاری را برعهده وکلا و کارشناسان اداری مجرب قرار دهیدتاتهیه و تنظیم آن به بهترین شکل ممکن انجام شود.
قرارداد استخدامی از دیدگاه قانون کار
کارفرما می‌تواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد. این موضوع بدین معناست که ممکن است کارگر برای یک موسسه یا شرکت خاصی فعالیت کند که در هرصورت دستمزد خود را از کارفرما دریافت میکند.
زمانی که ارگان یا سازمان خاصی تمایل به استخدام نیروی کار دارد، اولین مرحله انعقاد قراردادستخدامی با افراد متقاضی است. قرارداد استخدامی که تحت عنوان قرارداد کار نیز شناخته می‌شود، در قانون کاربه آن اشاره شده است که مستلزم شرایط و مقررات قانونی است.
طرفین اصلی در قراردادهای کار عموما کارگر و کارفرما هستند که برای شروع همکاری با یکدیگر قراردادی را منعقد میکنند. مطابق ماده ۷ قانون کار، قرارداد کار عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق‌السعی کاری را برای مدت موقت یا مدت غیر موقت برای کارفرما انجام می‌دهد.
قانونگذار کارگر یا کارفرما را ملزم به انعقاد قرارداد به صورت کتبی یا شفاهی نکرده است و به نوعی بستن قرارداد کار را به اختیار آنها واگذار کرده است.
بنابراین طرفین می‌توانند قرارداد کار را به شکل کتبی یا شفاهی به امضاء برسانند و در صورت بروزمشکل خاصی در این زمینه طرف مقابل باید پاسخگو باشد.
به لحاظ اداری ، قرارداد بهتر است به شکل کتبی ببین دو ظرف بسته شود؛ زیرا اگر کارفرما یا کارگر به دلایل مختلف از انجام وظایفشان خودداری کنند یا یکی از طرفین قصد اقامه دعوی داشته باشد، قرارداد کتبی بهترین سند برای احراز رابطه بین کارفرما و کارگر است.
قرارداد کار در حکم سند رسمی است که در صورت بروز اختلاف و مشکل بین طرفین می‌توانند به آن استناد کنند. در واقع قرارداد کار نوعی اطمینان خاطر برای کارفرما و کارگر به وجود می آورد که هر شخصی در هرحوزه کاری باید مطابق با شرایط و مفاد قرارداد عمل نماید.
در قراردادهای کار از هر نوع که باشد، کارفرما و کارگر در قبال یکدیگر دارای وظایف قانونی می‌باشند که موظف به رعایت و اجرای صحیح آنها هستند. با توجه به توافقات انجام شده بین کارفرما و کارگر نوع قرارداد بین آنها مشخص شده و در نهایت قرارداد کار منعقد می‌شود.
قراردادی که شفاها بین طرفین منعقد می‌شود، ممکن است مشکلاتی را برای کارگر یا کارفرما به وجودآورد و امکان سوء استفاده طرفین را از شرایط به وجوده آمده فراهم میکند.
در قرارداد کار علاوه بر درج شرایط و وظایف قانونی طرفین در قبال یکدیگر در محل کار، میزان دریافتی کارگر، پاداش، عیدی، حق سنوات و غیره نیز ذکر می‌گردد.
قراردادی که مطابق شرایط قانون کار تنظیم نشده باشد، اعتبار اداری و قانونی ندارد و طرفین نمی‌توانند نسبت به آن استناد کنند. بنابراین به طرفین قرارداد توصیه می‌شود که تنظیم قراردادهای کاری را برعهده وکیل یا کارشناس اداری مجرب قرار دهند تا اینگونه قراردادها به بهترین شکل ممکن تنظیم شوند و در آینده برای طرفین مشکل اداری خاصی به وجود نیاید.
ویژگی‌های قرارداد استخدامی کار
کلیه قراردادهایی که در زمینه‌های گوناگون فی ما بین طرفین منعقد می‌شود، یک سری ویژگی‌های معینی دارند که قرارداد کار نیز از این قضیه مستثنی نیست.
زمانی که بحث ویژگی‌های قرارداد کار مطرح می‌شود، تا حد زیادی به مباحث حقوق مدنی ارتباط پیدا میکند که درواقع تلفیقی از قانون کار و قانون مدنی است.
اولین ویژگی که می‌توان برای قرارداد کار در نظر گرفت، معین بودن آن است. قرارداد کار، قراردادی معین است؛ بدین معنا که چنین قراردادهایی در قانون صراحتا ذکر شده است و شرایط مشخصی نیز برای آنها تعیین شده است.
با توجه به این که قرارداد کار در قانون تعریف شده است، به لحاظ اداری معین محسوب می‌شود.ازدیدگاه اداری ، قرارداد معین قراردادی است که شرایط و چهارچوب آن در قانون تعریف شده است ونمی‌توان برخلاف آن عمل کرد.
دومین ویژگی قرارداد کار، رضایی بودن آن است. درواقع قرارداد کار، یک نوع قرارداد رضایی می‌باشد و انعقاد آن نیاز به تشریفات و شرایط خاصی ندارد که می‌تواند به شکل کتبی یا شفاهی بین طرفین منعقد شود.
قرارداد کار، یک قرارداد معوض است. به بیان دیگر، طرفین قرارداد کار در قبال انجام وظایف مشخص دربرابر یکدیگر، عوض یا مالی را دریافت میکنند.
اگر بخواهیم مثالی بارز در مورد ویژگی معوض بودن قرارداد کار ارائه دهیم، به تعریف کارگر و کارفرمادرقانون کار می‌پردازیم.
کارگر از لحاظ این قانون کسی است که به هر عنوان در مقابل دریافت حق‌السعی اعم از مزد،حقوق،سهم سود و سایر مزایا به درخواست کارفرما کار میکند. کارفرما نیز شخصی است حقیقی یاحقوقی که کارگر به درخواست و به حساب او در مقابل دریافت حق‌السعی کار میکند.
بنابراین معوض بودن قرارداد کار را می‌توان اینگونه بیان کرد که کارگر در ازای انجام کار برای کارفرمادستمزد مشخصی را دریافت میکند و کارفرما نیز در قبال انجام فعالیت کارگران به آنها حق‌الزحمه معینی را می‌پردازد.
گفتنی است که قانون کار، یک قانون آمره است و نمی‌توان برخلاف مقررات و شرایط آن رفتار کرد. بنابراین کارفرما و کارگر در محیط کار می‌بایست به بهترین شکل ممکن وظایف قانونی خود را انجام دهند.
شرایط اساسی صحت قرارداد کار
مطابق ماده ۹ قانون کار، برای صحت قرارداد کار در زمان بستن قرارداد رعایت شرایط ذیل الزامی است:
الف – مشروعیت مورد قرارداد
ب – معین بودن موضوع قرارداد
ج – عدم ممنوعیت قانونی و شرعی طرفین در تصرف اموال یا انجام کار مورد نظر.
شرایطی که در ماده مزبور ذکر شده است، تحت عنوان شرایطی اساسی برای قراردادهای کارمی‌باشدکه عدم رعایت آنها می‌تواند به باطل شدن قرارداد منجر شود.
این شرایط قانونی باید در قرارداد کار رعایت شوند، در غیر این صورت قرارداد منعقد شده بین طرفین هیچ گونه اثر قانونی نخواهند داشت. یکی از شرایطی اساسی صحت قرارداد کار، مشروعیت مورد قرارداد است. مشروعیت جهت قرارداد به این معنا است که قرارداد صورت گرفته بین طرفین باید مبنای شرعی داشته باشد تا به لحاظ اداری صحیح باشد.
بنابراین اگر فردی در خصوص انعقاد قرارداد تمام برای انجام کاری غیر مشروع و غیر قانونی به کار گرفته شود، به لحاظ غیر شرعی و غیر قانونی بودن امری که موضوع تعهد بوده، قرارداد کار باطل است.
شرط دیگر در نظر گرفته شده برای قرارداد کار، معین بودن موضوع قرارداد است. زمانی که کارگر وکارفرما اقدام به منعقد کردن قرارداد کار با یکدیگر میکنند، می‌بایست موضوع قرارداد را به طور واضح مشخص کنند در غیر این صورت قرارداد مزبور صحیح نمی‌باشد.
منظور از عدم ممنوعیت قانونی و شرعی طرفین همان اهلیت طرفین است. درواقع افرادی که اقدام به منعقد کردن قرارداد کار می‌نمایند، باید از اهلیت قانونی برخوردار باشند. به بیان دیگر، طرفین قراردادبایدعاقل و بالغ باشند در غیر این صورت قرارداد منعقد شده بین اشخاص فاقد اهلیت صحیح نخواهد بود.
مطابق قانون مدنی، فرد صغیر، مجنون و غیر رشید اهلیت برای اعمال حق خود ندارند و به همین دلیل ازانعقاد قرارداد کار منع شده است. بنابراین برای انعقاد قرارداد کار، کارگر و کارفرما هر دو باید از اهلیت قانونی برخوردار باشند تا قرارداد منعقده صحیح باشد.
لازم به ذکر است که قصد طرفین و رضای آنها از دیگر شرایط صحت قرارداد کار است که در ماده ۹ به آن اشاره نشده است.
در حوزه کار، کارفرما و کارگر باید برای انعقاد قرارداد قصد داشته باشد. در واقع طرفین با اراده خود اقدام به انعقاد قرارداد میکنند که باید در این زمینه رضایت نیز داشته باشند. چنانچه قراردادی با اکراه و تهدید منعقد شود، به لحاظ اداری صحیح نخواهد بود و ترتیب اثر قانونی برای طرفین نیز ندارد.
به طور مثال اگر کارفرما فردی را برای منعقد کردن قراردادی مجبور کند و وی هیچگونه رضایتی برای انعقاد قرارداد کار نداشته باشد، قرارداد منعقد شده علاوه بر این که برای طرفین صحیح نیست، اثر قانونی نیز ندارد و کارفرما نمی‌تواند به آن استناد کند.
معرفی انواع قرارداد های استخدامی کار
قراردادهای استخدامی که با کارگر یا کارمند بسته می‌شود، انواع مختلفی دارد که در این بخش قصدداریم به معرفی آنها بپردازیم.
اگر بخواهیم قرارداد استخدامی را با توجه به ارگان و سازمان محل فعالیت کارمند در نظر بگیریم، می‌توان به قرارداد استخدامی بخش دولتی و خصوصی تقسیم بندی کرد .
قرارداد استخدامی بخش دولتی
قرارداد استخدامی دولتی همانطور که از نام آن پیدا است، کارفرما ارگان و سازمان دولتی است که شرایط و مقررات مشخصی برای آن در نظر گرفته شده است. درواقع کارگر در یک بخش دولتی مشغول به فعالیت است که از حداقل حقوق وزارت کار نیز برخوردار می باشد.
قرارداد های دولتی به ۳ بخش قرارداد رسمی، قرارداد پیمانی و قرارداد خدماتی تقسیم بندی می‌شوند. در قراردادهای رسمی که بهترین نوع قرارداد دولتی نیز به شمار می‌رود، کارمند به صورت دائمی دردستگاه دولتی مشغول به کار می‌شود و مطابق قانون میزان درآمد و مزایای مشخصی را دریافت میکند.
نیروهای کار پیمانی برای امور تصدی‌گری در ادارات استخدام خواهند شد و مشمول آیین‌نامه استخدام پیمانی و صندوق تامین اجتماعی می‌باشند.نوع دیگری از قرارداد دولتی، قرارداد خدماتی است که درزمینه ارائه خدمات و پشتیبانی می‌باشد و نیروهایی که متقاضی فعالیت در بخشهای پشتیبانی سازمان های دولتی هستند، جذب خواهند شد.
قرارداد استخدامی بخش خصوصی
قراردادهایی که ارتباطی با دستگاه‌ها و ادارات دولتی نداشته باشند، در زمره قرارداد خصوصی قرارمی‌گیرند. قراردادهایی که با شرکت و موسسات غیر دولتی منعقد می‌شود، جز قرارداد خصوصی به شمار می‌روند.
قراردادهای خصوصی همانند قرارداد دولتی تحت پوشش نظام استخدامی قانون کار هستند و از این جهت حداقل حقوق پرداختی به کارکنان باید مطابق قانون وزارت کار باشد.
کارفرما را می‌توان وجه تمایز قرارداد خصوصی با قرارداد دولتی تلقی کرد. در قرارداد خصوصی، کارفرمامی‌تواند شرکت یا موسسه غیر دولتی باشد اما در قرارداد دولتی کارفرما همان ادارات و دستگاه های دولتی هستند.
بین قراردادهای دولتی و خصوصی نمی‌توان تفاوت خاصی قائل شد اما قرارداد استخدامی دولتی اطمینان خاطر بیشتری برای کار کردن کارگران دارد. در صورتی که در قرارداد خصوصی اگر شرکت ورشکسته شود یا با بحران مالی نیز روبرو شود، افراد نیروی کار چاره‌ای جزء ترک کار نخواهند داشت.بعد از بررسی قراردادهای استخدامی دولتی و خصوصی، به معرفی سایر قراردادهای کار نیز می پردازیم. تعدادی از قراردادهای کار با توجه به مدت زمان انجام کار به سه بخش قرارداد مدت موقت، قرارداد مدت دائم و قرارداد برای انجام کار معین تقسیم بندی می‌شود. شرط اصلی در این نوع از قراردادها، مدت زمان می‌باشد که کارگر بر همین اساس حقوق و مزایا دریافت می کند.
قرارداد مدت دائم یا غیر موقت
در قرارداد مدت دائم یا غیر موقت، تاریخ شروع قرارداد تعیین می‌شود اما برای پایان آن مدت زمانی در نظرگرفته نمی‌شود. در واقع مدت زمان نامحدود برای انجام کار در نظر گرفته شده است و کارگر می‌تواند به طور دائمی برای کارفرما کار انجام دهد. در این نوع قرارداد برخلاف قرارداد مدت موقت، با فرا رسیدن موعد قرارداد خاتمه نمی‌یابد و زمان معینی برای اتمام کار تعیین نمی‌شود.
به موجب تبصره ۲ ماده ۷ قانون کار، در کارهایی که طبیعت آنها جنبه مستمر دارد، چنانچه مدتی درقرارداد ذکر نشود، قرارداد دائمی تلقی می‌شود.
بنابراین فردی که در یک کارگاه تولیدی مشغول به کار می‌شود، چنانچه انجام کار مقید به مدت خاصی نباشد و مقرر گردد روزانه مبلغ مشخصی مزد دریافت کند، چنین کارگری در نظر قانون کار، کارگر دائم شناخته می‌شود.در قرار داد مدت دائم، کارگر به ازای کار در کلیه ساعات مندرج در قرارداد، دستمزد و مزایای خود را به صورت کامل دریافت میکند. این نوع از قراردادها از جهات مختلف می‌تواند به نفع کارگرباشد زیرا در ازای فعالیتی که برای کارفرما انجام می‌دهد، از دستمزد و مزایا بیشتری برخوردار می‌شوند.
قرارداد مدت موقت
قرارداد مدت موقت یکی از انواع قراردادهای کار از نظر مدت زمان است که کارگر به صورت موقت برای کارفرما کار میکند.در قرارداد مدت موقت، مدت زمان پایان قرارداد مشخص می‌شود و با فرا رسیدن آن موعد قرارداد خاتمه می‌یابد. معمولا در قراردادهای کاری، کارفرما ابتدا با کارگر قرارداد مدت موقت منعقد میکند و در صورت رضایت از شرایط و نحوه کار او، قرارداد تمدید می‌شود.
قراردادهای مدت موقت می‌تواند بر اساس توافق بین طرفین تمدید شود و کارگر می‌تواند همچنان برای کارفرما کار کند. البته در صورت عدم تمدید و یا عدم تعیین تکلیف قرارداد، کارگر می‌تواند ادعایی خلاف واقع کند و همچنان به کار خود ادامه دهد.لازم به ذکر است که تمدید قرارداد مدت موقت، سبب دائمی شدن آن نمی‌شود ولی کارگر با توجه به نظرکارفرما می‌تواند به کار خود ادامه دهد.
قرارداد برای انجام کار معین
این نوع از قرارداد، برای انجام کار معین بین طرفین منعقد می‌شود. در قرارداد مزبور کارگر متعهد به انجام کار مشخص می‌شود و در ازای آن دستمزد خود را دریافت میکند.
در قرارداد برای انجام کار معین نمی‌توان مدت زمان ثابثی را در نظر گرفت زیرا مدت انجام کار می‌تواندچندروز یا چندین ماه به طول بیانجامد.
در این قرارداد، کارفرما انجام کار معینی را بر عهده کارگر قرار می‌دهد و در قبال آن میزان دستمزدی را به وی پرداخت میکند. در واقع با ایفای تعهد و پرداخت حق‌الزحمه توافق شده قرارداد خاتمه پیدا میکند.
موارد مندرج در قرارداد کار
به موجب ماده ۱۰ قانون کار، قرارداد کار علاوه بر مشخصات دقیق طرفین، باید حاوی موارد ذیل باشد:
الف – نوع کار یا حرفه یا وظیفه‌ای که کارگر باید به آن اشتغال یابد
ب – حقوق یا مزد مبنا و لواحق آن
ج – ساعات کار، تعطیلات و مرخصی‌ها
د – محل انجام کار
ه – تاریخ انعقاد قرارداد
و – مدت قرارداد، چنانچه کار برای مدت معین باشد
ز – موارد دیگری که عرف و عادت شغل یا محل، ایجاب نماید
ح – شرایط و نحوه فسخ قرارداد کار
در قرارداد کار ابتدا می‌بایست مشخصات کامل کارگر و کارفرما به طور دقیق ذکر گردد. کارگرانی که ازارائه اطلاعات هویتی خود امتناع میکنند، کارفرما می‌تواند قراردادی را با آنها منعقد نکند و هیچگونه الزامی در این زمینه نیز برای کارفرمایان وجود ندارد.
مورد دیگری که در قرارداد ذکر می‌گردد، نوع حرفه و کار کارگران است. کارفرما این وظیفه را دارد تا نوع حرفه و کاری که قرار است کارگر به آن اشتغال داشته باشد را در همان ابتدای کار بازگو نماید.
در واقع کارفرما می‌بایست نحوه کار و همچنین شرایط محیط کار را برای کارگر توضیح دهد تا مشکلی درادامه کار برای طرفین ایجاد نشود.
میزان حقوق و دستمزد کارگران نیز باید در قرارداد کار ذکر گردد. البته وزارت کار هرساله حداقل حقوق ودریافتی کارگران را تعیین می‌نماید که کارفرما موظف است میزان تعیین شده را بپردازد. علاوه بردستمزدماهیانه مواردی مانند پاداش، عیدی، سنوات و حق بیمه نیز باید در متن قرارداد صراحتا ذکرشود.از دیگر مواردی که در قرارداد کار ذکر می‌شود، تعداد ساعات فعالیت روزانه و یا ماهانه کارگران است که بر اساس آن از حداقل حقوق وزارت کار برخوردار می‌شوند.
در قرارداد کار علاوه بر موارد فوق می‌بایست شرایط و نحوه فسخ قرارداد نیز تعیین گردد. گاهی اوقات هردو طرف (کارگر و کارفرما) در مورد فسخ قرارداد به توافق کلی می‌رسند که در نهایت هرگونه رابطه کاری بین آنها پایان می‌پذیرد. اما اگر یکی از طرفین قصد فسخ قرارداد را داشته باشد، باید صراحتا درمتن قرارداد شرایط فسخ قید شود.
حقوق و دستمزد در قرارداد استخدامی
یکی از موضوعات بسیار مهمی که در قرارداد استخدامی که کارفرما در هنگام تنظیم آن باید به آن توجه خاصی داشته باشد، حقوق و دستمزد کارگران است.
کارفرمایان در همان ابتدا شرایط کاری مانند میزان دستمزد و حقوق را به افراد متقاضی اعلام میکنند ودرصورت رضایت طرف مقابل، قرارداد کاری بین طرفین منعقد می‌شود.
در قرارداد استخدامی به میزان دستمزد کارگر و زمان پرداخت آن اشاره می‌شود. مرجع تعیین‌کننده میزان حقوق کارگران، شورای عالی وزارت کار است.
این شورا هر ساله براساس شرایط و اوضاع اقتصادی و همچنین نرخ تورم حاکم بر جامعه حداقل دستمزدکارگران را تعیین میکند که کارفرمایان موظف به پرداخت حداقل حقوق مصوب شده هستند.کارفرما حق ندارد که حقوق کارگران را کمتر از میزان مصوب شده بپردازد و اگر چنین امری رخ دهد، امکان طرح شکایت از آنها در مراجع قانونی وجود دارد.
زمان پرداخت دستمزد کار در ایران به صورت ماهانه انجام می‌شود اما ممکن است که برخی از کارگران روز مزد باشند یا به صورت ساعتی کار انجام می‌دهند.
در این صورن کارفرما باید براساس نحوه فعالیت کارگران، حقوق و دستمزد آنها را پرداخت نماید.
حق بیمه در قرارداد استخدامی کار
بیمه کردن کارگران جزو وظایف قانونی کارفرما به شمار می‌رود که بهتر است در همان بدو شروع کار کلیه کارگران تحت پوشش بیمه قرار گیرند. پرداخت حق بیمه در قانون کار بسیار مورد توجه قرار گرفته است وبیان شده است که پرداخت آن از جمله وظایف کارفرما و از حقوق کارگر است.
تکلیف قانونی پرداخت حق بیمه این است که طبق قانون کار و قانون تامین اجتماعی کارفرما موظف است که کارگران را بیمه کرده و درصد مشخصی از حقوق کارگر تحت عنوان حق بیمه را به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کند.
چنانچه کارفرما از بیمه کردن کارگر خودداری کند، مرتکب تخلف شده و امکان شکایت از به لحاظ قانونی وجود دارد. بیمه کردن کارگران از جمله مهمترین وظیفه کارفرمایان به شمار می‌رود و تحت هیچ شرایطی امکان خودداری از آن وجود ندارد.
در واقع بیمه حق قانونی هرکارگری است و می تواند برای مطالبه آن به مراجع قانونی مراجعه کند وموضوع مطرح شده را مورد پیگیری قرار دهد.
به موجب ماده ۲ قانون تامین اجتماعی، بیمه شده شخصی است که راسا مشمول مقررات تامین اجتماعی بوده و با پرداخت مبالغی به عنوان حق بیمه حق استفاده از مزایای مقرر در‌این قانون را دارد.
حق بیمه عبارت از وجوهی است که به حکم این قانون و برای استفاده از مزایای موضوع آن به سازمان تامین اجتماعی پرداخت می‌گردد.
با توجه به ماده ۱۴۸ قانون کار، کارفرمایان کارگاه‌های مشمول این قانون مکلف هستند بر اساس قانون تامین اجتماعی، نسبت به بیمه نمودن کارگران واحد خود اقدام نمایند. بنابراین اعطای بیمه تامین اجتماعی به کارگران از جمله اصلی‌ترین وظایف کارفرما است.
هرکارفرما مکلف است با شروع کار کارگر، در پایان هرماه لیست بیمه را منطبق با حقوق تعیین شده به سازمان تامین اجتماعی ارسال کند. پرداخت حق بیمه برعهده کارفرما است و کارگر وظیفه‌ای بابت پرداخت آن ندارد. مگر آن که بین کارفرما و کارگر توافقاتی در این زمینه شده باشد.
مطابق ماده ۳۶ قانون تامین اجتماعی، کارفرما مسئول پرداخت حق بیمه سهم خود و بیمه شده به سازمان می‌باشد و مکلف است در موقع پرداخت مزد یا حقوق و مزایا سهم بیمه شده را کسر نموده و سهم خود را بر آن افزوده به سازمان تادیه نماید.
در صورتی که کارفرما از کسر حق بیمه سهم بیمه شده خودداری کند، شخصا مسئول پرداخت آن خواهدبود. تاخیر کارفرما در پرداخت حق بیمه یا عدم پرداخت آن رافع مسئولیت و تعهدات سازمان درمقابل بیمه شده نخواهد بود.
کارفرما ملزم است سهم کارگر از حق بیمه اش را از حقوق او کسر کرده و به همراه سهم خودش از حق بیمه کارگر پرداخت کند.به طور کلی، کارفرما ملزم است سهم کارگر از حق بیمه‌اش را از حقوق او کسرکرده و به همراه سهم خودش از حق بیمه کارگر پرداخت کند.
در کل ۳۰ درصد از حقوق کارگران تحت عنوان حق بیمه می‌بایست به اداره تامین اجتماعی پرداخت شوداین ۷ درصد هم کارفرما از حقوق کارگر کسر میکند و همراه با ۲۳ درصد به سازمان تامین اجتماعی تحت عنوان حق بیمه پرداخت می‌گردد.
ساعت کار کارگر در قرارداد استخدامی
از دیگر مواردی که در قرارداد استخدامی به آن اشاره می شود، بحث تعداد ساعت کار کارگران است. در قانون کار، صراحت به ساعت کار کارگران اشاره شده است که کارفرما نمی‌تواند بیشتر از مدت تعیین شده از کارگران درخواست انجام کار کند؛ مگر در شرایطی که زمان انجام کار بین طرفین توافق شده باشد.
بهره‌گیری کارگران بیشتر از ساعت کار قانونی تخلف محسوب می‌شود که در این شرایط امکان طرح شکایت قانونی علیه کارفرما وجود دارد.لازم به ذکر است که کارفرمایان در ازای تعداد ساعت فعالیت بیشتر از میزان تعیین شده در قرارداد برای کارگران دستمزد بیشتری در نظر می‌گیرند که در این صورت به لحاظ قانونی هیچ منعی ندارد.
مطابق ماده ۵۱ قانون کار، ساعت کار در این قانون مدت زمانی است که کارگر نیرو یا وقت خود را به منظور انجام کار در اختیار کارفرما قرار می‌دهد. به غیر از مواردی که در این قانون مستثنی شده است،ساعات کار کارگران در شبانه روز نباید از ۸ ساعت تجاوز نماید.
ساعت کار قانونی ۸ ساعت می‌باشد و کارگر مکلف به انجام کار بیشتر از هشت ساعت نمی‌باشد. البته در صورت توافق بین کارگر و کارفرما، مشکلی بابت انجام کار بیشتر از میزان قانونی وجود ندارد.طبق تبصره ۱ ماده ۵۱ قانون کار، کارفرما با توافق کارگران، نماینده یا نمایندگان قانونی آنان می تواندساعات کار را در بعضی از روزهای هفته کمتر از میزان مقرر و در دیگر روزها اضافه بر این میزان تعیین کندبه شرط آن که مجموع ساعات کار هر هفته از ۴۴ ساعت تجاوز نکند.کارگر می‌تواند به صورت توافقی در بعضی از روزهای هفته بیشتر کار کند و در سایر روزهای هفته میزان فعالیت کاری خود را کاهش دهد.
در مجموع حداکثر زمان قانونی کار در هفته باید ۴۴ ساعت باشد. بنابراین ساعت کار روزانه کارگران ۸ ساعت در روز است که در هفته نباید از ۴۴ ساعت بیشتر شود. درباره نحوه تقسیم‌بندی ساعت کار کارگران، کارگر و کارفرما می‌توانند با یکدیگر توافق کنند اما با این وجود بازهم ساعت کار نباید از ۴۴ ساعت در هفته تجاوز کند.
قرارداد بین کارگر و کارفرما در چه صورتی خاتمه می یابد؟قرارداد کار ممکن است به دلایل گوناگون خاتمه یابد که در این صورت رابطه کاری بین کارگر و کارفرما نیز به پایان می‌رسد. قرارداد کار طبق ماده ۲۱ قانون کار به یکی از دلایل زیر خاتمه می‌باید که عبارتند از:
الف – فوت کارگر
ب – بازنشستگی کارگر
ج – ازکارافتادگی کلی کارگر
د – انقضاء مدت در قراردادهای کار با مدت موقت و عدم تجدید صریح یا ضمنی آن
ه – پایان کار در قراردادهایی که مربوط به کار معین است
و – استعفای کارگر
نحوه تنظیم قرارداد کار برای کارفرما
قرارداد نویسی یکی از اصول مهم در علم حقوق است که نیاز به تخصص و علم بالایی دارد. تنظیم قرارداداستخدام اصول و مقررات خاص خود را دارد و قطعا داشتن اطلاعات و دانش اداری می‌تواند در این زمینه بسیار کارساز باشد.
متاسفانه بسیاری از مسائل و مشکلات پیش آمده در حوزه کار به دلیل عدم اطلاع از راه و روش‌های قانونی و اداری می‌باشد. به همین جهت وجود وکیل و یا مشاور و کارشناس اداری مجرب می‌توانددراین زمینه موثر باشد.
قرارداد کار به روابط بین کارگر و کارفرما اعتبار می‌بخشد که طرفین ملزم به رعایت و اجرای صحیح مفاد آن هستند.قرارداد کار که به صورت کتبی یا شفاهی بین طرفین بسته می‌شود به موجب آن کارگر در قبال دریافت دستمزد و حقوق مشخص، کاری را برای مدت موقت یا مدت غیرموقت برای کارفرما انجام می‌دهد. یکی از اختلافات بین کارگر و کارفرما به دلیل نقض اجرای تعهد قرارداد کار می‌باشد که عمده اینگونه مشکلات به دلیل عدم تنظیم قرارداد طبق تشریفات قانونی است.
به همین جهت کارفرمایان برای تنظیم قرارداد کار بهتر است با وکیل یا مشاوره اداری مجرب در این زمینه مشورت بگیرند.تنظیم قرارداد کار اصولا توسط وکلا و کارشناسان اداری متخصص در این زمینه انجام می‌شود و بایدکلیه شرایط و ضوابط قانونی در آن رعایت شود.
به همین جهت تنظیم قراردادهای کاری را می‌توانید به عهده سامانه وکیل کار مبنا مشاورقرار دهید تابه بهترین شکل ممکن نحوه تهیه و تنظیم آن صورت گیرد.
ارائه خدمات تخصصی اداری توسط وکیل کار مبنا مشاور
روابط بین کارگر و کارفرما در حوزه حقوق کار از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است که همواره شاهد بروزاختلاف و مسائل گوناگون در این زمینه هستیم.
عمده مشکلات پیش آمده در روابط کار به دلیل تنظیم قرارداد بدون توجه به اصول و مقررات قرارداد نویسی است که در این زمینه باید از افراد متخصص بهره گرفت.
اگر در زمینه تنظیم انواع قرارداد کار نیاز به مشاوره اداری دارید یا قصد دارید تهیه و تنظیم قراردادرابرعهده وکلا و کارشناسان متخصص اداری قرار دهید، بهترین گزینه برای شما استفاده از خدمات متنوع سایت وکیل کار مبنا مشاور است.
اغلب افراد زمانی که با مشکل اداری مواجه می‌شوند، در وهله اول برای رفع مشکل خود به وکیل اداره کار مراجعه میکنند.
اخذ وکیل در این زمینه می‌تواند کمک فراوانی به طرفین دعوی کند اما به دلایل گوناگون ممکن است امکان دسترسی به وکیل وجود نداشته باشد. در این شرایط مشاوره اداری می‌تواند گزینه مناسبی برایتان باشد.
مشاوره اداری از جهات گوناگون می‌تواند مزیت‌های فراوانی داشته باشد که برخورداری از اطلاعات اداری مورد نیاز امکان پذیر می‌باشد.
وکیل کار مبنا مشاور با بهره مندی از وکلا، کارشناسان و مشاوران اداری مجرب و متخصص آماده خدمات رسانی در کلیه امور اداری نظیر اختلافات حوزه کار و روابط کارگر و کارفرما و سایر مسائل اداری است.
همچنین این سامانه علاوه بر ارائه مشاوره‌های اداری ، در زمینه تهیه و تنظیم انواع اوراق قضایی ماننددادخواست، شکوائیه، لوایح دفاعیه و غیره خدمات‌رسانی نیز میکند.
در هر صورت چنانچه به مشاوره اداری نیاز پیدا کردید و قصد تنظیم قراردادهای کاری،دادخواست،شکوائیه و سایر اوراق قضایی را دارید، قبل از هر اقدام اداری به سامانه وکیل کار مبنا مشاور مراجعه کنید و خدمات و امکانات این مجموعه بهره مند شوید.
یکی از مسائلی که مدیرعاملان و کارفرمایان دائما با آن دست و پنجه نرم می کنند، بکارگیری نیرو و تنظیم قرارداد استخدام کارمند است. استخدام کارمند بیش از هر موضوعی در شرکت نیاز به توجه و دقت دارد،زیرا نه تنها قرار است یکی از کمبودهای شرکت یا سازمان را پوشش دهد و به بهره وری آن کمک کند بلکه سهمی از منابع مالی به پرداخت حقوق او اختصاص داده می شود بنابراین اگر شرایط و جزئیات همکاری بین دو طرف از قبل مشخص نشود، ممکن است آسیب زیادی به شرکت و سازمان وارد کند. کارمند نیزممکن است صرفا به دلیل کوتاهی مدیر در بررسی و ایجادشرایط مناسب دچار ضرر و زیان شده و فرصت های شغلی دیگر را از دست بدهد.
اولین و مهمترین رابط میان کارمند و کارفرما قرارداد است، کارفرما موظف است تمام جزئیات مورد نظرخود را در قرارداد ذکر کند و کارمند نیز باید باخواندن آنها موافقت و عدم موافقت خود را با بندهای مختلف آن بیان کند. حال بیایید بررسی کنیم که منظور از قرارداد کار استخدامی چیست و چه نکات مهمی دارد؟
قرارداد کار استخدام کارمند و جزئیات آن
منظور از استخدام در معنای عام به کارگرفتن شخص برای انجام کار در ازای دستمزد است اما در معنای خاص کارگیری کارمند اگر در بخش دولتی و توسط نهادهای دولتی اتفاق بیافتد از قانون استخدام کشوری تبعیت می کند و قرارداد آن نیز تحت حمایت همان قانون خواهد بود؛ اما اگر کارمند در بخش خصوصی و توسط شرکتها و سازمانهای خصوصی به کار گرفته شود از قانون کار تبعیت خواهد کرد.
در این جا نیز منظور از استخدام کارمند به کارگیری شخص در شرکتها و سازمانهای خصوصی، نیمه دولتی یا قراردادهای شرکتی است که منجر به تنظیم قراردادی بر مبنای قانون کار خواهد شد. قرارداد در واقع توافقنامه ایست که دو طرف تحت موضوع قرارداد با یکدیگر تنظیم میکنند و جزئیات رابطه را در آن ذکر می کنند.
مزایای تنظیم قرارداد عبارتست از:
روشن شدن مسیر همکاری طرفین
جلوگیری از ایجاد سوتفاهمات ناشی از عدم آگاهی یا ابهام
رجوع به قرارداد در صورت بروز اختلافات
ایجاد سند و مدرک همکاری در صورت نیاز اداره کار
بررسی بندهای قراردادهای استخدامی
مهمترین بندهای قرارداد استخدام کارمند شامل موارد زیر می‌شود ( ناگفته نماند هر قرارداد با توجه به خواست و توافقات طرفین می تواند شامل بندهای متفاوتی باشد اما ذکر مواد زیر در قرارداد استخدامی ضروری است.):
مشخصات طرفین: شامل مشخصات کامل کارمند، کارفرما و شخص حقوقی.
نوع قرارداد: که ممکن است آزمایشی، کارآموزی، موقت، کارمعین و غیره باشد.
موضوع قرارداد: کاری که کارمند باید مشغول به آن باشد به همراه جزئیات کامل آن.
مدت قرارداد: تاریخ شروع قرارداد، مدت آن، امکان تمدید و خاتمه قرارداد باید مشخص شود.
ساعات کاری: ساعت کار عادی نباید بیش از مقدار تعیین شده در قانون باشد در غیر اینصورت ساعات اضافه، اضافه کاری محسوب خواهد شد.
میزان دستمزد و نحوه پرداخت آن: این بند باید مورد رضایت و توافق طرفین باشد و از حداقل دستمزد تعیین شده توسط وزارت کار کمتر نباشد.
بیمه: کارفرما باید مشخص کند آیا کارمند را بیمه میکند یا خیر.
تعلق مزایای پایان کار: پایان کار یا سنوات کارمند در صورتی که بیمه شده باشد باید به او پرداخت شود.
شرایط خاتمه قرارداد
مدارک و سوابق کارمند باید به نسخه‌ای از قرارداد که نزد کارفرماست ضمیمه شود و یک نسخه از قرارداد نیز نزد کارمند باشد.
برای استخدام کارمند به چه نکاتی توجه کنیم؟
حال که با قرارداد استخدام کارمند آشنا شدید بهتر است بدانید که کارمند باید ارزش سرمایه‌ای برای اوکنارگذاشته می‌شود داشته باشد یعنی ابتدا شما کمبود را در سازمان حس کنید و متوجه شوید هیچ‌یک از افراد موجود در سازمان قادر به جبران آن کمبود نیستند و سپس اقدام به استخدام کارمند کنید برای بهینه‌سازی این موضوع به این نکات توجه کنید:
موقعیتی که قرار است پر شود را ارزیابی کنید: یادتان باشد که صرفا قصد پر کردن یک میزکار را ندارید بلکه می خواهید یک فقدان را پر کنید پس با مشورت گرفتن و بررسی موقعیت کاری از ضررهای احتمالی جلوگیری کنید.
استراتژی جذب خود را مشخص کنید: آیا می خواهید آگهی بزنید، از آژانس پهای کاریابی کمک بگیرید یا توصیه های کارمندانتان را گوش کنید. یادتان باشد شخصی که دقیقا مناسب موقعیت است را انتخاب کنید نه صرفا کسی که نزدیکترین ویژگیها را به موقعیت دارد.
شرح کار را بنویسید: برای این که مطمئن شوید فرد مورد نظر مناسب شغل است فقط نام شغل را نیاورید به جای آن دقیقا انتظاراتتان را از فرد در ذهن داشته باشید.
سابقه کاری نامزدها را چک کنید: اگر برای استخدام چند کاندید داشتید صرفا به مصاحبه اکتفا نکنید و سابقه شغلی آنها را نیز بررسی کنید.
بهترین کاندیداها را انتخاب کنید: پیش از مصاحبه با درخواست آن هارا از یک فیلتر عبور دهید که مجبور نباشید با همه مصاحبه کنید مثلا داشتن یک مهارت خاص.
مصاحبه را جدی بگیرید: در یک مصاحبه خوب که سوالات درست پرسیده شوند شما می توانید جزئیات زیادی از فرد را بفهمید و فرد موردنظر را سریعتر پیدا کنید برای این کار می توانید از دیگران مشورت بگیرید.
برای تنظیم نمونه قرارداد استخدام کارمند از متخصص آن کمک بگیرید.
استخدام و به کارگیری کارمند نقش مهمی در عملکرد سازمان دارد گاهی یک کارمند کلیدی و خوب می تواندنقش چند کارمند را در سازمان ایفا کندوسرمایه ی آن را هدر ندهد. یکی از بهترین راهها برای ذخیره سرمایه سازمان و جلوگیری از ایجاد دردسر برای آن تنظیم یک قرارداد اصولی ومناسب با کارمند است.
آشنایی با انواع قرارداد کار و چند نمونه قرارداد استخدامی
قرارداد کار به قراردادی گفته می‌شود که بین کارگر و کارفرما یا کارمند و کارفرما منعقد می‌شود و در آن،شرایط و عنوان کار، مبلغ حقوق و دستمزد و شرایط فسخ قرارداد ذکر می‌شود. در مقاله همه‌چیز در موردقرارداد کار در مورد ویژگیها و شرایط یک قرارداد استخدامی رسمی و معتبر صحبت کردیم و متن قراردادرا با هم بررسی کردیم.
قرارداد کار چیست؟
قرارداد کار یا قرارداد استخدامی به قراردادی گفته می‌شود که بین یک نفر به عنوان کارفرما و یک نفر به عنوان کارگر منعقد می‌شود. بر اساس ماده ۷ فصل دوم قانون کار، قرارداد کار قراردادی کتبی یا شفاهی است که به موجب آن، کارگر متعهد می‌شود در ازای دریافت مبلغی معین به عنوان حق السعی، کاری رابرای مدت زمان مشخص برای کارفرما انجام بدهد. کارگر شخصی حقیقی است که به درخواست کارفرما کاری را انجام می‌دهد و به صورت هفتگی، روزانه یا ماهانه مزد دریافت میکند. کارفرما نیز شخصی حقیقی یا حقوقی است که کار به دستور و درخواست او انجام می‌شود و مکلف به پرداخت مزد به کارگراست.
استخدام در بخش دولتی و قراردادهای آن
فرآیند جذب و استخدام نیروی انسانی بخش دولتی با بخش خصوصی تفاوت‌هایی دارد و این بخش معمولاًاز طریق برگزاری آزمون استخدامی، مصاحبه و گزینش اقدام به تأمین منابع انسانی خود میکند.
قراردادهای کاری بخش دولتی شامل دستگاه‌ها و ادارات دولتی به سه دسته تقسیم می‌شوند:
قرارداد رسمی
قرارداد پیمانی
قرارداد خدماتی یا به اختصار قراردادی
قوانین استخدام کار کارمندان رسمی دولت بر اساس قانون استخدام کشوری و قانون مدیریت خدمات کشوری اعمال می‌شود و این کارمندان پس از اتمام خدمت از مزایای صندوق بازنشستگی کشوری بهره‌مند خواهند شد. میزان افزایش حقوق سالیانه و مزایای کارمندان همگی توسط دولت تعیین می‌شود.
کارمندان بخش دولتی از ثبات، امنیت شغلی و حقوق و مزایای بالایی برخوردار هستند و به همین دلیل شمار زیادی از کارجویان به دنبال استخدام در ادارات دولتی هستند. با این حال نرخ اشتغال‌زایی واستخدام نیرو در بخش دولتی بسیار کم و فرآیندهای جذب و استخدام این بخش نیز بسیار پیچیده و سخت است. به همین دلیل بخش عمده نیروی کار در بخشهای خصوصی کشور مشغول به کار می‌شوند.
استخدام در بخش خصوصی
همانطور که گفتیم بخش عمده کارجویان در بخشهای خصوصی کشور می‌توانند موقعیت شغلی مناسبی پیدا کنند و استخدام شوند. به همین دلیل تمرکز اصلی این مقاله بر قراردادهای استخدامی بخش خصوصی و انواع نمونه قرارداد کار است.
در اینجا لازم است به این نکته اشاره کنیم که از نظر قانون تنها به کارمندان دولتی، کارمند گفته می‌شود و سایر شاغلین در بخشهای خصوصی در هر سمت و عنوانی از دید قانون، کارگر هستند و مشمول مزایا وقوانین قانون کار قرار می‌گیرند.
قراردادهای کارگری از نظر مدت زمان قرارداد و ساعات کاری به انواع مختلفی دسته‌بندی می‌شوند که درادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
انواع نمونه قرارداد کار بر اساس مدت زمان قرارداد با توجه به مدت زمان آن به چند دسته کلی تقسیم می‌شود:
قرارداد دائمی یا غیرموقت
یکی از بهترین و پرطرفدارترین انواع نمونه قرارداد کار، قرارداد دائمی یا غیرموقت است و اکثر کارجویان نیزبه دنبال استخدام با قرارداد دائمی هستند. در این نوع قرارداد مدت زمانی برای پایان و خاتمه همکاری ذکر نمی‌شود یا به نامحدود بودن و دائمی بودن آن در متن نمونه قرارداد کار اشاره می‌شود و کارگر دربهترین شرایط می‌تواند تا دوران بازنشستگی در این موقعیت شغلی مشغول به کار باشد. قانون کار نیزاصرار بر دائمی شدن روابط قراردادی دارد تا به این وسیله، تا حد امکان از حقوق و منافع کارگران محافظت شود.
بر اساس تبصره ۲ ماده ۷ قانون کار، در مورد کارهایی که جنبه مستمر دارند، اگر مدتی در نمونه قراردادذکر نشود قرارداد به عنوان قرارداد دائمی و غیرموقت تلقی خواهد شد.
قرارداد دائمی بهترین شکل قرارداد استخدامی است و برای کارگر مزایای فراوانی دارد:
کارگر شغلی ثابت و مطمئن خواهد داشت و از امنیت شغلی بالایی برخوردار خواهد شد.
با افزایش سال‌های خدمت، مزایای دیگری مثل حق سنوات و حق بیمه او افزایش خواهند داشت.
کارگر در پایان مدت خدمت نیز مستحق دریافت حق سنوات به میزان آخرین مبلغ حقوقی ضرب‌در سال‌های خدمت خواهد شد که رقم قابل‌توجهی خواهد شد.
بعد از بازنشستگی یا ترک کار به دلیل ازکارافتادگی یا فوت، حقوق و مزایای او از محل صندوق تأمین اجتماعی به فرد یا خانواده او پرداخت می‌شود.
مزیت قرارداد کار دائمی این است که فسخ یک‌طرفه آن از نظر قانونی امکان‌پذیر نیست و تنها در این شرایط، قرارداد خاتمه پیدا میکند:
فوت، بازنشستگی یا ازکارافتادگی کارگر
استعفای کارگر بر طبق روند قانونی
اخراج موقت کارگر (که توسط هیئت‌های حل اختلاف تائید شده باشد)
