تنظیم دادخواست اداره کار توسط کارگر تنظیم می گردد .تنظیم دادخواست ادارات کار می بایست از طریق سامانه جامع روابط کار صورت پذیرد که بابت این مطلب حتما می بایست کارگر در سامانه مذبور احرازهویت شده و نام کاربری و گذر واژه دریافت نماید .تنظیم دادخواست توسط خود کارگر و یا وکیل قانونی کارگر قابل ارائه به ادارات کارمی باشد و هیچ شخص دیگری امکان ارائه دادخواست کارگر را نداردضمنا جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید به مواردذیل توجه فرمایید …. قانون کار مراجعی را برای رسیدگی به این اختلافات پیش‌بینی کرده است.کسانی می‌توانند برای حل اختلافات خود به این مراجع رجوع کنند که مشمول قانون کار باشند؛ یعنی کارگران و کارفرمایان.در این قانون به کسی کارگرگفته می‌شود که در مقابل کاری که انجام می‌دهدمزد، حقوق،مزایا یا هر مبلغی که ما به ازای کارش باشد از کارفرمادریافت می‌کند.کارفرما هم شخص حقیقی یا حقوقی است که کارگر به درخواست او کاری را انجام می‌دهد. همچنین نمایندگان کارفرماو کارآموزان نیز مشمول این قانون هستند.هر گونه اختلاف بین کارگر و کارفرما و هرکسی که باید از قانون کار پیروی کندباید درمرحله اول از طریق سازش حل و فصل شود. اگرسازشی اتفاق نیفتاد،از طریق هیات‌های حل اختلاف مشکل پیگیری می‌شود.این که اعضای این هیات‌هاچگونه به اختلافات ناشی از روابط کار رسیدگی می‌کنند و چه اصولی باید رعایت شوددر آیین‌نامه‌ای ازسوی دولت تعیین شده است.
تنظیم دادخواست اداره کار
قدم اول
اگر اختلافی بین افرادی که تابع قانون کار هستند به وجود آمد و نتوانستنداز طریق گفت و گو ورضایت از هم آن رابرطرف کنند،باید به مراجع حل اختلاف کار مراجعه کنند.کسی که می‌خواهددعوایی را مطرح کند باید به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محلی که کارگاه در آن واقع است رجوع کند. (کارگاه هم جایی است که کارگر به درخواست کارفرمادر برابر دریافت دستمزد درآن جا کارمی‌کند از قبیل موسسات صنعتی،کشاورزی، معدنی،ساختمانی، ترابری، اماکن عمومی و امثال این‌ها)کارگرانی که به مأموریت می‌روند محل کارگاه اصلی آنها ملاک است.
اگر محل کار کارگرمشخص نباشد محل دریافت مزد و اگر محل دریافت مزد معلوم نباشد،در جایی که در آنجاقراردادبسته شده باید دعوا را مطرح کرد. اگر هیچ‌کدام از این‌ها مشخص نباشد،محل اقامت خوانده (کسی که علیهاو دعوا مطرح می‌شود) مهم است.
اگر کارگاه در خارج از کشور است ولی کارگر و کارفرماایرانی هستند،در صورتی که مقررات کشور محل کارگاه مورد توافق دو طرف باشد آن مقررات اجرا خواهد شد.در غیر این صورت مقررات ایراباید اجرا شود واداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل اقامت خوانده باید رسیدگی کند. تشخیص اینکه مرجع کدام شهرمی‌تواندبه دعوای شما رسیدگی کند به عهده خود مرجع رسیدگی کننده است.
توصیه به کسانی که فرصت ندارند
اگر شما می‌خواهید در هیات‌های حل اختلاف دعوایی مطرح کنید یا دعوایی علیه شما مطرح شده است وفرصت حضور وپیگیری این دعاوی را ندارید می‌توانید فردی را به جای خود مشخص کنید. هریک از طرفین می‌توانند فردیرا به عنوان نماینده تام الاختیار مشخص کنند که باید یا در دفترخانه برگه نمایندگی را امضا کنند یا در یک برگه در این خصوص توافق کنند. اگر در درستی این نوع نمایندگی توسط مرجع رسیدگی کننده تردید به وجود بیاید می‌تواند ازفردی که این نمایندگی را داده استعلام کند.این نماینده تمامی اختیارات فرد اصلی را دارد.
اگر رای از هیات تشخیص صادر شد و نماینده قصد اعتراض به رای در هیات حل اختلاف را داشت، باید اختیار اعتراض به رای در برگه نمایندگی‌اش قیدشده باشد. اگر این مورد قید نشده باشد، فرد حق اعتراض نخواهد داشت.
چگونه شروع کنید
رسیدگی به اختلافات کار، با تقدیم دادخواست به اداره تعاون،کار و رفاه اجتماعی آغاز می‌شود. پس ازارایه دادخواست، دادخواست سریع ثبت می‌شود. برای نوشتن دادخواست باید دادخواست روی برگه‌های چاپی مخصوص باشد، به زبان فارسی نوشته شود. نام، نام خانوادگی،نام پدر، سال تولد،محل اقامت خواهان (کسی که قصد طرحدعوا دارد) باید نوشته شود.
اگر خواهان کارگر باشد،شغل وی و میزان سابقه وی در کارگاه هم باید نوشته شود. همچنین درج نام و نام خانوادگی خوانده ومحل اقامت وی باید قید شود. در صورتی که خوانده کارفرما باشد، کارگاه اگربازباشد، محل کارگاه اقامتگاه قانونی وی محسوب می‌شود.
هم چنین در دادخواست باید موردی که خواسته دادخواست دهنده است نوشته شود. علاوه بر آن امضا یا اثر انگشت هم باید پای دادخواست باشد.
در صورتی که دادخواست توسط نماینده تام الاختیار داده می‌شودباید مشخصات نماینده هم روی دادخواست قید شود. هم چنین باید سندی که ثابت می‌کند که وی نماینده فرددیگری است نیز ضمیمه دادخواست شود.
بعد از ثبت دادخواست براساس تاریخ ثبت دادخواست، دعوا در نوبت رسیدگی قرارمی‌گیرد.اگر رسیدگی فوری به یک پرونده به تشخیص رییس اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی ضروری بود،به آن پرونده خارج از نوبت رسیدگی می‌شود. نباید بین وقت رسیدگی و ابلاغ کمتر ازسه روز زمان باشد.یک نسخه ازدادخواست و پیوستهای آن برای خواهان و خواندگان به اضافه وقت رسیدگی فرستاده خواهد شد. اگرامکان داشت که دادخواست و تاریخ رسیدگی به صورت کتبی وحضوری به دو طرف فرستاده می‌شود. در غیر این صورت از طریق اخطاریه فرستاده می‌شود. مأمور ابلاغ باید ظرف دو روز اوراق را به دست فرد مورد نظر برساندو رسید بگیرد و خود نیزابلاغ را گواهی کند. اگر نماینده معرفی شود،اوراق باید به وی فرستاده شود.
جلسه رسیدگی
جلسه رسیدگی اصل قضیه است؛ این جلسه زمانی است که قرار است درباره دعوا رای صادرشود.درجلسه رسیدگی دعوت از طرفین الزامی است و باید دوطرف دعوا حضور داشته باشندتا ازخود دفاع کنند یا می‌توانند نماینده یا لایحه بفرستند. اگر حضور شخص خوانده یا خواهان لازم باشددر برگ اخطاریه این وردقید می‌شود.اگر خواهان یا خوانده در جلسه حضور پیدا نکنندمانع ازرسیدگی مرجع رسیدگی نیست وبه رسیدگی خود ادامه می‌دهد. اگر مرجع رسیدگی تشخیص دهدکه نمی‌تواند بدون طرفین رای صادر کند، دادخواست را ابطال می‌کند یا برای یک بار جلسه راتجدید می‌کند.در هر مورد که نیاز باشد که جلسه تجدید شود، زمان جلسه کمتر از ۱۵ روز خواهد بود.
خواهان می‌تواندتا قبل از پایان رسیدگی و در هر کدام از جلسات رسیدگی میزان خواسته خود یامبلغ مورد درخواست که در دادخواست نوشته که می‌تواند خسارت، دستمزدو مواردی از این دست باشد را تغییر دهد یا کم کند. اگر افزایش مبلغ باشد بایدتا پایان اولین جلسه رسیدگی باید باشد. درصورت افزایش اگرخوانده بخواهد مدارک جدید ارایه دهد، باید جلسه تجدید شود.اگر خواهان ازدعوایی که مطرح کرده پشیمان شد، مشکلی نیست و می‌تواند تا قبل از صدور رای دادخواست خودرا پس بگیرد.
ایراد در حین رسیدگی
کسی که علیه او دعوا طرح شده است(خوانده) می‌تواند درباره دعوای مطرح شده ایراداتی را مطرح کند.زیرا ممکن است طرح بعضی از دعاوی باعث تلف شدن وقت خوانده شود.خوانده در صورتی که این موارد وجود داشته باشد، می‌تواند به دعوا ایراد کند:
در صورتی که مرجع رسیدگی کننده صلاحیت رسیدگی به این موضوع خاص رانداشته باشد، درباره موضوعی که خواهان طرح دعوا کرده،قبلا در مرجع دیگری این موضوع مطرح شده و در حال رسیدگی باشد، اگر بر فرض دعوا هم مطرح شد و رای هم صادر شد، ولی در نتیجه آن اثری حاصل نشود، مسأله‌ای که سر آن دعوا مطرح است مشروع نباشد، دعوا قطعی نباشد و به عبارت دیگر مورد تردید باشد، خواهان در دعوا نفعی نداشته باشد، خواهان شایستگی طرح دعوا نداشته باشد، مثلا دارای بیماری جنون باشد.خواهان هم می‌تواند به نماینده طرف مقابل یا کسی که به جای وی در جلسه رسیدگی حضور پیدا می‌کند،اعتراض کند.طرفین دعوا می‌توانند حتی به اعضای هیات‌های رسیدگی هم ایراد وارد کنند. اگرهمسر، فرزند یا خود عضو مرجع رسیدگی کننده در دعوای طرح شده منفعتی داشته باشد یا نماینده یکی از دو طرف دعوا باشد. یا اگر عضو مرجع رسیدگی کننده یا همسر وی با یکی از اصحاب دعواروابط فامیلی داشته باشند.
اگر بین عضو مرجع و همسر و فرزند وی با یکی از اصحاب دعوا، دعوایی مطرح باشد یا در گذشته مطرح بوده، چنانچه عضو مرجع در همان دعوا به عناوین دیگر مانندکارشناس، گواه، بازرس و … اظهارنظر کرده باشد، اگر هر کدام از طرفین دعوا تحت قومیت عضومرجع یا همسر یا فرزند وی باشد یا برای آنها کار کند. در صورتی که یکی از این موارد وجود داشته باشد، مرجع رسیدگی موضوع را به رییس اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی اطلاع می‌دهد تا پرونده به مرجع دیگری فرستاده شود.
مرحله آخر، صدور رای
اگر پرونده آماده صدور رای باشد، چه طرفین باشند چه نباشند، مرجع رسیدگی باید رای صادر کند.رای با ظر اکثریت اعضای مرجع در همان جلسه رسیدگی یا ظرف یک هفته صادر می‌شود و دربرگه‌ای به نام دادنامه برای طرفین فرستاده می‌شود.
اعتراض به رای
وقتی رای توسط هیات تشخیص صادر شود ممکن است هرکدام از طرفین راضی نباشند و گمان کنند این‌گونه به حق خود نمی‌رسند. بنابراین می‌توانند به رای صادر شده ظرف ۱۵ روز اعتراض کنند.در مدت سه ماه بعد از صدور رای بر اساس قانون جدید دیوان عدالت اداری میتوان از رای صادره دردیوان عدالت اداری شکایت مطرح کرد.
حمایت از حقوق کارگر
کارگر کسی است که باید در جامعه از امنیت شغلی برخوردار باشد. چرا که هر کسی نتواند باهرشرایطی کارگر را وادار به کار کند. در این آیین‌نامه هم حمایت‌هایی از کارگر صورت گرفته است.اگرکارفرما کارگر را اخراج کرد و کارگر در هیات‌های رسیدگی طرح دعوا کرد و ادعا کرد که اخراج وی ازکار غیر قانونی بوده، در صورتی که هیات رسیدگی به اختلافات اخراج را تایید نکند، از زمانی که کارفرما وی را اخراج کرده تا زمان صدور رای برای کارگر مبلغی به عنوان حق السعی درنظر گرفته می‌شود.علاوه بر این در مواردی که هیات حل اختلاف در مرحله تجدیدنظر حکم به بازگشت کارگر به کار می‌دهد، اگر کارگر نخواهد به کار بازگردد حقی دارد که کارفرما باید به ازای هر سال سابقه خدمت کارگر در کارگاه ۴۵ روز حقوق و مزایا به وی بپردازد.
اگر کارگر بخواهد از این حق استفاده کند، باید ظرف یک هفته از تاریخ صدور رای دادخواست خود در باره گرفتن این حقوق و مزایا را به هیات تشخیص بدهد. این دعوا در هیات تشخیص خارج از نوبت رسیدگی خواهد شد.
مدارک مورد نیاز:
۱- رونوشت شناسنامه (صفحه اول و دوم)
۲- رونوشت قرارداد کار
۳- رونوشت برگ نمایندگی برای اشخاصی که از طرف ذینفع نماینده باشند
۴- رونوشت سایر مستندات
در ضمن اصل تمامی مدارک مورد اشاره را در جلسه اول رسیدگی به همراه داشته باشید
ب – در صورت تمایل و داشتن شرایط استفاده از بیمه بیکاری بایستی حداکثر ظرف مدت ۳۰ روز از تاریخ |
بیکاری تقاضای کتبی خود را به واحد بیمه بیکاری این اداره تسلیم نمایید.
توجه: دادخواست و پیوست های آن باید به تعداد خوانده دعوی به اضافه یک نسخه باشد.
پیوستهای دادخواست
هرگاه خواهان به منظور اثبات ادعای خود به سندی استناد نموده باشد که نزد خودش می باشد،می تواند رونوشت یا کپی مصدق آن را ضمیمه دادخواست نماید، البته گاهی اوقات پیوست نمودن سند به دادخواست الزامی است.
مانند مواردی که دادخواست توسط نمایندهی خواهان تقدیم می شود و بایستی سند ثبت نمایندگی به دادخواست پپو سست شود تبصره ۲ ماده ۴ آیین نامه ی رسیدگی و چگونگی تشکیل جلسات هیئت های تشخیص و حل اختلاف مصوب ۱۳۸۰ نکته ی قابل توجه اینکه پیوستهای داد خواست بایستی همانند برگ داد خواست به تعداد خواندهی دعوی به اضافه ی نسخه باشد (نبصره ۳ ماده ۴ آیین نامه رسیدگی و چگونگی تشکیل جلسات هیئت های تشخیص و حل اختلاف مصوبه
جریان دادخواست
دادخواست پس از تنظیم به واحد کار و امور اجتماعی محل کار کارگر تقدیم می شود و پس از صدوردستور ثبت و ارجاع به واحد روابط کار توسط رئیس واحد کار و امور اجتماعی، در دبیرخانه با نبد تاریخ روز وسال و ماه به ثبت رسید، و شماره میگردد سپس توسط مسئول با منمدی روابط کار بر اساس نوبت وتاریخ ثبت دادخواست تعیین وقت می گردد و دعوتنامه جهت شرکت طرفین در جلسه صادرمی گردددعوتنامه بایستی مشتمل بر موارد زیر باشد و حداقل سه روز قبل از تاریخ تشکیل جلسه ابلاغ شود:
– تاریخ و ساعت تشکیل جلسه.
محل حضور و نام مرجع حل اختلاف.
مشخصات طرفين.
خواسته ی دعوی
محلی برای نام و نام خانوادگی مأمور ابلاغ و امضاء وی
محلی برای نام و نام خانوادگی و سمت با نسبت دریافت کنندهی ابلاغ و امضاء وی .
همچنین ارسال یک نسخه از دادخواست و تصویر مدارک پیوست آن برای هریک از خواندگان به ضمیمه دعوتنامه ی نوبت اول الزامی است.
ابلاغات
در صورتی که طرفین دعوی در واحد کار و امور اجتماعی حاضر باشند، مسئول یا متصدی روابط کاربه صورت حضوری و مکتوب، وقت رسیدگی را به آنان ابلاغ می نماید و در غیر این صورت ابلاغ توسط واحد کار و امور اجتماعی از طریق مأمور ابلاغ صورت میگیرد ابلاغ اصولا به دو نوع واقعی و قانونی تقسیم می گردد:
ا۔ ابلاغ واقعی: هرگاه اوراق مربوط به مخاطب طبق مقررات مستقیما به خودش بانماینده ی قانونی وی تسلیم و رسید دریافت شود ابلاغ واقعی صورت گرفته است.
۲- ابلاغ قانونی: با توجه به اینکه ابلاغ اوراق به شخص مخاطب با نماینده ی قانونی وی همیشه امکان پذیر نیست و با در صورت امکان مستلزم صرف وقت بسیاری توسط مأمور ابلاغ می باشد، لذاشیوه هایی پیش بینی گردیده است که به وسیله آنها ابلاغ اوراق به غیر از مخاطب صورت می گیردو در این موارد فرض بر این است که مخاطب از مفاه أوراق مطلع می گردد لذا ابلاغ دارای آثار قانونی می باشد، آیین نامه ی رسیدگی و چگونگی تشکیل جلسات هیئت های تشخیص و حل اختلاف مصوب ۱۳۸۰ چندین مورد ابلاغ قانونی را پیش بینی نموده است که ذیلا بررسی می گردد.
الف -ابلاغ به بستگان: بر اساس ماده ۷ آیین نامه ی مذکور مأمور ابلاغ بایستی دعوتنامه و پیوستهای آن را به خوانده نماینده با به یکی از بستگان وی تحویل دهد، ابلاغ به بستگان درآیین دادرسی مدنی نیزپیش بینی شده است، اما نبد بسیار مهمی که در آیین دادرسی مدنی دارد این است که ابلاغ به بستگان صرفادر نشانی تعیین شده برای مخاطب امکانپذیر است، اما این نکته در ماده ۷ آیین نامه ی رسیدگی و چگونگی تشکیل جلسات هیئت های تشخیص و حل اختلاف مصوب ۱۳۸۰ نیامده است.
در عین حال با توجه به اینکه کلمه ی بستگان مطلق است و شامل کلبه بستگان نسبی و سیبی ازهر طبقه و ثا هر درجه ای می گردد منطقی به نظر نمی رسد که مأمور ابلاغ بتواند اوراق را در غیر ازنشانی تعیین شده به بستگان مخاطب ابلاغ نماید. این مطلب را میتوان از تبصره ۲ ماده ۷ که مقررنموده است:
«در صورتی که هیچ کدام از افراد فری در محل حاضر نباشند، مأمور ابلاغ باید با نصب اعلامیه ای نیز استنباط کرد به امتناع مخاطب با نماینده و بستگان وی از دریافت اوراق با امضاءنخهی ثانی د بر اساس تبصره یک ماده ۷ آیین نامه ی رسیدگی و چگونگی تشکیل جلسات هیئت های تشخیص و حل اختلاف مصوب ۱۳۸۰ در صورت امتناع خوانده، نماینده با بستگان وی از دریافت دعوتنامه با خود داری از امضای نسخه ی ثانی، مراتب در دعوتنامه با نسخه ثاني أن قید و موضوع به گواهی مأمور ابلاغ خواهد رسید .
بر اساس ماده ۷۰ قانون آیین دادرسی مدنی در صورت امتناع ازدریافت اوراق مأمور ابلاغ نخی ثانی، اخطاریه را به نشانی تعیین شده الصاق می کند و سایر اوراق را عودت می دهد، در این صورت خوانده می تواند با مراجعه به دفتر دادگاه و دادن رسید او ران مربوطه را دریافت نماید. این موضوع باعث می شود فرض اطلاع مخاطب از مفاد ابلاغ تقویت گردداما در آیین نامه ی رسیدگی و چگونگی تشکیل جلسات هیئت های تشخیص و حل اختلاف مصوب۱۳۸۰ این موضوع تکلیف نشده است.
در صورتی که خوانده یا نماینده و بستگان وی دعوت نامه را دریافت و از امضاء خودداری کنند به نظرمی رسد بر اساس تبصره فوق الذکر، مأمور ابلاغ، دعوتنامه را از آنها پس نمی گیرد و مراتب را درنسخه ی ثانی گواهی می نماید.
ج – عدم حضور مخاطب یا نماینده و بستگان وی در نشانی تعیین شده به موجب تبصره ۲ ماده ۷ آيين نامه رسیدگی و چگونگی تشکیل جلسات هیئت های تشخیص و حل اختلاف مصوب ۱۳۸۰ درصورتی که خوانده، نماینده با بستگان وی در محل حاضر نباشند مأمور ابلاغ باید با نصب اعلامیه ای حاوی موارد زیر در محل نشانی خوانده مراتب را در نسخه ی ثانی دعوت نامه فید و آن را امضاء واعاده نماید.
۱- نام و نام خانوادگی خواهان و خوانده
۲- محل حضور و نام مرجع حل اختلاف
۳- تاریخ جله با ذکرسال و ماه و روز و ساعت
۴- تاریخ روژی که مأمور برای ابلاغ به محل مراجعه کرده است د. ابلاغ دعوت نامه از طریق نمابر (دو رنگار) تبصره ۲ ماده ۷ آيين نامه رسیدگی و چگونگی تشکیل جلسات هیئت های تشخیص و حل اختلاف مصوب ۱۳۸۰ در مقام بیان یکی دیگر از طرف ابلاغ مقرر می دارد:
ابلاغ دعوت نامه از طریق نمابر (دو رنگار) به شرط آن که شماره نمابر قبلا توسط مخاطب دعوت نامه به طور کتبی به واحد کار و امور اجتماعی محل اعلام شده باشد. بلامانع است. در این صورت ارسال نمابر باید به تأیید مأمور مربوط رسیده باشد. با توجه به پیشرفت روز افزون تکنولوژی و وسایل ارتباطی، استفاده ازاین وسایل جهت انجام امور اداری رفته رفته اجتناب ناپذیر می گردد.
استفاده از دورنگار جهت ابلاغ یکی از شیوه های جدید بکارگیری شده در آیین نامه رسیدگی و چگونگی تشکیل جلسات هیئت های تشخیص و حل اختلاف مصوب ۱۳۸۰ است که مشروط به اعلام کتبی و قبلی شماره ی دورنگار توسط مخاطب و تأیید ارسال توسط مأمور مربوطه می باشد. بدیهی است ارسال نماير مذكور در این ماده با دریافت تصویر توسط دستگاه دورنگار مخاطب نحقق می یابدو در صورتی که به دلایل مخابراتی و با هر اشکال دیگر تصویر ارسالی توسط دستگاه دورنگار مخاطب دریافت نگردد ابلاغ انجام نشده است لذا مأمور بایستی به طرقی از قبیل: ملاحظه ی صفحه نمایش دو رنگار، ملاحظه ی برگ تأییدیه که معمولا توسط دستگاه فرستنده چاب می شود و یا تماس تلفنی از دریافت تصویر اوراق ابلاغی توسط دستگاه دورنگار مخاطب اطمینان حاصل و آنگاه موضوع را گواهی نماید .
ه- تغيير اقامتگاه و عدم اعلام جدید توسط مخاطب: هرگاه یکی از طرفین دعوی قبلأ محل اقامت خود را اعلام نموده باشد و یا اینکه سابقه ی ابلاغ اوراق در محل اقامت خود داشته باشد ابلاغ به همان نشانی قبلی صورت می گیرد. هر چند که محل اقامت مخاطب تغییر کرده باشد،لذاطرفین دعوی در موارد فوق در صورت تغییر اقامتگاه بایستی اقامتگاه جدید را جهت درج در پرونده و ابلاغ اوراق به آدرس جدید اعلام نمایند.
